روزنامه جوان/ « اخراج وقاحت بازرگاني از شبکه کودک » عنوان يادداشت روزنامه جوان به قلم حسين عباسيفر است که ميتوانيد آن را در ادامه بخوانيد:
تبليغات بازرگاني به عنوان حلقه اتصال تمام پيکره تمدن غرب دو مخاطب اصلي دارد: ۱- زنان ۲- کودکان. در سهگانه قدرت اقتصادي، قدرت سياسي و قدرت رسانهاي تبليغات بازرگاني علاوه بر تأمين هزينههاي رسانهها چرخه اقتصاد سرمايهداري را از طريق تحريک طرف تقاضا (مصرف) به حرکت درميآورد. جمع بين قدرت اقتصادي و قدرت رسانهاي هم طبيعتاً قدرت سياسي را تضمين ميکند. پديده تبليغات بازرگاني در عصر ما از جنس جارزدن جارچيان و حکاکي روي ديوار غارها نيست. پديدهاي مدرن است که مطلقاً کسي نميتواند از تاثيرش فرار کند؛ تاثيرات مستقيم و غيرمستقيمي که در ميان انبوه انتخابها قرار است به جاي مخاطبان خود انتخاب کند. در تعريف تبليغات بازرگاني در سايت اداره کل بازرگاني صدا و سيما آمده است: تبليغات بازرگاني در حقيقت جايگزين انتخاب شرطي به جاي انتخاب عقلاني است و اين يعني با صراحت و وقاحت تمام ميگويند که شما نبايد انتخاب عقلاني داشته باشيد، بلکه آن چيزي را بايد انتخاب کنيد که ما از قبل براي شما پسنديدهايم. حال فرض کنيد مخاطب اين تبليغات کودکي باشد که قدرت انتخاب ندارد. قطعاً هر عقل سليمي اين پديده را يک فريب تلقي ميکند. حذف تبليغات از شبکه پويا قدم بزرگي در راه رسيدن به اقتصادي عادلانهتر، فرهنگي متعاليتر و جامعهاي سالمتر است که قطعاً تلاشها و دغدغههاي مديريت اين شبکه براي تحقق آن غيرقابل چشمپوشياست. حذف تبليغات در حقيقت به بازاري عادلانهتر خواهد انجاميد که هر کالا و خدماتي که در آن ارائه ميشود خود، معرف خود است نه رسانههايي با مخاطب انبوه. کيفيت و قيمتش با کيفيت و قيمت کالاها و خدمات ديگر رقابت ميکند نه ميزان هزينه تبليغات و خريد رسانه توسط توليدکنندهاش. در حوزه فرهنگ نيز فرهنگ مصرفي که اولين تاثير مستقيم تبليغات است کمرنگ خواهد شد و مصرف مردم بر اساس نياز واقعي خواهد بود نه احساس نياز کاذب! همچنين مهار رسانهها ديگر در دست سرمايهداران نخواهد بود و فعاليتهاي فرهنگي به جاي رنگ و بوي اقتصادي حقيقتاً عطر کار فرهنگي خالصانه و تاثيرگذار خواهد داشت. زنان نيز به عنوان همراه کودکان در خانه به طور مستقيم و غيرمستقيم (از طريق درخواست مکرر کودکان) مخاطب تبليغات بازرگاني در شبکه پويا بودند که با اين اتفاق مبارک از تقاضاهاي مکرر کودکانشان براي خريد کالاهاي جديد نفس راحتي خواهند کشيد. نظام سرمايهداري هدفي به جز افزايش ثروت ثروتمندان و راضي نگهداشتن مردم در سطح رفاهي حداقلي ندارد. اين امر محقق نميشود مگر با خريد بيشتر مردم و تغيير دم به دم ذائقه مصرفي آنها که با دو پديده مد و تبليغات صورت ميگيرد، اما موضوع ديگر اين يادداشت استفاده از کودکان در تبليغات بازرگاني است. استفاده از کودکان در تبليغاتي که مخصوص کودکان نيست خلاف قانون است و بايد طبق قانون از آن جلوگيري شود، اما استفاده از کودکان در تبليغات کالاهايي که مخصوص کودکان است نيز توجيهي ندارد و علاوه بر اينکه به آن کودک آسيب روحي و رواني وارد خواهد کرد و در مسير زندگي او تاثير خواهد گذاشت، به نوعي سوءاستفاده از کودکان براي اغواي کودکان خواهد بود. با نگاهي عميقتر حتي ميتوان کودکاني را که در تبليغات استفاده ميشوند کودک کار تلقي کرد. خلاصه آنکه جمع بين کودک و تبليغات چه به عنوان بازيگر تبليغات و چه به عنوان مخاطب آن جمع نقيضين است و محال! نکته نهايي و مهم اين است که حذف تبليغات از شبکه پويا اين سؤال را پديد ميآورد که اگر تبليغات براي کودکان مضر است و همه اين را قبول داريم و به حذف شدن آن رأي ميدهيم، آيا تبليغات براي نوجوانان و بزرگسالان مفيد است؟ آيا تبليغات روي انتخاب بزرگسالان تاثيري ندارد؟ آيا تبليغات براي بزرگسالان اثرات منفي اقتصادي و فرهنگي که پيشتر ذکر شد در پي نخواهد داشت؟ آيا تبليغات براي بزرگسالان حذف رقبا از بازار را به دنبال ندارد؟ آيا باعث از بين رفتن عدالت اقتصادي و اجتماعي نميشود؟ قطعاً اگر تبليغات اثر نداشت سرمايهداران براي آن اين همه هزينه نميکردند! پس اثر دارد و اگر اثر دارد مسئولان فرهنگي کشور به همان دلايلي که تبليغات را از شبکه پويا حذف کردند بايد آرام آرام بساط اين پديدهاي که مهمترين ابزار اقتصاد سرمايهداري به حساب ميآيد را از تمام رسانههاي عمومي جمع کنند تا علاوه بر عدالت اقتصادي، سلامت رواني، فرهنگي و اجتماعي در جامعه حاکم شود. اين امر محقق خواهد شد با وجود مديران انقلابي و متخصص که در گام دوم انقلاب ارادهاي بلند در راستاي تمدنسازي دارند. انشاءالله.
بازار