2019-12-06T12:10:00+03:30
(۱۲:۱۰) ۱۳۹۸/۰۹/۱۵
دنياي اقتصاد
لینک کوتاه در کلیبرد کپی شد!
http://akhr.ir/5870760
دنياي اقتصاد/ متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
شروين شهرياري| نماگر بازار سهام توانست با صعود ۱۷۱۴ واحدي در معاملات ديروز، بازدهي هفتگي خود را به ۶/ ۳ درصد برساند که يک رکورد در دو ماه اخير محسوب ميشود. به دنبال ۱۳ روز رشد متوالي، شاخص بورس فاصله خود را از قله تاريخي به کمتر از ۲درصد رساند. هرچند روند صعودي بورس تهران با رونق معاملاتي و ورود پولهاي تازه به سهام کوچکتر آغاز شد، اما طي روزهاي اخير سيگنالهاي افزايشي از روند بازار ارز در فردوسي به رشد قيمت سهام بزرگتر که اثرگذاري بيشتري بر شاخص کل دارند، منتهي شد. جهشهاي متوالي کوچکترهاي بورسي باعث شده تا شاخص کل هموزن نه تنها اصلاح هفتههاي قبل را جبران کند، بلکه اين نماگر سقفهاي جديدي را در تاريخ خود به ثبت برساند. با توجه به نقش مهمتر جريان نقدينگي و بازيگران در اين نوع از سهام نميتوان پيشبيني دقيقي از روند قيمت آنها در کوتاهمدت داشت. اما در حوزه شرکتهاي بزرگتر، توجه به عوامل تحليلي که عمدتا متمرکز بر نرخهاي فروش هستند، اهميت بيشتري دارد. بنابراين گرچه نرخ دلار توانسته از مقاومتهاي ذهني در اين روزها عبور کند، از نگاه بنيادي ظرفيت زيادي براي جهش ندارد. موضوعي که اگر در محاسبات سهامداران لحاظ نشود، ميتواند به خطاهاي تصميمگيري منتهي شود.
سيگنال فردوسي به حافظ
بازار سهام در هفته جاري بيشترين رشد هفتگي در دو ماه اخير را ثبت کرد تا با افزايش ۶/ ۳ درصدي و قرار گرفتن در بالاي محدوده ۳۲۲ هزار واحدي، فاصله خود با قله سيزدهم مهرماه را به کمتر از ۲ درصد برساند. در اين هفته، نشانههاي اوليه از گرايش به سمت سهام بزرگ و بنيادي بهويژه در گروه فلزات اساسي نيز قابل رصد بود که دليل عمده آن به افزايش حدود ۱۰ درصدي نرخ ارز آزاد در يک ماه گذشته برميگردد. در همين حال، سيگنال ارز آزاد به بورس تهران با رشد ارزش جهاني فولاد هم توأم شده تا به اين ترتيب، قيمتهاي آهنآلات در بازار آزاد و نيز بورسکالا نسبت به ماه قبل حداقل ۱۰ درصد افزايش يابند. با وجود اين، آنچه هنوز مشخص نشده، تکليف جزئيات بودجه سال آينده و ميزان احتمالي اتکاي دولت بر شرکتهاي بورسي براي جبران کسري از محل افزايش هزينههاست؛ عاملي که به نظر ميرسد در تقابل با آثار مثبت رشد اخير نرخ ارز بر فروش شرکتها، در نهايت فرجام نبرد شاخص با قله تاريخي ۳۲۷ هزار واحدي را تا قبل از پايان سال تعيين کند.
دلار؛ نوسان يا تغيير پارادايم؟
پس از ثبت کف دلار در اوايل آبانماه در مرز ۱۱ هزار تومان در بازار آزاد، قيمتها به تدريج تا اواخر آبانماه سمتوسوي افزايشي گرفت و با عبور از محدوده ۱۲ هزار تومان در روز ۲۶ آبان پس از اعلام تصميم بنزيني، گامهاي صعودي خود را در آذرماه ادامه داده است. در نتيجه اين روند، متغير مزبور روز گذشته به مرز ۱۳ هزار تومان در هفته جاري رسيد که يک محدوده مهم مقاومتي هم از لحاظ رواني و هم از لحاظ نموداري براي قيمت دلار محسوب ميشود. اين روند پرسشي را مطرح کرده مبني بر اينکه آيا ميتوان انتظار ادامه تضعيف ريال و تبديل آن به يک موج جديد کاهش ارزش پول در ابعاد بزرگ (مشابه سال ۹۷) و در بعد زماني کوتاه را داشت يا خير؟ واقعيت اين است که دادههاي بنيادي پاسخ مثبتي پيشروي اين پرسش در شرايط کنوني نمينهد. بايد توجه داشت، سقوط آزاد ارزشي ريال در سال گذشته عمدتا بهدليل يک دوره چند ساله سرکوب ارزي و رشد مداوم نقدينگي با نرخ تاريخي ۲۵ درصد اتفاق افتاد. اين درحالي است که در شرايط کنوني با جهش نرخ برابري ارز در سال قبل، بخش عمدهاي از توان نقدينگي ريالي موجود تضعيف شده و با افت ارزش نقدينگي به زير ميانگين تاريخي ۲۰۰ ميليارد دلار، عملا رشد نرخهاي ارز بيش از ميزان رشد نقدينگي در افق يکسال آتي با مانع بنيادي مواجه است. ترجمان ديگر اين وضعيت، عبارت از پابرجا بودن محدوده مقاومتي ارديبهشت ماه سالجاري، در افق زماني باقيمانده تا پاييز سال آينده است. به اين ترتيب ميتوان گفت نوسانات کنوني ارز به شرط عدم توسل دولت به منابع پرقدرت بانک مرکزي و باقيماندن رشد نقدينگي در سطوح تاريخي (۲۰ تا ۲۵درصد) بيشتر به يک اصلاح شبيه خواهد بود تا تغيير پارادايم کلي؛ وضعيتي که براي فعالان بورس تهران نيز نتايج مهمي در زمينه تعيين مفروضات در تخمين درآمد شرکتها در افق کوتاهمدت (يکساله) دارد.
