غایبان مجلس یازدهم؛ بازنشستگی یا آماده شدن برای ریاست جمهوری؟

محمدرضا عارف در پايان خط؟ دومين چهره شاخصي که انتظار مي‌رفت نامزد انتخابات مجلس شود محمدرضا عارف رييس فراکسيون اميد بود که ناگهان او اعلام کرد که کانديدا نخواهد شد. او در روز ۱۶ آذر گفت: "در چند روز اخير مردم و جوانان اصرار داشتند که در انتخابات ثبت نام کنم، اما احساس مي‌کنم که خارج از مجلس بهتر مي‌توانم کمک کنم." بسياري از ناظران معتقدند کنار کشيدن عارف از فرآيند انتخابات مجلس با نيت شرکت در انتخابات رياست جمهوري سال ۱۴۰۰ صورت گرفته است. عارف سال ۹۲ در انتخابات رياست جمهوري نامزد شد و تا روز‌هاي پاياني هم به فعاليت‌هاي تبليغاتي خود ادامه داد، اما با درخواست محمد خاتمي سه روز مانده به انتخابات با چاشني دلخوري به نفع حسن روحاني کنار کشيد. پس از آن عارف در سال ۹۴ وارد فرآيند انتخابات مجلس شد و به نوعي به عنوان رهبر اصلاح طلبان عمل کرد. او در مجلس رياست فراکسيون اميد را بر عهده داشت و چند باري نيز رقيب علي لاريجاني براي کسب کرسي رياست مجلس شد که در همگي شکست خورد. عارف در چهار سال رياست فراکسيون اميد کمتر موضع گرفت. او در عمل و مديريت خود بر فراکسيون نيز کارنامه قابل توجهي ارائه نکرد. اين عملکرد عارف از همان سال دوم مجلس با انتقادات فراواني در دورن جريان اصلاح طلب همراه شد. او تغيير رويه نداد و مانند گذشته خنثي‌ترين موضع گيري‌ها را داشت. عده‌اي معتقدند موضع گيري‌هاي خنثاي عارف نيز در راستا برنامه از پيش تعيين شده او يعني نامزدي در انتخابات رياست جمهوري بوده است. برخي منتقدان عارف معتقدند که عارف و سياستمداران از سنخ او در جريان اصلاح طلب به پايان خط رسيده اند. محمد قوچاني سردبير روزنامه سازندگي ارگان حزب کارگزاران عارف را متهم به "بي مسئوليتي" در قبال انتخابات مجلس کرد. به اعتقاد قوچاني "آقاي عارف فکر کردند، چون خودشان نامزد نمي‌شوند نياز نيست در مقام رييس شوراي عالي اصلاح طلبان از ديگران دعوت کنند." قوچاني در ادامه نوشت: «اين " آغاز يک پايان " است. " آغاز پايان اصلاح طلبان "خسته و نااستواري که فقط در زمين هموار مي‌توانند سياست ورزي کنند. ما به يک شکست نياز داريم تا به خود آييم و اصلاح طلبي را اصلاح کنيم ...» حزب کارگزاران مدت هاست که از عملکرد عارف و شوراي هماهنگي اصلاح طلبان ناراضي است اين نارضايتي در ماه‌هاي اخير که بحث انتخابات مجلس داغ است به اوج خود رسيد. اين حزب با استراتژي انتخاباتي اصلاح طلبان همراه نيست. البته يادداشت قوچاني با حمله تند گروه رسانه‌اي اميد وابسته به محمدرضا عارف همراه بود. اين گروه اتهامات سنگيني به قوچاني وارد کرد و او را وابسته به رييس دفتر رييس جمهور دانست. در اين يادداشت آمده است: "اصلاح طلبان هلو انجيري، همچون قوچاني و دبير کل کينه توزش، در درون جبهه‌ي اصلاحات، ترسيم کرده بودند، به آنچنان بيراهه‌اي تبديل شده است که ايشان را به بستن نعل‌هاي وارونه رهنمون ساخته است.» اين يادداشت ادعا‌هاي قوچاني عليه عارف را رد کرده و تاکيد مي‌کند: " عارف قديس نيست و همواره پذيراي نقد‌هاي مشفقانه است، اما بسي بي انصافي است که ناتوانمندي‌هاي مشکل ساز ناتواناني که بي توجه به مطالبات مردم، خاتمي، عارف و ... آن جنبش پرشور را در بن بست انفعالي خود گير انداخته اند، توسط قوچاني ها، در کارنامه‌ي عارف درج شود غافل از اينکه تعدادي از چهره‌هاي اصلاح طلب که در انتخابات مجلس ثبت نام کردند بر اساس درخواست دکتر عارف بوده است." به نظر مي‌رسد واکنش بسيار تند نزديکان عارف به يادداشت قوچاني خود نشانه‌اي است از آغاز يک رقابت سخت دروني ميان اصلاح طلبان. حداقل دو طيف از اين گروه که به نظر مي‌رسد خود را شکست خورده انتخابات مجلس مي‌دانند، رقابت دروني سختي را براي انتخابات رياست جمهوري کليد زده اند. يک سوي اين رقابت محمد رضا عارف و دوستانش است و سوي ديگر آن حزب کارگزاران است.

