معامله تمام اسراییلی
اعتماد/ متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست شهاب شهسواري/ دونالد ترامپ، رييسجمهور امريکا خبرداده است که تا روز سهشنبه از طرح صلح خودش براي مساله فلسطين با عنوان «معامله قرن» رونمايي خواهد کرد. دونالد ترامپ پاييز سال 2017 داماد خود جارد کوشنر را مامور کرد تا تيمي را براي طراحي اين توافق تشکيل دهد. با حضور جارد کوشنر با همراهي جيسون گرينبلات فرستاده ويژه رييسجمهور امريکا در امور اسراييل، دينا پاول جانشين مشاور امنيت ملي رييسجمهور و ديويد فريدمن سفير امريکا در سرزمينهاي اشغالي اين تيم تشکيل شد و از آن زمان تاکنون به شکل محرمانه در حال تدوين طرحي است که به گفته منتقدان قرار است، بخش اعظم حقوق فلسطينيان بر سرزمينهايشان را از آنها سلب کند. تاکنون رونمايي از اين طرح به بهانههاي مختلف از جمله به دليل عدم تشکيل دولت اکثريت توسط رژيم اشغالگر به تاخير افتاده بود. اما اين بار ترامپ تاکيد کرده که بدون توجه به برگزاري انتخاباتي که قرار است 12 اسفند ماه سال جاري در سرزمينهاي اشغالي برگزاري شود از اين طرح رونمايي خواهد کرد. براي رونمايي از طرح موسوم به «معامله قرن» در کاخ سفيد، از بنيامين نتانياهو، نخستوزير رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين و بني گانتز، رهبر ائتلاف رقيب او در انتخابات دعوت شده است. اما از طرف فلسطيني هيچکس در اين مراسم حضور ندارد. عدم دعوت از طرفهاي فلسطيني براي طرحي که قرار است سرنوشت سرزمين و کشور آنها را تعيين کند با واکنش تند مقامهاي تشکيلات خودگردان فلسطيني و گروههاي مقاومت مواجه شده است. نبيل ابو ردينه سخنگوي محمود عباس، رييس تشکيلات خودگردان فلسطيني گفته است که اجازه نخواهد داد تا واشنگتن و اسراييليها از خطوط قرمز فلسطينيان عبور کنند. جنبش حرکت مقاومت اسلامي فلسطين(حماس) هم با صدور بيانيه اي تاکيد کرده که اين گروه «اجازه نخواهد داد، توافقي که حقوق اوليه فلسطينيان را به رسميت نميشناسد، اجرا شود.» دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده امريکا بعد از بازگشت از سفر به سوييس براي شرکت در نشست داووس در جمع خبرنگاران گفت که تا پيش از جلسه سهشنبه هفته جاري در کاخ سفيد با سران رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين از طرح صلح خود رونمايي خواهد کرد. به گفته رسانهها، ترامپ در مسير بازگشت از داووس در هواپيما با دامادش در مورد اين طرح گفتوگو کرده است، همزمان در فلسطين اشغالي مايک پنس، معاون ترامپ دعوتنامههايي را به بنيامين نتانياهو و بني گانتز براي شرکت در مراسم رونمايي از اين طرح در روز سهشنبه تحويل داده است. با اين حال ترامپ تاکيد کرده که در رونمايي از طرحش، اثري از نمايندگان فلسطينيها نخواهد بود. او گفته است:«من اندکي با آنها صحبت کردهام اما قرار است بعدا با آنها حرف بزنيم.» تشکيلات خودگردان فلسطيني از پاييز سال گذشته که ترامپ رسما اعلام کرد قدس را به عنوان پايتخت رژيم اشغالگر به رسميت شناخته تاکنون هيچ مراوده و گفتوگوي رسمي با دولت امريکا نداشته است. او در برابر سوالي در مورد نظر فلسطينيها در مورد طرحش گفت:«ممکن است نظر آنها ابتدا در مورد اين معامله منفي باشد اما به مرور زمان مثبت خواهد بود چون طرح خوبي براي آنهاست، ما يک عالمه از پول آنها را گرفتهايم، آنها به اين پول نياز دارند.» ترامپ تاکيد کرد:«اين توافق خيلي خوبي است.» جزييات معامله قرن تاکنون جزييات چنداني از طرح مورد نظر رييسجمهور امريکا براي صلح خاورميانه منتشر نشده است. رسانههاي مختلف به نقل از منابعشان تاکنون برخي از گمانهزنيها را در مورد اين طرح منتشر کردهاند اما دونالد ترامپ همزمان با انتشار خبر دعوتش از نتانياهو و گانتز براي شرکت در مراسم رونمايي اين طرح در کاخ سفيد نوشت: «تمامي گمانهزنيهاي رسانهاي در مورد اين طرحي که تاکنون