اگر این حرف «ترامپ» را «روحانی» گفته بود!
عصر ايران/ متن پيش رو در عصر ايران منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست کاش اين حرفها را يک مقام ايراني زده بود تا او را توي چرخ گوشت نقدهاي مکرر ميانداختيم. حيف که رئيسجمهور پيشرفتهترين کشور دنيا زده است که «تحريم» نيست...
احسان محمدي/ دونالد ترامپ به تنهايي توانست ترکهاي عميقي در باورهاي نهادينه شدهاي مثل دمکراسي، صندوق راي و «آمريکا سرزمين نخبگان سياسي و مردم آگاه است» ايجاد کند.
وقتي کرونا داشت مثل موجي از دور به سوي ايالاتمتحده ميرفت، پوزخند ميزد، ماجرا را به ريشخند گرفت و به سيستم پزشکي و متخصصان اين کشور دلگرم بود اما امروز در کنفرانس خبري از احتمال ابتلاي بيش از 2 ميليون آمريکايي به ويروس کرونا در اين کشور خبر داد و گفت «اگر ميزان مرگ و مير مبتلايان به کرونا در آمريکا کمتر از 100 هزار نفر شود بسيار خوب اقدام شده است».
يعني او مرگ 100 هزارنفر را نتيجه «اقدام خوب» ميداند. کاش اين جملات را حسن روحاني يا يک مقام ايراني ديگر گفته بود تا ما در شبکههاي اجتماعي و رسانهها تکهتکهاش ميکرديم، برايش جوک ميساختيم، متهماش ميکرديم به قتل عام، ميگفتيم خودش توي برج عاج نشسته و جان هزاران نفر برايش اهميتي ندارد، بعد احساس ميکرديم چه چريک سلحشوري هستيم. ولي حيف ترامپ گفت!
ميدانم که جمعيت آمريکا چهار برابر بيشتر از ايران است، به نسبت به ما کشور بسيار پهناورتري است و احتمال ابتلاي افراد به ويروس بيشتر، ميدانم که جان هر انسان ارزشمند است و چه ترامپ باشد و چه روحاني اين جمله آزاردهنده است. ميدانم از فشار ناشي از ويروس کرونا، ساقط کردن هواپيما، آبان رنجآور و دهها غائله ديگر دلچرکينم، ميدانم يک جمله براي مقايسه کارآمدي يا عدم کارايي دو سيستم حاکميتي کفايت نميکند اما فقط تصور کنيد اين حرف را يک مقام ايراني زده بود. چه غوغايي به پا ميکرديم. ولي حيف ترامپ گفت!
برخي از ما اهل رسانه دههها آمريکا را يک بهشت بينقص، با سيستم منظم، مديريت خردمندانه، احترام بالا به شهروندان، داراي دره سيليکون، استيو جابز و بيل گيتس، گوگل و فيسبوک و آمازون و ... چنان تصوير کرديم که روياي بچههايمان زندگي در آنجا شد و خيلي از مسئولان هم رودربايستي را کنار گذاشتند و رفتند دنبال گرينکارت براي خودشان و هموار کردن جاده براي بچههايشان که بروند آنجا درس بخوانند و همانجا بمانند و به «اين خراب شده» برنگردند!
امروز رئيسجمهور همان بهشت روي زمين ميگويد که اگر 100 هزار نفر بميرند ما «بسيار خوب اقدام کردهايم» و ما خيلي به اين حرف نميپردازيم. چرا؟ چون رئيسجمهور امريکا گفته و ما اينجا دلمان با کساني که شعار امريکاستيزي ميدهند ولي رويايشان آمريکاست و نان از اين ژستها ميخورند صاف نيست. گمان ميکنيم اگر اين حرف را نقد کنيم پاس گل دادهايم به آنها که ژست مبارزه با آمريکا ميگيرند. آنها که پرچم آمريکا را در خيابان ميسوزانند اما حاضر نيستند خش بيفتد روي گوشي اپل ساخت آمريکايشان!
کاش اين حرفها را يک مقام ايراني زده بود تا او را توي چرخ گوشت نقدهاي مکرر ميانداختيم. حيف که رئيسجمهور پيشرفتهترين کشور دنيا زده است که «تحريم» نيست و هميشه به امکانات و ثروتش در زمين و هوا و حتي فضا مينازد.
اشتباه نکنيد. قصدم انکار تواناييها، سطح رفاه، آزاديهاي مدني و پيشرفتهاي اقتصادي و اجتماعي آمريکا نيست. سالها بزرگان انکار کردند و فايده نداشت. بحث بر سر اين است که گاهي برخي از ما روزنامهنگاران از ترس قضاوتها و برچسبهاي ناخوشايندي مثل وابستگي به سيستم، چنان در پوستين منتقد، فعال اجتماعي و مصلح دلسوز فرو ميرويم و بر طبل نقد از درون ميکوبيم که جسارتمان براي ديدن واقعيتهاي دور را از دست ميدهيم.
گرفتار موجي ميشويم که هيچوقت سير نميشود. مدام از تو حمله به خودي و تحسين خارجي ميخواهد. اگر همان که تصور ميکند و ميگويد را ننويسي متهمات ميکند به بزدلي، به خيانت. موج اکثريتي که ترس از دست دادن لايک و حمايت آنها وادارت ميکند خودت نباشي، مثل آنها فکر کني. آنها جاي تو فکر کردهاند و تو فقط بايد در واژههايت بازتکرارش کني در غيراينصورت حتماً وابستهاي! ... اعتراف ميکنم که اين موج گاهي من را هم مثل خسي در ميقات با خودش برده است.
نزديک به سيسال پيش ابراهيم گلستان نامه مفصلي خطاب به عباس کيارستمي نوشت که اين روزها فکر ميکنم بخشي از آن ميتواند مثل يک فانوس در ظلمات به کار هر کسي بيايد که ميخواهد در اين کشور کار رسانه کند: «از هيچ تعريف و تحسيني، يا فحش و دشنامي خوش يا دردتان نيايد، حتي براي يک لحظه. نه بترس از دست و کار کارشکنها، و نه اميد يا پذيرش داشته باش براي درباغ سبز نشان دادنهاي هر کس ديگر... نه گول مدح خارجيان را بخور، نه از کلوخپراني حقير حسودان داخلي برنج... اگر در اين ميانه بد شنيدي و کجي ديدي نگذار حس تلافي و پاسخ ترا بيندازد در چاه فاضلاب... خواستي هم اگر جواب بگويي اجازه نده اين جواب دادن بنشيند به جاي کار اصلي تو...»
کاش حسن روحاني گفته بود:«اگر ميزان مرگ و مير مبتلايان به کرونا کمتر از 100 هزار نفر شود بسيار خوب اقدام شده است»!