نامزدي قاليباف در انتخابات مجلس راه را براي حضور جليلي در انتخابات رياست جمهوري باز کرد

تحرکات حساب شده سعيد جليلي اما سومين چهره‌اي که در انتخابات مجلس نامزد نشده است و اين عدم حضور او بسيار معني دار است. سعيد جليلي عضو شوراي عالي امنيت ملي است. جليلي که پيشتر در انتخابات سال ۹۲ نامزده شده و شکست سختي از حسن روحاني خورد بود در شش سال اخير با روش خاص خود در فضاي سياسي باقي مانده است. او از معدود سياستمداران فعال اصولگرا در اين شش سال بوده است، منزوي نشد و گوشه نشيني اختيار نکرد. هر هفته يا به شهري مي‌رود و يا در مجلسي سخنراني مي‌کند. او همچنين ايده دولت در سايه را هم در اين سال‌ها مطرح کرد. البته اين ايده با استقبال روبه رو نشد، اما سعي کرد با هوادارانش کار را پيش ببرد. سعيد جليلي از فرداي انتخابات سال ۹۲ فعاليت‌هاي وسيع سياسي خود را آغاز کرد. در هفته اخير بار‌ها نام جليلي به عنوان نامزد انتخابات مجلس و سرليست اصولگرايان در اين انتخابات مطرح شد. حتي گفته مي‌شد که ممکن است او از مشهد کانديدا شود. در نهايت اين شايعات هيچ يک درست از آب در نيامد و جليلي ثبت نام نکرد. احتمالا خود را براي بازي بزرگتري آماده مي‌کند، بازي انتخابات رياست جمهوري. در ماه‌هاي اخير زمزمه‌هايي مبني بر احتمال تقسيم کار و هماهنگي پشت پرده قاليباف و جليلي براي حضور در انتخابات مجلس مطرح شده بود. البته هنوز نمي‌توان با قطعيت در اين باره سخني گفت، اما اين دو سياستمدار اصولگرا در جريان انتخابات سال ۹۲ نيز در مناظره‌هاي تلويزيوني براي مقابله با حسن روحاني و عارف هماهنگي و تقسيم کاري انجام داده بودند. در آن زمان قاليباف به روحاني تاخت و جليلي مقابل عارف ايستاد که البته هر دو از اين تقسيم کار نتيجه مثبتي نگرفتند. حالا هم ظاهرا تقسيم کار اين دو سياستمدار اصولگرا به اينجا رسيده که قاليباف در انتخابات مجلس نامزد شود و جليلي خود را براي انتخابات رياست جمهوري آماده نمايد. به نظر تقسيم کار منطقي است. قاليباف پس از سه بار شکست در انتخابات رياست جمهوري حالا شانس خود را براي انتخابات مجلس امتحان مي‌کند. سعيد جليلي هم فقط يک بار در انتخابات رياست جمهوري شکست خورده و حالا حداقل يکبار ديگر مي‌تواند شانس خود را امتحان کند. البته به نظر مي‌رسد همفکران جليلي براي انتخابات مجلس هم بيکار نبوده اند و به دنبال آن هستند بتوانند تعدادي از کرسي‌هاي مجلس را به دست آورند. البته با اين وجود سعيد جليلي با چالش‌هاي بسيار بزرگي در اين مسير روبه‌رو است که مهمترين آن، چالش "محبوبيت" است. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد

---

بازار

---