حملات آرامکو چگونه محاسبات امنیتی دشمنان ایران را تغییر داد؟
انتخاب/ متن پيش رو در انتخاب منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست شايد در شرايط کنوني خاورميانه آرام به نظر برسد. اما اين باور توهمي بيش نيست. همه بازيگران منطقه اي در حال ارزيابي موقعيت خود هستند. وقايع اخير ايراني ها را جسورتر کرده است. اعراب به شدت نگران هستند. ايران و اسرائيل نيز فاصله زيادي تا درگيري مستقيم ندارند.
توماس فريدمن-نيويورک تايمز| در روزهاي گذشته رهبران حزب جمهوري خواه از خيانت دونالد ترامپ به کردهاي سوريه ابراز ناراحتي کرده اند. بدون ترديد عقب نشيني سربازان آمريکايي از سوريه به تشديد بي ثباتي در خاورميانه منجر خواهد شد. علاوه براين، نيروهاي آمريکايي تاکنون مانعي بر سر تلاش هاي ايران براي ساخت يک پل زميني از تهران تا مديترانه ايجاد کرده بودند. بدين ترتيب خروج آن ها فرصتي در اختيار ايران قرار مي دهد که حضور نظامي خود در داخل خاک سوريه به ويژه در نزديکي مرزهاي اسرائيل را تقويت کند.
به گزارش سرويس بين الملل «انتخاب»؛ در ادامه اين مطلب آمده است: ماه گذشته نيروي هوايي ايران يکي از مهم ترين تاسيسات فرآوري نفت عربستان را با پهپاد و موشک هاي کروز هدف قرار داد. پهپادها و موشک هاي ايران در ارتفاع پاييني پرواز مي کردند و به همين خاطر رادارهاي سعودي يا آمريکايي موفق به شناسايي آن ها نشدند. البته در ابتدا نيروهاي شبه نظامي حوثي در يمن مسئوليت اين حملات را بر عهده گرفته بودند. اما نهادهاي اطلاعاتي غربي با توجه به سطح پيچيدگي اين عمليات انگشت اتهام را به سمت ايران نشانه گرفتند.
تعدادي از استراتژيست هاي اسرائيلي اين حمله را با حمله ژاپن به بندر پرل هاربر آمريکا در جنگ جهاني دوم مقايسه کرده اند. شايد اين مقايسه اغراق آميز به نظر برسد. اما در هر صورت اين حملات محاسبات رهبران عربي و اسرائيل در مورد خطرات ايران را تغيير دادند. همه کشورهاي منطقه در حال ارزيابي مجدد استراتژي امنيتي خود هستند.
آقاي اوزي ايون، دانشمند هسته اي اسرائيل در مصاحبه با هآارتص گفت: «در مجموع بيست پهپاد و موشک کروز در اين حمله استفاده شده بودند. قطعات کشف شده در محل حمله نشان مي دهند که ايراني ها در حال ساخت پهپادهاي بسيار پيشرفته اي هستند. آن ها در اين حوزه از ما عقب تر نيستند. در اين بمباران متمرکز هفده نقطه به طور مستقيم هدف قرار گرفتند. بدين ترتيب 85 درصد موشک ها و پهپادهاي ايران با موفقيت به اهداف مشخص شده اصابت کردند. تصاوير ماهواره اي منتشر شده بعد از حملات نشان دهنده سطح دقت فناوري استفاده شده هستند. هر کدام از تانکرهاي گازي کروي در اين تصاوير هدف قرار گرفته بودند. ايراني ها و گروه هاي نيابتي آن ها نشان داده اند که مي توانند از فواصل چند صد کيلومتري نقاط استراتژيک را با دقت بالا هدف قرار دهند. اسرائيل بايد اين واقعيت را بپذيرد که در مقابل چنين حملاتي آسيب پذير خواهد بود».
آقاي ايون معتقد است که اسرائيل بايد عمليات و فعاليت هاي راکتور هسته اي ديمونا را متوقف کند. وقايع اخير نشان داده اند که اين مرکز در مقابل حملات احتمالي ايران آسيب پذير خواهد بود.
اجازه دهيد نگاهي به واکنش اعراب نيز داشته باشيم. اين حملات از دو لحاظسعودي ها و همچنين اماراتي ها را شوکه کردند. اول، قابليت هاي نظامي ايران را به خوبي نشان دادند. دوم، آنها به اين نتيجه رسيدند که براي تامين امنيت خود نمي توانند به دونالد ترامپ اتکا کنند.
