2019-10-20T15:02:29+03:30
(۱۵:۲) ۱۳۹۸/۰۷/۲۸
دنياي اقتصاد
لینک کوتاه در کلیبرد کپی شد!
http://akhr.ir/5744815
دنياي اقتصاد/ متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
شهروندان لبناني پنجشنبه ۲۵ مهر (۱۷ اکتبر) در اعتراض به مصوبه جديد مالياتها و اوضاع نابسامان معيشتي دست به تظاهرات زدند و روز جمعه هم با ادامه اعتراضات خواستار استعفاي دولت حريري شدند. به اين ترتيب، دولت لبنان در پي اعتراضات عمومي از برنامه افزايش مالياتي که از طريق واتساپ منتشر کرده بود، عقب نشست. اين اقدام دولت موجب خشم عمومي شده و اعتراضاتي را در سراسر لبنان برانگيخت. در پيامهاي صوتي روي واتساپ و اپهاي مشابه، دولت لبنان از افزايش ماليات ۲۰ سنتي از کاربران نرمافزارهاي ارتباطي مانند واتساپ خبر داد. دولت با اين اقدام در نظر دارد تا بخشي از کسري بودجه سال ۲۰۲۰ خود را جبران کند. اين وضعيت شامل تماسها با «فيس تايم»، «فيسبوک»، «کال اپ» و «واتساپ» ميشود. الجزيره در گزارش ۱۸ اکتبر در همين رابطه نوشت، در لبنان ۵/ ۳ ميليون کاربر VoIP وجود دارد که در صورت اجرايي شدن اين ماليات ميتواند ۲۵۰ ميليون دلار بر درآمد سالانه دولت لبنان بيفزايد.
با اين حال، ساعاتي بعد در پي برخوردهايي بين نيروهاي امنيتي و معترضان، اين طرح کنار گذاشته شد. گفته ميشود اين تظاهرات از بزرگترين اعتراضات در لبنان در سالهاي اخير بوده است. بنابهگزارشها، معترضان در اعتراض به اين اقدام دولت، لاستيکها را در خيابان آتش زدند و نيروهاي امنيتي از گاز اشکآور استفاده کردند و دهها نفر مجروح شدند. برخي گزارشها احتمال ميدادند که با افزايش تجمعات در اطراف دفتر رياستجمهوري، ممکن است دفتر رئيسجمهور مورد حمله قرار بگيرد. روزهاي پنجشنبه و جمعه شهرهاي لبنان شاهد درگيريهاي خشونتباري بين نيروهاي امنيتي و معترضان بود. معترضان با مسدود کردن خيابانها مبادرت به آتش زدن لاستيک کردند. «سزار شايا»، يک حسابدار در بيروت، گفت: «در خانه نشسته بودم که ديدم مردم بهخيابانها آمدند، من هم به آنها پيوستم.» او افزود: «متاهل هستم و هر ماه بابت وام مبلغي را به سختي بازپرداخت ميکنم چون بيکار هستم. دولت مقصر است.» روز پنجشنبه در ميدان رياض الصلح در بيروت فرياد سرنگوني نظام سياسي شنيده ميشد. صليب سرخ لبنان اعلام کرد که در درگيريهاي اخير ۶۰ افسر پليس هم زخمي شدند. از سوي ديگر، برخي جوانان موتور سوار هم اقدام به آتش زدن لاستيک کردند. الجزيره در ادامه گزارش خود ميافزايد اين تظاهرات در يکي از بدهکارترين کشورهاي جهان رخ داده که شرايط اقتصادي در آن فاجعهبار است. دولت که به رياضت اقتصادي روي آورده است بهدنبال راهي براي کاستن از ميزان بدهيها و کسري بودجه خود است. عبدالله يک معترض در بيروت گفت: «ما بهخاطر واتساپ اينجا جمع نشديم، ما بهخاطر همه چيز در اينجا هستيم، بهخاطر سوخت، غذا، نان، همه چيز.» معترضي ديگر که در روستاي «تل نحاس» لاستيک آتش ميزد ميگفت: «ما شغل ميخواهيم. حقوق مان را ميخواهيم، برق، آب و تحصيل ميخواهيم.»
