به گزارش «وطن امروز»، هفته گذشته 3 کشور آلمان، فرانسه و انگليس در ادامه مواضع خصمانه عليه ايران، طي نامهاي به دبيرکل سازمان ملل و اعضاي شوراي امنيت، محدودسازي برنامه موشکي ايران را خواستار شده و آن را مغاير قطعنامه 2231 شوراي امنيت عنوان کردند. اين اقدام اروپا که همراستا با پروژه دولت آمريکا در فشار حداکثري به ايران تعريف ميشد، با واکنش تند ظريف مواجه شد. در اين راستا وزير امور خارجه روز پنجشنبه در صفحه شخصي توئيتر خود نوشت: «جديدترين نامه تروئيکاي اروپايي به دبيرکل سازمان ملل، دروغ مذبوحانهاي است تا بيکفايتي بدبختانه خودشان را در اجراي حداقليترين تعهدات ذيل برجام لاپوشاني کنند». وي با به اشتراک گذاشتن تصاويري از ابطال قطعنامه 1929 شوراي امنيت و تصويب برجام در اين شورا، ادامه داد: «اگر تروئيکاي اروپايي اندکي اعتبار جهاني ميخواهد، ميتواند با اعمال حق حاکميتي و اختيارات خود به جاي تسليم شدن در برابر قلدري آمريکا شروع کند». روي تصوير قطعنامه باطل شده 1929 شوراي امنيت که در توئيت ظريف درج شده، نوشته شده است: «قطعنامه 1929 مرده است، فارغ از اينکه چقدر آمريکا عاشق آن بود». روي تصوير قطعنامه 2231 (تصويب برجام در شوراي امنيت) هم نوشته شده است: «[اين قطعنامه] معتبر است، فارغ از انزجار و اعتراض آمريکا».
چند روز قبل از آن نيز عباس عراقچي در مصاحبه با وبگاه هلندي «انآرسي» پس از انتقاد از اروپاييها اعلام کرد: «ميخواهم تأکيد کنم يکي از درسهايي که ما از مسأله برجام گرفتيم، اين است که نتيجه اين توافق و پايبندي به آن، ظاهرا اعمال تحريمهاي جديد بود. اگر قرار است چنين باشد ما نيز شايد مجبور به تغيير رويه شويم؛ اينکه چطور را فعلا نميتوانم بگويم. ديگر درسي که گرفتيم اين است که مقاومت، بيش از تمايل براي همکاري جواب ميدهد». اين مواضع تند درباره اروپاييها و برجام در شرايطي به ترجيعبند سخنان مسؤولان دستگاه ديپلماسي تبديل شده که سال گذشته شاهد رويکرد همدلانه همين افراد با اروپاييها بوديم، تا جايي که پاييز سال گذشته و در شرايطي که يک ماه از موعد ارائه سامانه موسوم به SPV از سوي اروپا گذشته بود، محمدجواد ظريف در پاسخ به سوالي در اين باره، در مقام توجيه وقتکشي اروپاييها برآمده و مدعي شده بود اروپا براي ثبتSPV محرمانه کار ميکند! همين رويکرد خوشبينانه در قبال اروپا بود که موجب شد گامهاي کاهش تعهدات هستهاي ايران به جاي آذرماه 97 از ارديبهشتماه امسال کليد بخورد. مردادماه امسال علي شمخاني، دبير شوراي عالي امنيت ملي در اظهارنظري تاملبرانگيز گفته بود: «سياست تقابل هستهاي آذرماه سال ۱۳۹۷ اتخاذ شده بود». او از تاخير در اجراي اين سياست نيز تلويحا انتقاد کرد. «وطنامروز» همان زمان درباره اين اظهارات نوشته بود:«اظهارات شمخاني نشان ميدهد سياست تقابل هستهاي ايران، حداقل با يک تاخير ۵ ماهه اجرا شده است. کمي تامل درباره زمانبندي اجراي سياست تقابل و عدم اجراي آن، نشان ميدهد تاخير در اجراي اين سياست شايد بيارتباط با ماجراي SPV نباشد. شايد انتظار دولتيها و جماعت اميدوار به اروپا درباره INSTEX دليل اصلي تاخير در اجراي سياست تقابل هستهاي بوده باشد. به هر حال دليل اين تاخير هرچه باشد، هزينههاي بسيار زيادي را بر اقتصاد ايران وارد کرد». با همه اينها به نظر ميرسد برجام اروپايي نيز همچون تجربه برجام به زمينهاي براي اصلاح نگاه غلط جريان غربگرا در يافتن راه حل مشکلات کشور در بيرون از مرزها و بيتوجهي به توانمنديهاي داخلي بدل شده است؛ تجربهاي که البته براي حصول آن هزينه زيادي پرداخت شده و تعطيلي صنعت 30 ميليارد دلاري هستهاي کشور که با برجام شروع شده بود، طي 19 ماه گذشته نيز ادامه يافت.
«وطن امروز» در همين راستا فرمايشات رهبر معظم انقلاب درباره لزوم بياعتمادي به کشورهاي اروپايي طرف برجام در بازه ارديبهشت تا شهريور سال گذشته را مرور کرده است.
