بازگشت تردید به بازار نفت

اتفاقات سريالي در تاسيسات نفتي ماه‌هاست که حملات نظامي به نفتکش‌ها و تاسيسات نفتي در منطقه خاورميانه آغاز شده. اولين حمله جدي در ماه مه در بندر فجيره امارات متحده عربي رخ داد که در اثر آن ۴ نفتکش آسيب ديدند. از اين چهار نفتکش دو عدد به عربستان سعودي، يکي امارات و ديگري به يک شرکت نروژي تعلق داشت. تقريبا همزمان با اين حمله، حوثي‌هاي يمن با دو پهپاد يک خط‎لوله مهم انتقال نفت در خاک عربستان را مورد حمله قرار دادند. هر دوي اين حملات به نوعي مسيرهاي جايگزين تنگه هرمز را هدف قرار داده بودند. بندر فجيره در درياي عمان قرار گرفته و امارات با خط‌لوله بخشي از نفت خود را براي بارگيري به اين بندر ارسال مي‌کند و به اين طريق تنگه هرمز را دور مي‌زند. عربستان نيز خط‌لوله شرقي-غربي را با هدف انتقال نفت خود به درياي سرخ و دور زدن تنگه هرمز ساخته است. سومين اتفاق نيز مربوط به حمله به دو نفتکش آسيايي در ماه ژوئن و در نزديکي تنگه هرمز بود که حامل فرآورده نفتي بودند. در اين ميان ساقط شدن يک پهپاد آمريکايي که در حريم هوايي ايران قرار داشت و همچنين توقيف يک نفتکش ايراني در جبل‌الطارق توسط نيروي نظامي انگليس و توقيف يک نفتکش انگليسي در آب‌هاي ايران همگي به معناي افزايش ريسک‌هاي منطقه‌اي بود. اما چهارمين اتفاق و حمله جدي به تاسيسات نفتي که بزرگترين و شديدترين حمله به تاسيسات نفتي جهان از زمان جنگ خليج‌فارس و حمله صدام حسين به تاسيسات نفتي کويت محسوب مي‌شد، حمله پهپادي به تاسيسات نفتي شرکت دولتي نفت عربستان، آرامکو بود. اين حمله برخلاف حملات قبلي تنها بار رواني افزايش ريسک‌هاي ژئوپليتيک را به همراه نداشت و به کاهش عملي عرضه نفت نيز منجر شد. در اثر حمله به تاسيسات خريص و بقيق ۷/ ۵ ميليون بشکه معادل بيش از نيمي از توليد نفت عربستان و ۵ درصد از عرضه جهاني اين کالا متوقف شد. از اين رو در اولين روز بازگشايي بازارها قيمت نفت تا حدود ۲۰ درصد رشد را نيز تحت‌تاثير اين واقعه تجربه کرد. با اين حال طي سه هفته‌اي که از اين اتفاق مي‌گذرد، ريسک‎هاي ناشي از آن خنثي شده و قيمت نفت نيز به سطوح پيش از حمله بازگشته بود؛ زيرا توليد نفت عربستان خيلي زودتر از برآوردها به حالت عادي بازگشت و از سوي ديگر با وجود ادعاي آمريکا و عربستان مبني بر اينکه ايران مقصر اين حملات است، در ادامه واکنش‎هاي سياسي اين پيام را به بازار نفت مي‌داد که سطح تنش‌ها حتي نسبت به قبل از اين واقعه کمتر شده است. به‌طور مثال، محمد بن‌سلمان، وليعهد سعودي‌ها در اظهاراتي ضمن هشدار نسبت به فروپاشي اقتصاد جهاني در صورت وقوع جنگ در خاورميانه، اعلام کرد که يک راه‌حل ديپلماتيک براي حل اختلافات با ايران را به گزينه نظامي ترجيح مي‌دهد. همانطور که «دنياي اقتصاد» در گزارشي تحت عنوان «سيگنال نفتي از تنش‌هاي منطقه‌اي» در اين خصوص نوشته بود، بسياري از کارشناسان از جمله هري چيلينگوريان، استراتژيست بازارهاي کالايي در BNP Paribas بر اين باور بودند که اين اظهارات نشان‌دهنده کاهش ريسک‌هاي ژئوپليتيک در خاورميانه