توماس فریدمن: حمله به آرامکو ریاض را به سمت آشتی با ایران کشاند
ديپلماسي ايراني/ متن پيش رو در ديپلماسي ايراني منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست توماس فريدمن-نيويورک تايمز| در چهاردهم سپتامبر، بيست پهپاد و موشک کروز ايران، چنان در ارتفاع پاييني پرواز کردند و تا به آنجا رادارگريز بودند که نه پرتاب و نه عبورشان توسط رادارهاي آمريکايي و سعودي، رديابي نشدند. اينکه بگوييم حوثي ها اين کار را کردند، مثل اين مي ماند که بگوييم کار بابا نوئل بود! برخي راهبردگران اسرائيلي مي گويند که اين يورشِ تکان دهنده، همان "پيرل هاربر" خاورميانه بود. شايد اين بزرگنمايي باشد، شايد هم نه. هر کس در ايران، اين ايده به ذهنش رسيد که بايد اين ضربه جسورانه را وارد کرد، واقعا دستمريزاد دارد. بهتر از اين امکان نداشت. بعد از حملات آرامکو، اعراب دنبال تلفن رهبران ايران بودند و اسرائيل ترسيد يورش هاي هوايي ايران به سايت هاي نفتي سعودي، آسيب پذيري هاي منطقه را آشکار کرد. اگر گمان مي کنيد که بيرون کشيدن نيروهاي آمريکايي از سوريه، خاورميانه را انفجاري تر مي کند، حق با شماست اما چيزهاي بيشتري هم در راه است. اين نيروها، همچنين براي ايجاد يک پل زميني از تهران تا بيروت براي محکم کردن کمندي بر گرد اسراييل مزاحم تلاش هاي ايران بودند. بنابراين، عقب نشيني اين نيروها مي تواند جنگ سايه ايران – اسرائيل را آفتابي کند. اين، همان ماجراي واقعا بزرگِ خاورميانه امروز است. در چهاردهم سپتامبر، بيست پهپاد و موشک کروز ايران، چنان در ارتفاع پاييني پرواز کردند و تا به آنجا رادارگريز بودند که نه پرتاب و نه عبورشان توسط رادارهاي آمريکايي و سعودي، رديابي نشدند. اينکه بگوييم حوثي ها اين کار را کردند، مثل اين مي ماند که بگوييم کار بابا نوئل بود! برخي راهبردگران اسرائيلي مي گويند که اين يورشِ تکان دهنده، همان "پيرل هاربر" خاورميانه بود. شايد اين بزرگنمايي باشد، شايد هم نه. هر کس در ايران، اين ايده به ذهنش رسيد که بايد اين ضربه جسورانه را وارد کرد، واقعا دستمريزاد دارد. بهتر از اين امکان نداشت. چرا؟ براي اينکه همه صداهايي که از همه پايتخت هاي عربي و اسرائيل مي آيد، همان صداي يکنواختي است که شما از سامانه ناوبري خودروي تان مي شنويد هنگامي که از مسير خارج شده باشيد: "بازسنجي، بازسنجي، بازسنجي!" اکنون همه کشورها دارند راهبردهاي امنيتي شان را بازسنجي مي کنند، اول از همه اسرائيل. ببينيد اوزي ايون، يکي از بنيانگذاران رآکتور هسته اي ديموناي اسرائيل، چه ارزيابي اي از يورش ايران به سعودي داشت: بقاياي پهپادهايي که به آرامکو اصابت کردند، نشان مي دهند که ايران در ساخت و به کارگيري پهپادها (با موتورهاي جت و بدنه رادارگريز) چنان پيشرفته است که در اين زمينه دست کمي از اسرائيل ندارد... دقت اصابت آنها به هدف، 85 درصد بود يعني توانمندي و قدرت اتکاي بسيار بالاي اين فن آوري. همه ذخاير گازي درست از نقطه کانوني شان ضربه خورده اند، دقت اصابت، يک متر بوده است... ما بايد ديمونا را تعطيل کنيم." اين از اسرائيل. اما به سعودي ها و اماراتي ها، يک شوک دو سويه وارد شد: دقت ضربه ايراني ها و انزواگرايي ترامپ. بايد اين آب سردي روي تن سعودي ها بوده باشد که وقتي به واشنگتن زنگ زدند که ببينند رئيس جمهوري امريکا چه پاسخي راهبردي به اين يورش دارد، دريافتند که دونالد ترامپ دنبال شماره همراه رئيس جمهوري ايران مي گردد تا ببيند مي شود با او کنار آمد يا نه. وقتي رفتار ترامپ را به عربي ترجمه کنيم، اين مي شود: "يادم رفت به شما بگويم که ما فقط علاقمنديم به شما سلاح بفروشيم نه اينکه از اين سلاح ها براي دفاع از شما استفاده کنيم. البته فراموش نکنيد که وقتي به واشنگتن آمديد، در هتل من اقامت کنيد. خدمه خوبي دارد." سعودي ها و اماراتي ها هم پيام را گرفتند و تلاش کردند شماره تلفنِ همراهِ رهبري ايران را بيابند و همچنين شماره امير قطرِ طرفدار ايران را. زمان آشتي با همه همسايه ها فرارسيده است. اين تحول، به نوبه خود، ائتلاف خاموش اعراب سني و اسرائيل ضد ايران را در هم شکست و موجب شد اسرائيل بيش از هميشه در برابر ايران – و نيابتي هايش در لبنان، سوريه و عراق – احساس تنهايي کند. ترجمه عبري سخنان ترامپ خطاب به نتانياهو پس از نتايج ضعيف در انتخابات هم اين مي شود: "آمريکا خواهان ادامه تحريم ها عليه ايران است اما مايل نيست با اسرائيل و اعراب سني براي دگرش نظام در تهران، همدستي کند يا توانمندي هاي ايران را با حمله نظامي ويران سازد." اعراب خليج فارس، مي توانند راهي براي راضي کردن ايران پيدا کنند و اين کار را خواهند کرد. اما اسرائيل نمي تواند. اسرائيل واقعا با يک مشکل ايراني دست به گريبان است. اين را بدانيد. ايران در حال تقويت حزب الله و ديگر گروه ها در مرز اسرائيل است. بنابراين، ممکن است که اکنون خاورميانه، آرام به نظر برسد اما اين يک توهم است. همه در حال بازسنجي هستند: ايراني ها جسورتر شده اند، عرب ها ترسيده اند و ايران و اسراييل تنها به اندازه يک بدسنجي با جنگ موشک هاي نقطه زن فاصله دارند. جنگي که هيچ کدام آن را تاب نخواهند آورد.