حرف اروپاييها اعتباري ندارد
... حالا گفته ميشود که برجام را ميخواهيم با اين 3 کشور اروپايي ادامه بدهيم؛ من به اين 3 کشور هم اعتماد ندارم. من ميگويم به اينها هم اعتماد نکنيد؛ [اگر] ميخواهيد قرارداد بگذاريد، تضمين به دست بياوريد- تضمين واقعي، تضمين عملي- و الا فردا اينها هم همان کاري را خواهند کرد که آمريکا کرد، [اما] به يک شيوه ديگر. روشهاي سياسي و ديپلماسي، روشهاي ويژهاي است؛ گاهي لبخند ميزنند و در حال لبخند، خنجر را تا دسته در سينه انسان فرو ميکنند؛ ديپلماسي اين است ديگر؛ با اخلاق خوش، با تعريف و تمجيد که «بله شما خيلي خوبيد، شما آقاييد، ما ميدانيم شما قرارداد را به هم نميزنيد»! اگر چنانچه توانستيد تضمين از آنها بگيريد بهطوري که بشود اعتماد کرد، خب اشکالي ندارد، حرکتتان را ادامه بدهيد؛ اگر نتوانيد چنين تضمين قطعياي را بگيريد- که بنده هم بسيار بعيد ميدانم که بتوانيد تضمين بگيريد- آنوقت ديگر نميشود اينجوري حرکت کرد و اينجوري ادامه داد ... براي تأمين منافع، به حرف فلان رئيس و فلان نخستوزير و فلان صدراعظم اعتماد نکنيد؛ حرف اينها اعتباري ندارد؛ امروز يک چيزي ميگويند، فردا يکجور ديگري عمل ميکنند؛ هيچ رودربايستي هم ندارند، خجالت هم اصلاً نميکشند. متأسفانه در عالم ديپلماسي چيزي که وجود ندارد اخلاق انساني است؛ بهخصوص اين غربيها، اروپاييها که هيچ، اصلاً اخلاق را در ارتباطات گوناگون ديپلماسي و امثال اينها، بو نکردهاند.
1397/2/19
***
اروپا در مقابل آمريکا نمي ايستد
يک تجربه ديگر که اين هم تجربه مهمي است، تجربه همراهي اروپا با آمريکا در مهمترين موارد است. ما بناي دعوا کردن با اروپاييها را نداريم... اما واقعيتها را بايد بدانيم. اين 3 کشور نشان دادهاند که در حساسترين موارد با آمريکا همراهي ميکنند و دنبال آمريکا حرکت ميکنند. حرکت زشت وزير خارجه فرانسه در جريان مذاکرات را همه يادشان هست... يعني اينها با آمريکا همکاري ميکنند، همراهي ميکنند؛ تاکنون اينجور بوده. اين هم يک تجربه است؛ اين را فراموش نکنيم. اينها در مقام حرف يک چيزهايي ميگويند اما در مقام عمل، تا الان ما نديدهايم- يعني به نظر من تا الان ما اين را مشاهده نکردهايم؛ بنده يادم نميآيد- که اينها به معناي واقعي کلمه ايستاده باشند و در مقابل آمريکا از حق دفاع کرده باشند.
1397/3/2
***
آمريکا و اروپا به هم کمک مي کنند
... عرض کردم که [اروپاييها] مخالفت هم نميکنند؛ اروپاييها دنبال آمريکا حرکت ميکنند، به همديگر کمک هم ميکنند: «وَ کَذالکَ جَعَلنا لکُـل نَبي عَدُوا شَياطينَ الانس وَ الجن يوحي بَعضُهُم الي بَعضٍ زُخرُفَ القَول غُرورًا»(۱۷) اينها به هم کمک هم ميکنند، به يکديگر پيام هم ميدهند، يکديگر را تقويت روحي هم ميکنند. خب! اينها چيزهايي است که ما بهعنوان تجربه برجام بايد در نظر داشته باشيم.
1397/3/2
***
براي اقتصاد به برجام اروپايي دل نبنديد
... امروز اقتصاد کشور را از راه برجام اروپايي نميشود درست کرد ... قرائن فراواني دارد که همين حالا داريد مشاهده ميکنيد: بعضي از شرکتهاي قابل توجه غربي اعلان ميکنند که خواهند رفت، بعضيها رفتهاند، بعضيها ميگويند معلوم نيست چهکار کنيم؛ رؤسا و مسؤولان دولتهاي غربي، همينجور حرف ميزنند؛ آلمان يکجور، فرانسه يکجور، آن يکي يکجور. بحث تصحيح کار اقتصادي کشور را از راه برجام اروپايي نميشود درست کرد. حالا برجام اروپايي يک مقولهاي است اما براي اقتصاد به آن نبايد دل بست.