به شدت محرمانه نگه داشتهايم، غيرواقعي است.» اين اظهارنظر اما رسانههاي عبري را از طرح جزيياتي در اين مورد به نقل از مقامهاي تلآويو و واشنگتن باز نداشت. در يک گزارش کانال 12 تلويزيون رژيم اشغالگر گفته شده که اين توافق «دست و دلبازانهترين» پيشنهادي است که تاکنون به تلآويو داده شده است. بر اساس اين گزارش در معامله قرن، حاکميت کامل رژيم اسراييل بر قدس اشغالي، حق ضميمه کردن تمامي شهرکهاي غيرقانوني ساخته شده در مناطق کرانه باختري و عدم بازگشت جمعيت فلسطيني به املاکشان در سرزمينهاي تحت اشغال به رسميت شناخته شده است. بر اساس اين گزارش قرار است در نهايت بعد از اجراي تمامي بندهاي اين توافق در آينده يک دولت فلسطيني هم در سرزمينهاي باقيمانده تشکيل شود اما تحت شرايطي که اصولا بعيد است هيچ رهبر فلسطيني به آن تن دهد. کانال 13 تلويزيون رژيم اشغالگر، روايت اندکي متفاوتتر از طرح ارايه داده است با اين حال تاکيد ميکند که اطلاعات آنها از طرح واشنگتن مربوط به يک سال پيش است. به گفته اين شبکه تلويزيوني در اين طرح ضميمه شدن 15 درصد از خاک کرانه باختري به اسراييل به رسميت شناخته شده با اين حال دستکم 60 شهرک غيرقانوني در سرزمينهاي اشغالي 1967 بايد توسط اسراييل تخليه شوند. به گفته اين شبکه تلويزيوني بخش کوچکي از قدس شرقي در اختيار فلسطينيان قرار خواهد گرفت. تمامي گروههاي فلسطيني بر مخالفت خود با چنين ايدههايي تاکيد کردهاند. پيش از اين اتحاديه عرب هم ايدههايي از جمله ضميمه شدن بخشهايي جديد از کرانه باختري به اسراييل، جلوگيري از حاکميت فلسطين بر قدس شرقي به عنوان پايتخت و عدم به رسميت شناخته شدن تمامي اراضي اشغالي 1967 به عنوان کشور فلسطين را رد کرده بود. تاکنون تنها بخشي که از طرح موسوم به «معامله قرن» رونمايي شده است، يک بروشور تبليغاتي در مورد آينده سرمايهگذاري در سرزمينهاي فلسطيني است که بر اساس آن، امريکا از سرمايهگذاران دعوت ميکند تا براي سرمايهگذاري 50 ميليارد دلاري در طول 10 سال آينده براي بهبود وضع کسب و کار و اقتصاد فلسطينيها در مناطق اشغالي و کشورهاي عربي پيرامون مشارکت کنند. هديه قرن براي نتانياهو منتقدان نتانياهو از ابتدا احتمال رونمايي از اين طرح را پيش از برگزاري انتخابات در سرزمينهاي اشغالي يک هديه سياسي از سوي رييسجمهور امريکا تلقي کرده بودند. روزنامه هاآرتص در يادداشتي، طرح معامله قرن را در واقع طرحي براي معامله ميان نتانياهو و گانتز ميداند و معتقد است که اين دو رقيب سياسي قرار است در کاخ سفيد با يکديگر براي تشکيل يک دولت ائتلاف در پي انتخابات بعدي رژيم اشغالگر توافق کنند. پيش از اين دونالد ترامپ هرگز براي ارسال هداياي سياسي براي نتانياهو و حزبش خودداري نکرده است. اعلام قدس اشغالي به عنوان پايتخت رژيم اشغالگر و تاييد ضميمه شدن بخشي از سرزمينهاي سوريه به رژيم اشغالگر هر يک هديهاي به نتانياهو در آستانه انتخابات سرنوشتسازي بود که ميتوانست حاکميت او را بر رژيم اشغالگر سرزمين فلسطيني تضمين کند. هر چند که نهايتا به رغم اين هداياي نفيس نخستوزير رژيم در دو انتخابات متوالي از رسيدن به يک اکثريت قاطع براي تشکيل دولت بازمانده و منتظر است تا بار ديگر سرنوشت خود را در انتخابات ماه آينده در سرزمينهاي اشغالي به راي بگذارد. اما يک رويداد مهمتر قرار است پيش از اين رايگيري سرنوشتساز رخ دهد. درست همزمان با روزي که سران دو ائتلاف عمده کنست رژيم اشغالگر به کاخ سفيد دعوت شدهاند تا در حضور آنها از معامله ترامپ بر سر سرزمينهاي فلسطينيان با اشغالگران اين سرزمين انجام شود، پارلمان رژيم اشغالگر قرار است، راي سرنوشتسازي را به مصونيت يا عدم مصونيت قضايي بنيامين نتانياهو براي رسيدگي به پرونده فساد مالي و رشوهخواري بدهد. يعکوف کاتز، تحليلگر روزنامه جروزالم پست مينويسد:«مايک پنس با دعوت از نتانياهو براي شرکت در جلسه کاخ سفيد