حدود ۲۰ سال است که پوند لبنان در برابر دلار آمريکا ريزش دارد. اين کشور با بدهي فراوان، رکود اقتصادي، زيرساختهاي معيوب و کاهش جريان سرمايه دست به گريبان است. دولت وحدت ملي حريري هم قرار است بودجه ۲۰۲۰ را تقديم کند. افزون بر ماليات بر واتساپ و ديگر اپها، جمال الجراح، وزير اطلاعرساني اعلام کرد که قرار است ماليات ارزش افزوده هم تا ۲ درصد در سال ۲۰۲۰ افزايش يابد و در سال ۲۰۲۱ هم ۲ درصد افزايش يابد تا اينکه به تدريج به ۱۵ درصد برسد. اما اعتراضات باعث شد دولت از اقدام خود عقبنشيني کند. در پي تداوم اعتراضات، سعد حريري، نخستوزير لبنان در سخناني اعلام کرد که به اعضاي هيات دولت ۷۲ ساعت فرصت ميدهد تا پيشنهادهايشان را براي برونرفت از بحران اقتصادي ارائه دهند. وي ضمن ابراز آمادگي براي کنارهگيري از قدرت افزود: «من شخصا مهلت کوتاهي بهخودم دادم. يا شرکاي ما در حلوفصل مسائل و دولت پاسخي واضح، قاطع و نهايي به ما ميدهند که من، لبنان و جامعه جهاني را متقاعد ميکند که يک تصميم براي اصلاح وجود دارد يا حرف ديگري خواهم داشت.» حريري در ادامه اظهار کرد: «مهلت بسيار کوتاه است؛ ۷۲ ساعت.» اين درحالي است که جبران باسيل، وزيرخارجه لبنان نسبت به اظهارات حريري واکنش نشان داد و کنارهگيري وي از قدرت را رد کرد و افزود که کنارهگيري حريري ممکن است اوضاع را بدتر کند.
سيدحسن نصرالله، دبيرکل حزبالله لبنان هم ديروز شنبه در سخناني به مناسبت اربعين اظهار کرد: «برخي رهبران و احزاب سياسي در لبنان اقداماتي انجام ميدهند و بعد تنها به تماشا ايستاده و از هر گونه مسووليت در گذشته و حالحاضر شانه خالي ميکنند و در نهايت پيامدهاي آن را براي ديگران ميگذارند.» دبيرکل حزبالله لبنان ادامه داد: «در بحران آتشسوزيها همه دولت را محکوم کردند، اما چه کسي چه کسي را محکوم کرد؟ همه مسووليت را بر دوش ديگري گذاشتند و نتيجه آن هيچچيز نبود. روراست باشيد، وضعيت مالي و اقتصادي کنوني ما براي الان و نه امسال و نه دوره جديد و نه حتي براي دولت فعلي است بلکه نتيجه انباشته شدن مشکلات در سالهاي متوالي تقريبا از ۳۰ سال قبل است.» نصرالله تصريح کرد: «خطر انفجار اعتراضات مردمي وجود دارد، در واقع زماني که مالياتها براي گروههاي فقير جامعه افزايش يافتند، کشور در معرض خطر انفجار قرار گرفت. ما ميتوانيم بدون اينکه انفجار مردمي در کشور رخ دهد، مانع از فروپاشي مالي و اقتصادي شويم و اين امر به اراده، تصميم، فداکاري و اخلاص نياز دارد.» نصرالله در ادامه تصريح کرد: «اگر دولت اقداماتي براي بازگرداندن اعتماد مردم در پيش بگيرد، لبنانيها قبول خواهند کرد. مردم به مقاومت اعتماد دارند و ميدانند پولهايي که به مقاومت اختصاص مييابند، به سرقت نميروند. در واقع يک بحران اعتماد بسيار بسيار جدي ميان مردم و دولت وجود دارد.» دبيرکل حزبالله لبنان همچنين تاکيد کرد: «ما استعفاي دولت فعلي را تاييد نميکنيم. اگر دولت استعفا کند يعني دولتي که تشکيل آن دو سال طول کشيد ديگر وجود نخواهد داشت. گروههاي سياسي پس از استعفاي دولت به همين شکل باقي خواهند ماند و تغيير اسامي چيزي را تغيير نخواهد داد. اين دولت بايد با شيوهاي جديد بهکار خود ادامه دهد و از اتفاقات دو سال گذشته درس عبرت بگيرد. پيشنهاد اجراي انتخابات زودهنگام پارلماني و تشکيل دولتي جديد يا تکنوکرات تنها زمان را از بين ميبرد. دستيابي به دولت جديدي که بتواند به اين وضعيت رسيدگي کند، دشوار است.» نصرالله افزود: «هيچ کسي پشت اين تظاهرات مردمي نيست؛ نه احزاب و نه سفارتخانهها. اگر از روز اول حزبالله بهخيابانها ميآمد، جنبش اکنون در نقطه ديگري بود. قدرت جنبش مردمي در اين است که به دور از احزاب سياسي است. اگر ميخواهيد ادامه دهيد بايد جنبشتان را از حزبهاي سياسي که ميخواهند روي موج اعتراضات سوار شوند، جدا کنيد. دستاوردهاي شما در طول دو روز گذشته بسيار مهم هستند. شما نبايد به نيروهاي امنيتي آسيبي بزنيد.» وي افزود: «زماني که مقابله با مالياتها به راهپيمايي نياز داشته باشد، ما بهخيابانها خواهيم آمد. اما زماني که حزبالله بهخيابانها بيايد، نميتواند بازگردد مگر اينکه خواستهها محقق شوند. وزراي ما در کابينه مخالفت خود را با تمامي مالياتها و عوارض براي گروههاي فقير جامعه اعلام کردند. ما با مالياتها در بودجه سال ۲۰۱۹ مخالفت کرديم.» جبران باسيل، وزير خارجه لبنان، هم در سخنراني خطاب به لبنانيها گفت، آنچه رخ داده به دليل روي هم جمع شدن اشتباهات است. او گفت: «آنچه رخ داده قابل پيشبيني بود و آنچه در انتظار ماست اگر خوب درک نشود، بزرگتر خواهد بود.»