1397/3/2
***
3 کشور اروپايي جبران کنند
3 کشور اروپايي در 14-13 سال قبل، يک بدعهدي و بيصداقتي بزرگي با ما کردهاند سر همين قضيه هستهاي؛ سالهاي ۸۳ و ۸۴ يک بيصداقتي بزرگي با ما کردند؛ يک چيزي را قول دادند، عمل نکردند، برخلافش عمل کردند. بايستي ثابت کنند که آن حالت را ديگر ندارند؛ اين به عهده آنها است. دولتهاي اروپايي بايد اثبات کنند به جمهوري اسلامي که امروز آن بيصداقتي و بدعهدي آن روز را نخواهند داشت؛ بايد آن را جبران کنند.
1397/3/2
***
اروپا بايد در مقابل آمريکا ميايستاد
در 2 سال گذشته آمريکا رفتار نقضکننده برجام را تکرار کرده؛ کارهاي گوناگون؛ همانطور که عرض کردم، به قول حضرات ديپلماتهاي ما، روح برجام و جسم برجام را نقض کرده؛ [اما] اروپاييها ساکت ماندند؛ بايستي در مقابل آمريکا ميايستادند، بايد در مقابل او اعتراض ميکردند؛ اگر اعتراض ميکردند ممکن بود کار به اينجا نرسد که آمريکا مثل آب خوردن امضاي خودش را بگذارد کنار و بگويد من خارج ميشوم. اينها بايستي آن غفلتي را که در اين 2 سال کردند جبران کنند.
1397/3/2
***
اروپا تعلل کند هستهاي از سر گرفته ميشود
اگر اروپاييها در پاسخگويي به مطالبات (کشورمان) تعلل کردند، حق ما براي آغاز کردن فعاليتهاي تعطيلشده هستهاي محفوظ است. مسؤولان سازمان هستهاي ما بايستي آماده باشند.
1397/3/2
***
خواست اروپا ادامه تحريمها و تعطيلي هستهاي است
از برخي حرفهاي بعضي از دولتهاي اروپايي اينجور برميآيد که اينها توقع دارند ملت ايران، هم تحريمها را تحمل کند و با تحريمها دستوپنجه نرم کند، و هم از فعاليت هستهاي خود که نياز قطعي آينده کشور است دست بکشد و اين محدوديتهايي را که بر او تحميل کردهاند ادامه بدهد. من به اين دولتها ميگويم بدانند که اين خواب آشفته، تعبير نخواهد شد.
1397/3/14
***
مردم را درباره بسته اروپايي شرطي نکنيد
منتظر اين و آن نباشيد. ما يک روز مشکل اقتصادي کشور را موکول کرديم به برجام... حالا هم «بسته اروپايي»؛ مردم را درباره بسته اروپايي شرطي نکنيد... بسته اروپايي بيايد، نيايد. ما کارهايي در کشور داريم، مقدوراتي در کشور داريم، اين مقدورات بايستي تحقق پيدا کند؛ دنبال اين مقدورات برويد؛ گره نزنيد بهبود اقتصاد کشور را به چيزي که از اختيار ما خارج است.
1397/4/24
***
اقتصاد کشور را به بسته اروپايي موکول نکنيد
من به آقاي رئيسجمهور هم گفتم که اينها (اروپاييها) همان نوامبري را که از اول گفتند، همان را دارند دنبال ميکنند- که تا نوامبر ادامه بدهند- بعد که همه چيز تثبيت شد و تحريمها جا افتاد، بعد يک چيزکي مثلاً بدهند يا ندهند. دنبال اين هستند و اين، خباثت اينها است. در روزنامه خواندم که ترامپ گفته من ميخواستم به ترزا مي سفارش کنم راجع به سختگيري نسبت به ايران، [اما] او به من سفارش کرد درباره سختگيري راجع به ايران! اينها اين[جور] هستند ديگر. آن وقت تلفن ميزند به آقاي دکتر روحاني و اظهار ارادت و اخلاص هم به ايشان ميکند... به هر حال، اقتصاد کشور را به بسته اروپايي موکول نکنيد. کارهايي ما داريم در داخل کشور که اينها را بايد انجام بدهيم.
1397/4/24
***
از اروپا قطع اميد کنيد
با مجموعه اروپا-کشورهاي اروپايي، نه جامعه اروپا- با کشورهاي اروپايي بايستي ادامه ارتباط باشد اما قطع اميد کنيد از اينها؛ از اروپا قطع اميد بکنيد. اروپا جايي نيست که ما بتوانيم براي مسائل گوناگون خودمان از جمله همين مسأله برجام و مسائل اقتصادي و مانند اينها به آنها اميد ببنديم؛ نه، اينها کاري نخواهند کرد؛ قطع اميد [بکنيد]. اين قطع اميد به معناي قطع رابطه نيست، به معناي قطع مذاکره نيست؛ به معناي اين است که ما تصميم خودمان را جور ديگري بگيريم، اين است معنايش و نگاه شکآلود داشته باشيد به وعدههاي آنها؛ به هرچه وعده ميدهند، با ترديد نگاه کنيد. الان هم که دارند بازي درميآورند. به نظر من در اين قضاياي مربوط به برجام و تحريمها دارند شوخي ميکنند؛ در واقع اينها يک رفتار مناسبي الان با ما ندارند.
1397/6/7