رئيس جمهور آمريکا با وجود فشارهاي رياض تمايلي براي استفاده از گزينه نظامي نشان نداده است. در واقع او در هفته هاي گذشته بيشتر به دنبال راهکاري براي از سرگيري گفت و گوها و ديدار با حسن روحاني، رئيس جمهور ايران بود. آقاي ترامپ اين پيام را به کشورهاي عربي خليج ارسال کرد که آمريکا فقط در زمان فروش سلاح در دسترس خواهد بود و آن ها بايد به تنهايي از منافع خود دفاع کنند.
اماراتي ها و سعودي ها فهميدند که بايد استراتژي خود را تغيير دهند. آن ها نيز در روزهاي گذشته در حال تلاش براي گفت و گو با رهبران ايران بوده اند. رياض و ابوظبي ظاهرا قصد دارند که روابط خود با يکي از متحدان ايران در خليج فارس يعني قطر را نيز بهبود دهند. زمان آن فرا رسيده است که همه همسايگان در خليج فارس اختلافات خود را از طريق ديپلماسي حل و فصل کنند.
وقايع اخير باعث ايجاد شکاف در ائتلاف ضد ايراني بين آمريکا، کشورهاي عربي سني و اسرائيل شده اند. اسرائيل اکنون احساس مي کند که بايد به تنهايي با تهديدات ايران و گروه هاي نيابتي اش در لبنان، سوريه و عراق مقابله کند.
آقاي ترامپ بعد از حملات عليه تاسيسات نفتي سعودي ها گفت که آمريکا بايد از درگيري نظامي با ايران پرهيز کند. ظاهرا رئيس جمهور آمريکا هنوز تمايل دارد که کمپين فشار حداکثري خود عليه تهران را ادامه دهد. او درخواست هاي مقامات ايراني براي برداشتن تحريم هاي اقتصادي را رد کرده است. اما ترامپ به طور غير مستقيم اين پيام را به اسرائيل و متحدان عربي خود منتقل کرده است که از تقابل نظامي يا سياست تغيير رژيم حمايت نمي کند. نتانياهو ظاهرا بيش از حد به ترامپ اعتماد کرده بود.
کشورهاي عربي خليج فارس مي توانند راهي براي کاهش تنش با ايران پيدا کنند. اما اسرائيل با چالش بزرگي روبرو شده است.
تهران در حال تلاش براي احاطه کردن اسرائيل با گروه هاي شبه نظامي همچون حزب الله است. نيروي سپاه پاسداران در سال هاي اخير تلاش کرده بود که تجهيزات ساخت موشک هاي هدايت شونده را در اختيار نيروهاي تحت حمايت خود قرار دهد. اين فناوري مي تواند راکت هاي معمولي حزب الله را به موشک هاي دقيق تبديل کنند. حزب الله از اين طريق مي تواند تمام نقاط استراتژيک و زيرساخت هاي اسرائيل از جمله بنادر، فرودگاه ها، نيروگاه هاي برق، راکتورهاي هسته اي و شرکت هاي کامپيوتري را هدف قرار دهد.
اما اسرائيل نيز در مورد هر گونه حمله احتمالي به ايران و حزب الله هشدار داده است. مقامات امنيتي اسرائيل مي گويند که تمام محله هاي بيروت و مراکز توليد سلاح حزب الله را به طور کامل نابود خواهند کرد. ارتش اسرائيل مي تواند همچون جنگ سي روزه سال 2006 ضربه مهلکي به اقتصاد لبنان وارد کند.
اسرائيل همچنين هشدار داده است که تهران از اقدامات تلافي جويانه اسرائيل مصون نخواهند ماند. اسرائيل مي تواند از طريق موشک هاي دور برد يا زير دريايي هاي خود تمام نقاط داخل ايران را هدف قرار دهد.
شايد در شرايط کنوني خاورميانه آرام به نظر برسد. اما اين باور توهمي بيش نيست. همه بازيگران منطقه اي در حال ارزيابي موقعيت خود هستند. وقايع اخير ايراني ها را جسورتر کرده است. اعراب به شدت نگران هستند. ايران و اسرائيل نيز فاصله زيادي تا درگيري مستقيم ندارند.