است. دو انفجار در نفتکش ايراني با اين حال اخبار روز گذشته مبني بر انفجار در بدنه يک فروند نفتکش ايراني در درياي سرخ و در ۶۰ مايلي (۹۷ کيلومتري) جده عربستان، نشان داد که هنوز احتمال افزايش تنش‌ها در خاورميانه وجود دارد. به گفته روابط عمومي شرکت ملي نفتکش، صبح روز گذشته به فاصله نيم‌ساعت دو انفجار در بدنه نفتکش ايراني با نام «سابيتي» و از نوع سوئزمکس که ظرفيت حمل يک ميليون بشکه نفت‌خام را دارد، رخ داد. بر اثر اين انفجارها دو حفره به عرض نيم تا يک‌ونيم متر در بدنه اين نفتکش ايجاد شده و به دو مخزن آن آسيب وارد کرده، به‌طوري‌که بخشي از محموله اين نفتکش وارد آب‎‌هاي درياي سرخ شده است. به گزارش تانکر ترکرز، سابيتي سومين نفتکش ايراني است که طي ۶ ماه اخير در آب‌هاي درياي سرخ دچار آسيب مي‌شود. يک فروند نفتکش ديگر به نام «سينوپا» نيز در همين منطقه و در نزديکي محل حمله به سابيتي از روز چهارشنبه متوقف شده است. شرکت ملي نفتکش پيش از اين دليل توقف اين نفتکش را نقص فني اعلام کرده بود. هرچند مقامات رسمي ايران اعلام کرده‌اند که کارشناسان در حال بررسي اين اتفاق و شناسايي عوامل دخيل در آن هستند، اما همان‌طور که هري چيلينگوريان، تحليلگر بي‌ان‌پي پاريباس مي‌گويد، «اين اتفاق به بازار يادآوري کرد که تنش‌هاي ژئوپليتيک در منطقه مي‌تواند بر عرضه تأثير بگذارد.» در عين حال کارشناسان انتظار ندارند که تاثير اين حادثه بر قيمت‌ها طولاني‌مدت باشد. به‌طور مثال، اوليور جاکوب، تحليلگر پتروميکس به رويترز مي‌گويد: «بازار نفت هنوز خاطرات حمله به مهم‌ترين تاسيسات نفتي جهان و بازگشت سريع قيمت‌ها پس از آن را به ياد دارد.» از اين رو جاکوب بر اين باور است که تاثير انفجارها در نفتکش ايراني نيز بر قيمت‎‌ها محدود خواهد بود، مگر آنکه اين انتظار ايجاد شود که اقدامات تلافي‌جويانه‌اي در تنگه هرمز رخ خواهد داد. اين کارشناس بازار نفت انتظار دارد تاثير اين حادثه بر بازار اجاره نفتکش‌ها شديدتر باشد. سايه ضعف تقاضا بر بازار با وجود اينکه تنش‌هاي منطقه‌اي بار ديگر در کانون توجه تحليلگران بازار نفت قرار گرفت اما انتشار گزارش ماهانه آژانس بين‌المللي انرژي که نشان از ضعف در سمت تقاضا داشت عاملي بود که در ادامه روز به تعديل قيمت‌ها و بازگشت برنت به زير مرز ۶۰ دلار کمک کرد. به گزارش «دنياي‌اقتصاد»، قيمت نفت برنت روز گذشته تا لحظه تنظيم اين گزارش (ساعت ۱۷ به وقت تهران) ۷۰ سنت معادل بيش از يک درصد رشد کرد و ۸/ ۵۹ دلار بر بشکه به فروش رسيد. وست تگزاس اينترمديت، نفت شاخص بازار نيويورک نيز با رشد بيش از ۶۰ سنتي معادل حدود يک درصد در سطوح بيش از ۵۴ دلار بر بشکه معامله شد. همچنين آژانس بين‌المللي انرژي برآورد خود از رشد تقاضا در سال جاري ميلادي را ۶۵ هزار بشکه در روز کاهش داد و به يک ميليون بشکه در روز رساند. اين سازمان رشد تقاضا براي سال ۲۰۲۰ را نيز ۲/ ۱ ميليون بشکه در روز پيش‌بيني کرده که نسبت به برآورد قبلي ۱۰۵ هزار بشکه کمتر است. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد

---

بازار

---