کوچکترها بر قلههاي جديد
درحاليکه شاخص کل بورس هنوز فاصلهاي ۲ درصدي تا قله تاريخي دو ماه قبل دارد، شاخص قيمت هموزن در روز گذشته موفق شد با عبور از سقف ۶۶ هزار واحدي، رکورد جديدي را ثبت کند. با اين حال، مطالعه جزئيات قيمتهاي سهام در بسياري از گروههاي کوچک چه در بازار پايه و چه در بازار اصلي بهويژه در صنايع دارويي، سيماني و غذايي نشان ميدهد که اکثر اين سهام در يک رالي پردامنه و سريع بار ديگر به سمت قلههاي اوايل مهر و بعضا بالاتر از آن رفتهاند و همه سقوط قابل توجه قبلي را در مدت کمابيش ۵ هفته اخير جبران کردهاند. اين درحالي است که در زمينه بنيادي تغيير مهمي در عوامل حاکم بر سودآوري اين شرکتها رخ نداده و کماکان جذابيت اين سهام صرفا بهدليل تمرکز منابع سرمايهگذاران حقيقي از يکسو و انفعال نسبي مالکان عمده از سوي ديگر حفظ شده است. با توجه به پيروي رونق سهام کوچک از ديناميک عرضه و تقاضا و استقلال آن از روند بنيادي و چشمانداز سودآوري شرکتها، طبيعتا پيشبيني زمان پايان اين رونق و ابعاد احتمالي پتانسيل باقيمانده در سهام کوچک در کوتاهمدت هنوز روشن نيست؛ هر چند در افق ميانمدت ميتوان به امکان بالاي اصلاح قيمتي اين سهام و بازگشت به سطوح بنيادي در صورت ثبات شرايط کنوني حاکم بر کسبوکار شرکتها اشاره داشت.
سوي پنهان افزايش قيمت بنزين براي بازارها
درحاليکه بعد از تصميم بنزيني دولت، بحث تبعات تورمي اين رخداد در سطح اقتصاد ايران داغ است و حتي بازارهاي دارايي نظير ارز و سهام نيز تحتتاثير اين مباحث در روزهاي اخير سمتوسوي افزايشي به خود گرفتهاند، دقت بيشتر در تبعات اين تصميم از امکان بروز نتايجي متفاوت در افق ميانمدت حکايت دارد. بر اين اساس، در صورتي که منابع حاصله عمدتا صرف بازپرداخت به عموم نشود (که زمزمههاي آن در هفته جاري با اعلام شرايط دريافتکننده آن قوت گرفته) و در عوض، به صرف تامين کسري بودجه کشور برسد، دلالت اين رويداد ميتواند کاملا خلاف انتظارات باشد. به اين ترتيب، از يکسو نياز دولت به توسل به راه پر هزينه و پرمخاطره چاپ پول و استقراض از بانک مرکزي کاهش مييابد و از سوي ديگر، با بازتعريف ترکيب هزينهاي خانوار، بخش بزرگتري به مصرف بنزين اختصاص مييابد که درنوع خود کاهنده تقاضاي مصرفي براي ساير کالاها و نيز تقاضاي سرمايهگذاري است. به عبارت ديگر، با اختصاص بخشي از منابع عمومي به هزينه تامين سوخت، تقاضاي جايگزين در ساير حوزهها فرصت کمتري براي عرض اندام خواهد داشت و به نوعي اثر انقباضي و رکودي را در اقتصاد در پي دارد. بنابراين، ميتوان گفت در صورت اعمال اصلاحات و اجراي بهينه طرح اصلاح قيمت بنزين، فارغ از تهديدات تورمي کوتاهمدت آن، اين تصميم واجد پيامدهاي رونق تورمي چه در بازار مصرف و چه در بازارهاي دارايي نظير ارز و سهام نيست؛ امري که توجه به نحوه اجراي اين طرح در زمينه بازتوزيع منابع در ماههاي پيشرو را بهدليل تبعات مهم آن براي سرمايهگذاران ضروري ميسازد.
بازار