«تيمور ازهاري» هم در گزارش ديگري براي الجزيره نوشت: اين تظاهرات جديترين چالش براي دولت وحدت حريري است که کمتر از يک سال پيش به قدرت بازگشت. با وجود سخنراني حريري اما باز معترضان در وسط ميدان شهادت در بيروت با تکان دادن پرچم لبنان خواستار استعفاي او، رئيسجمهور ميشل عون، نبيه بري رئيس پارلمان و جبران باسيل شدند. اين گزارشگر همچنين به عصبانيت معترضان اشاره کرد و نوشت آنها شعار «انقلاب، انقلاب» و «الشعب يريد اسقاط النظام» سر ميدادند. مردم، دولتمردان را به فساد متهم کردند. آنها فرياد ميزدند: «دزد دزد ميشل عون.» اين درحالي است که براساس قوانين لبنان توهين به رئيسجمهور مجازات زندان دارد. همچنين شورشهايي هم در زندانهاي «روميه» و «زاهل» رخ داد. به نوشته اين گزارشگر، عربستان بهعنوان اولين کشور اعلام کرد که درحال خارج کردن شهروندانش از لبنان است. يکي از معترضان به نام «سمير» ميگويد: «همه از اين وضعيت خسته شدهاند. وضعيت افتضاح است. مردم پول ندارند و دولتيها دائم فرياد ماليات، ماليات، ماليات سر ميدهند. هيچ فرآيند اصلاحي وجود ندارد و حتي اميد به اصلاح و بهبود وضعيت هم وجود ندارد.» در ماههاي اخير ميزان نقدينگي در لبنان کاهش يافته و ارزش پول ملي و بهاي املاک سقوط چشمگيري کردهاند. به همين دليل مردم به انبار کردن دلار و ديگر ارزهاي خارجي رو آوردهاند.
فعلوانفعالات سياسي و اقتصادي اخير باعث شده شماري از سياستمداران خواستار استعفاي سعد حريري شوند. غسان حاصباني، معاون حريري، گفت: «ما در حزب القوات از دولت کنوني ميخواهيم کنارهگيري کند تا راه براي تشکيل يک دولت تکنوکرات باز شود.» سمير جعجع، رئيس حزب القوات اللبنانيه نيز ضمن درخواست استعفا از حريري اظهار کرد که دولت کنوني نتوانسته است جلوي وخامت اوضاع اقتصادي کشور را بگيرد. با اين حال، روز جمعه سه نخستوزير پيشين لبنان با صدور بيانيه مشترکي همبستگي خود را با سعد حريري اعلام کردند. نجيب ميقاتي، فواد سنيوره و تمام سلام در اين بيانيه ضمن بيان اينکه حرکات اعتراضي فعلي پيامد مشکلات اقتصادي و معيشتي مردم است، بر لزوم مسووليتپذيري تمامي نيروهاي سياسي و ملت در قبال وضعيت جاري و پرهيز از هر گونه مواضع تند و منفعل تاکيد ورزيدند.
«وي ويان يي» هم در گزارش ۱۸ اکتبر براي نيويورکتايمز نوشت فضاي اين روزهاي لبنان آميخته است با دود سياه لاستيکهايي که از دوردستها ديده ميشود، شعارهاي ضد دولتي و مسدود کردن راهها. معترضان از تمام گروهها هستند؛ در حقيقت، يکي از ويژگيهاي بارز اين تظاهرات خصلت فراقومي آن است که مسيحي و مسلمان در آن به يک ميزان حضور دارند. اين گزارشگر ميافزايد در اين تظاهرات خانوادهها با فرزندان خود آمدهاند. پيران و جوانان در کنار هم مشاهده ميشوند. «ماريلا فرنجيه»، ۲۸ ساله و کارمند يک شرکت دارويي از شمال لبنان، ميگويد: «اين بار اين تظاهرات غيرسياسي است. اين بار تمام لبنانيها بهخيابان آمدهاند.»
بازار