براي رونمايي از معامله موسوم به قرن، هديه قرن را به او داد. اين يک هديه است، نخست به اين دليل که روز سهشنبه کنست قرار است به طرح بنيامين نتانياهو براي مصونيت او از رسيدگي قضايي به پروندههاي اتهامي رشوهخواري، کلاهبرداري و سوءاستفاده از اعتماد رسيدگي کند. معلوم نيست (با توجه به دعوت بنيگانتز، رقيب نتانياهو) آيا ائتلاف آبيسفيد از برگزاري جلسه استماع اين طرح در کنست به دليل همزماني با مراسم کاخ سفيد خودداري ميکند يا نه. در هر حالتي کل توجهها بر اتفاقي متمرکز خواهد شد که در واشنگتن ديسي روي ميدهد نه رويدادي که قرار است در کنست رخ دهد.» اين تحليلگر مينويسد:«زمانبندي اين رويداد براي نتانياهو از اين بهتر نميتوانست باشد. او روز سهشنبه هفته پيش با ولاديمير پوتين ديدار کرده بود و به نظر ميرسد، توافقي براي آزادي نعما ايساخار، زنداني اسراييليتبار در روسيه به دست آورده است. بعد از آن در جمع 50 رهبر بينالمللي در مراسم يد واشم(يادبود هولوکاست) سخنراني کرد. بعد از اين مراسم هم در رويدادي تبليغاتي با مايک پنس، معاون رييسجمهور امريکا براي دعا به ديوار ندبه رفتند و بلافاصله در ديدارش با مايک پنس در سفارت امريکا در قدس، دعوتنامهاش به کاخ سفيد را دريافت کرد. مصونيت؟ کيفرخواست؟ انتخابات سوم؟ ديگر چه کسي اينها را به ياد ميآورد، الان همه چيز در مورد نتانياهو به عنوان يک دولتمرد کاردان، ديپلمات و رهبري در سطح بينالمللي است.» اين تحليلگر در ادامه مينويسد: «اين يک هديه از سوي امريکاست چراکه حتي زماني که مايک پنس، دعوتنامه به کاخ سفيد را به بني گانتز، رقيب سياسي نتانياهو ميداد به او گفت که اين دعوت به درخواست نتانياهو انجام شده است.» يعکوف کاتز در نهايت نتيجه ميگيرد:«نتانياهو ميداند، بخت خيلي ناچيزي دارد که 13 اسفند ماه سال جاري، يک روز بعد از انتخابات، 61 کرسي کنست را به نام خود کرده باشد و بتواند يک دولت اکثريت تشکيل دهد. تنها راه او براي تشکيل دولت در روز بعد از انتخابات ايجاد يک ائتلاف با بني گانتز و ائتلاف آبي- سفيد خواهد بود. امريکاييها اينجا فقط واسطه جوش دادن معامله هستند. سال 1979 مناخيم بگين و انور سادات را در کنار هم در کاخ سفيد نشاندند، سال 1993 اسحاق رابين و ياسر عرفات را به کمپ ديويد دعوت کردند و حالا در سال 2020 بنيامين نتانياهو و بني گانتز را به اتاق بيضي کاخ سفيد ميبرند. ترامپ قرار است به آنها يک طرح صلح به نفع اسراييل بدهد، پيشنهاد پيمان دفاعي و چه کسي ميداند شايد هم چيزهاي بيشتر و در برابر چه چيزي ميخواهد؟ با هم ائتلاف کنيد، چه کسي ميتواند به اين درخواست نه بگويد.» کنفرانس بينالمللي در شهر اشغالي همزمان با اعلام نيت واشنگتن براي رونمايي از طرح صلح ادعايياش، قدس اشغالي ميزبان يک مراسم سالانه براي بزرگداشت قربانيان يهودي جنگ جهاني دوم بود. مراسمي که نتانياهو توانسته بود، چندين رهبر قدرتمند بينالمللي را براي شرکت در آن دعوت کند. از جمله اين رهبران ميتوان به ولاديمير پوتين رييسجمهور روسيه، امانوئل ماکرون رييسجمهور فرانسه، مايک پنس معاون رييسجمهور امريکا و شاهزاده چارلز وليعهد پادشاهي بريتانيا اشاره کرد. به رغم حواشي متعدد اين مراسم در رسانهها از جمله فريادهاي امانوئل ماکرون بر سر پليس اسراييل که از آنها ميخواست از ورود به کليساي سنتآن در قدس خودداري کنند يا تصاويري که نشان ميدهد، شاهزاده چارلز از دست دادن با مايک پنس خودداري ميکند، نتانياهو و هوادارانش برگزاري اين مراسم و دعوت از رهبران بلندپايه بينالمللي را براي شرکت در آن يک موفقيت براي خود ارزيابي ميکنند. در حاشيه اين مراسم، نتانياهو ديدارهاي دو جانبه متعددي با مقامهاي مدعو از جمله پوتين، ماکرون و مايک پنس انجام داد. ماکرون و پوتين بعد از اين ديدارها به بيتلحم رفتند تا در آنجا با رييس تشکيلات خودگردان فلسطيني، محمود عباس هم ديدار داشته باشند.