گزارش وزیر امور خارجه وقت آمریکا از روز تسخیر سفارت واشنگتن
تاريخ ايراني/ متن پيش رو در تاريخ ايراني منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست گزارش سايروس ونس، وزير امور خارجه ايالات متحده از اشغال سفارت آمريکا در تهران در روز واقعه. [متن سند] يکشنبه ۴ نوامبر ۱۹۷۹ [۱۳ آبان ۱۳۵۸] محرمانه از: دفتر خاور نزديک و جنوب آسيا وزارت امور خارجه به: پايگاههاي خاور نزديک و جنوب آسيا و پايگاههاي اروپا ۱. متن کامل ۲. حدود ساعت ۳:۴۵ به وقت ساحل شرقي ايالات متحده (ساعت ۱۲ ظهر در تهران) سفارت آمريکا در تهران مورد هجوم ۳۰۰۰ تن از انقلابيون قرار گرفت. انقلابيوني که وارد مجموعه شدند غيرمسلح بودند و در حدود ۲۰ سال سن داشتند. به نظر ميرسد که انقلابيون از دانشجويان و گروههاي شبهنظامي اسلامي موسوم به مجاهدين خلق، تشکيل شدهاند. انقلابيون ابتدا از طريق پنجره زيرزمين وارد ساختمان شده و سپس طبقهٔ همکف سفارت را اشغال کردند. آنها در اولين اقدام ۴ نيروي امنيت سفارت و افسران محافظ سفارت را به گروگان گرفتند. در هنگام حمله، کاردار و وابسته سياسي سفارت در وزارت امور خارجه ايران بودند. آنها به همراه سفير با دفتر نخستوزير تماس گرفتند و به آنها قول داده شد تا نيروهاي امنيتي ايران براي کمک وارد صحنه شوند. هيچ نيروي کمکي ارسال نشد و پس از يک ساعت محاصره همراه با تلاشهاي انقلابيون براي آتش کشيدن ساختمان و استفاده از مشعل براي باز کردن درهاي فلزي طبقههاي بالا، سفارت لازم ديد تا انقلابيون را به طبقهٔ بالا راه دهد. ۳. حدود هشتاد نفر ايراني و آمريکايي کارمند سفارت در محل حضور داشتند. گروه ديگري از کارمندان در ساختمان کنسولگري سفارت تحت محاصره بودند. زماني که انقلابيون وارد طبقهٔ بالاي سفارت شدند به کارمندان اجازهٔ خروج دادند. ۱۱ آمريکايي که در اتاق ارتباطات باقي مانده بودند مجبور به تسليم شدند. گزارشهايي که اکنون به دست ما ميرسد حاکي از آنست که تمامي گروگانها در داخل مجموعه نگهداري ميشوند. ۴. لينگن - کاردار سفارت - اکنون در دفتر يزدي وزير امور خارجه است. يزدي اشاره کرده که در تلاش هستند آيتالله بهشتي را به سفارت بفرستند تا با انقلابيون صحبت کند. مجموعهٔ سفارت توسط نيروهاي امنيتي ناشناخته محاصره شده است. دو نفر از سوي وزارت امور خارجه به سفارت فرستاده شدهاند تا با انقلابيون تماس بگيرند. تا اين لحظه هيچ گزارشي از مجروح شدن شهروندان آمريکايي به دست ما نرسيده است. سفارت انگليس در تهران گزارش ميدهد که يک بولتن خبري انتشار يافته و در آن به طور ضمني اشاره شده که آمريکاييها در امنيت به سر ميبرند. اين بولتن همچنين از ديگر دانشجويان خواسته تا در تظاهرات شرکت نکنند. ۵. دانشجويان اشغالگر سفارت بيانيهاي صادر کرده و در آن خواستار استرداد شاه سابق شدهاند. اين بيانيه تسخير سفارت را اعتراضي عليه توطئههاي امپرياليسم و صهيونيسم ميداند. دانشجويان اشغالگر از ديگر دانشجويان خواستهاند تا براي ورود به سفارت تلاش نکنند. ونس ترجمه شيدا قماشچي