حفظ برجام با توقف جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران امکان پذیر است
فرهيختگان/ متن پيش رو در فرهيختگان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست دولت ترامپ بايد از جنگ اقتصادي نامحدود خود عليه ايران عقبنشيني کند. آمريکا بايد قدمي بردارد که اهميت اقتصادي واقعي و مثبت براي ايران دارد. پروفسور پل پيلار، عضو شوراي اطلاعات ملي آمريکا معتقد است دولت ترامپ بايد از جنگ اقتصادي نامحدود خود عليه ايران عقبنشيني کند تا برجام باقي بماند. ايران کاهش تعهدات هستهاي خود در برجام را با توجه به عدم انجام تعهدات کشورهاي اروپايي و غربي پس از خروج يکجانبه آمريکا عنوان کرده و گام چهارم کاهش تعهدات خود را بهصورت رسمي اجرايي کرد. اين در حالي است که از زمان کاهش تعهدات هستهاي ايران در برجام، مذاکراتي نيز با کشورهاي اروپايي براي عاديسازي کانالهاي اقتصادي و مبادلات تجاري و انرژي ايران انجام شده، اما اين مذاکرات تاکنون نتيجهاي در بر نداشته و بر همين اساس نيز تهران بهصورت مرحلهاي کاهش تعهدات خود را در چهار مرحله گذشته اعلام کرده، هرچند تهران همزمان بازگشت به تعهدات پيشين را درصورت انجام تعهدات متقابل کشورهاي اروپايي امکانپذير دانسته است. در گفتوگوي اختصاصي با پل پيلار، رئيس سابق بخش تحليل عمليات سازمان اطلاعات مرکزي آمريکا (سيا) به بررسي اين موضوع پرداخته شده که در ادامه آمده است. پل پيلار، از اساتيد دانشگاه «جرج تاون» است و تاکنون مسئوليتهاي متعددي را برعهده داشته که از جمله آنها ميتوان به رياست واحد تحليل عملياتهاي سيا در شرق نزديک، خليجفارس و جنوب آسيا اشاره کرد. پيلار سابقه حضور در شوراي اطلاعات ملي آمريکا را بهعنوان يکي از اعضاي اصلي آن نيز دارد. سناتور «تد کروز» و سناتور «ليندسي گراهام» از مخالفان سرسخت توافق هستهاي ايران، پيشنويس قانوني را آماده کردهاند که خواستار لغو معافيتهاي هستهاي ايران از سوي آمريکاست. آيا فکر ميکنيد آنها براي پايان دادن به اين چشمپوشيها ميتوانند بر دونالد ترامپ، رئيسجمهوري آمريکا فشار وارد کنند؟ بسياري از مردم نميدانند که برخي از اين چشمپوشيها، امتياز براي ايران يا به نفع ايران نيست، بلکه درعوض هدف منع گسترش سلاحهاي هستهاي، کمک به شکلگيري برنامه هستهاي ايران بهگونهاي است که آن را براي اهداف نظامي کمتر مناسب ميکند. بنابراين حتي افرادي که از احتمال وجود سلاح هستهاي ايران بسيار نگران هستند، بايد از اين چشمپوشيها و همکاريهاي هستهاي غيرنظامي حمايت کنند. با اين وجود، چون اين واقعيتها بهخوبي درک نشدهاند، براي سياستمداراني چون کروز و گراهام از لحاظ سياسي بسيار آسان خواهد بود چنين فشارهايي را با موفقيت اعمال کنند. طرفداران اين قانون استدلال ميکنند که پايان دادن به چشمپوشيها، کار رئيسجمهور دموکرات را براي احياي برجام درصورت عدم انتخاب مجدد ترامپ در سال آينده سختتر ميکند. آيا با اين نظر موافقيد؟ هر چه ايالات متحده آمريکا -و در پاسخ به اقدامات آن، ايران- از شرايط برجام دور شوند، احياي توافق سختتر خواهد بود. اما هيچ معيار واحدي وجود ندارد که نشان دهد احتمال بازگشت به انطباق با برجام از بين ميرود. علاوهبر اين، آنچه ممکن است سرانجام با حضور رئيسجمهور دموکرات احيا شود خود برجام نيست، بلکه چيزي بسيار شبيه آن است که به روشهاي خاصي اصلاح شده است. ايران مرحله چهارم کاهش تعهدات برجامي خود را اعلام کرده است. ارزيابي شما از واکنشها به اين گام چيست؟ واکنشها، تقريبا مشابه واکنشهاي قبلي نسبت به کاهش تعهدات برجام توسط ايران بود. مهمترين واکنشها، واکنش دولتهاي اروپايي بود، زيرا کاهش تعهدات برجام توسط ايران باعث ميشود خودداري کشورهاي اروپايي از پيروي آمريکا در اعمال تحريمهاي اضافي عليه ايران دشوارتر شود. طرف مقابل براي جلوگيري از انجام گامهاي ديگر ايران و به خطر انداختن برجام چه اقدامي ميتواند انجام دهد؟ نياز اساسي هنوز يکسان است، دولت ترامپ بايد از جنگ اقتصادي نامحدود خود عليه ايران عقبنشيني کند. آمريکا بايد قدمي بردارد که اهميت اقتصادي واقعي و مثبت براي ايران دارد. چرا اروپا تاکنون اقدام مناسبي براي جلوگيري از کاهش تعهدات ايران انجام نداده است؟ دولتهاي اروپايي تلاش کردهاند اقدامي انجام دهند، اما بخش خصوصي اروپا هنوز هم بهشدت از تحريمهاي ايالات متحده آمريکا درصورت انجام تجارت با ايران وحشت دارد.