چرا غرب نتوانست مثل آسیا با کرونا مقابله کند؟

فرارو/ متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست  تا قبل از شيوع جهاني ويروس جديد کرونا، کمتر کسي فکر مي‌کرد در قرن بيست و يکم يک بيماري همه‌گير شيوع پيدا کند و تقريبا کل جهان را براي هفته‌ها تعطيل کند. بسياري معتقد بودند چنين بيماري‌هايي ديگر فقط در کتاب‌هاي تاريخ و فيلم‌هاي تخيلي پيدا مي‌شوند. اما کرونا ظاهر شد و با سرعتي کم نظير تمام قاره‌ها را درنورديد و حالا به گفته برخي کارشناسان، همين اعتقاد باعث شده که بسياري از کشور‌هاي پيشرفته در مقابل کرونا زانو بزنند.  کرونا همچنان در بسياري از کشور‌ها تاخت و تاز مي‌کند و هر روز جان صد‌ها نفر را مي‌گيرد. موارد ابتلا به ويروس جديد کرونا، معروف به کوويد-۱۹، به يک ميليون نفر نزديک مي‌شود. تعداد مبتلايان در سراسر جهان، از ۸۶۰۰۰۰ و تعداد قربانيان از ۴۳ هزار نفر فراتر رفته است. در حالي که موارد ابتلا در منشأ اوليه کوويد-۱۹، يعني چين، رو به کاهش است، تعداد بيماران و قربانيان اين بيماري در غرب در حال اوج گيري است. ظرف يک روز، ۵۶۳ نفر در بريتانيا در اثر کرونا جان باختند. تعداد مبتلايان اسپانيا نيز از ۱۰۰ هزار نفر عبور کرده و رو به افزايش است. در آمريکا، اوضاع بسيار وخيم‌تر است. اين کشور، با داشتن بيش از ۱۸۶ هزار مورد ابتلا به کرونا، بيشترين تعداد بيماران را در جهان دارد. فوتي‌هاي آمريکا نيز از ۴۰۰۰ هزار نفر گذشت. کاخ سفيد به تازگي بر اساس يک مدل جديد پيش بيني کرده که بين ۱۰۰ تا ۲۴۰ هزار آمريکايي بر اثر کرونا جان‌شان را از دست خواهند داد. همه اين‌ها در حالي است که کرونا در شهر ووهان چين، که منشأ اوليه اين ويروس کشنده مي‌باشد، مهار شده است. پس از دو ماه اعمال محدوديت‌هاي شديد، زندگي در ووهان در حال عادي شدن است. دو ديدگاه اين تفاوت در نوع مقابله با کرونا پرسش‌هاي مهمي را مطرح کرده که شايد مهمترين آنها، اين است که چرا چين و به طور کلي کشور‌هاي آسيايي، در مقايسه با کشور‌هاي غربي، در مهار يا حداقل کند کردن روند شيوع کرونا عملکرد موفق‌تري داشته‌اند؟ در پاسخ به اين پرسش، نظرات مختلفي مطرح شده است که به طور کلي به دو بخش تقسيم مي‌شوند. گروهي با متهم کردن چين به پنهان‌کاري در موضوع کرونا، از اساس صحت اين پرسش را زير سوال مي‌برند. برخي رسانه‌هاي غربي، به وضوع اين ديدگاه را مطرح مي‌کنند که مقامات چين درباره شدت و گستره شيوع بيماري کرونا در کشورشان شفاف نبوده اند. اين رسانه ها، از طريق مصاحبه با شهروندان ووهان يا بررسي آمار فوتي‌هاي بيمارستان ها، مي‌گويند تلفات چين از کرونا بسيار بيشتر آمار رسمي است. شايد اين ديدگاه کاملا عاري از صحت نباشد، اما نمي‌تواند به پرسش فوق پاسخ کاملي بدهد. به اين دليل ساده که اگر نظام اقتدارگرا و غيردمکراتيک چين درباره کرونا پنهان‌کاري کرده است، پس چرا ساير کشور‌هاي آسيايي مانند کره جنوبي و ژاپن که دمکراتيک و شفاف هستند، در مقايسه با کشور‌هاي غربي عملکرد بهتري در مقابله با کرونا داشته اند؟ کره جنوبي و ژاپن، هر دو با کرونا دست و پنجه نرم مي‌کنند و تلفاتي داده اند، اما کرونا در آن‌ها، مانند کشور‌هاي اروپايي و آمريکا نابساماني به بار نياورده است. از اين رو، گروهي ديگر وجود دارد که معتقدند کشور‌هاي آسيايي در مقايسه با کشور‌هاي غربي عملکرد بهتري در مبارزه با کرونا داشته اند. اين گروه دلايل متعددي را برمي‌شمارند. از جمله اينکه، چين تدابير سفت و سختي را به کار برد که به کار بردن آن‌ها در غرب امکان پذير نبود. مثلا چين در ووهان عملا حکومت نظامي اعمال کرد و حتي با کساني که از منزل خارج مي‌شدند برخورد شديد و بعضا خشني مي‌شد. همچنين، در کشور‌هاي آسيايي از همان ابتدا بر نقش ماسک در جلوگيري از سرايت کرونا تاکيد شد. در حالي که در غرب، رسانه‌ها ادعا کردند که ماسک تاثير چنداني بر جلوگيري از انتقال ويروس ندارد و در مقابل به مردم توصيه کردند که بر شستن مکرر دست‌ها تمرکز کنند. افزون بر اين، آمريکايي‌ها در ابتدا فاصله گذاري اجتماعي را جدي نگرفته بودند. چندي پيش در حالي که مقامات آمريکا تازه مقابله جدي با کرونا را شروع کرده بودند، انتشار تصاويري از سواحل شلوغ فلوريدا جنجال برانگيز شد. اين در حالي است که مقامات چيني در ووهان، براي جلوگيري از خروج مردم از منازل‌شان، درب‌هاي برخي منازل را جوش زدند. اما سواي تدابير گوناگون ين و ساير کشور‌هاي آسيايي در مقابله با کرونا، برخي ناظران براي توضيح دليل تفاوت رويکرد‌هاي آسيايي و غربي در مبارزه با کرونا، به مسئله متفاوتي اشاره مي‌کنند و آن، تجربه تاريخي است. دانيل گروس، مدير مرکز مطالعات سياست اروپايي، از جمله اين ناظران است که طي يادداشتي در وبگاه پراجکت سينديکيت به نقش تجربه تاريخي در رويکرد‌هاي کرونايي غربي‌ها و آسيايي‌ها پرداخت. از ديدگاه گروس، فقدان تجربه تاحدود زيادي پاسخ ديرهنگام اروپا و آمريکا به کوويد-۱۹ را توضيح مي‌دهد. وي نوشت: «نه اروپا و نه آمريکا، از زمان همه گيري آنفولانزاي اسپانيايي در سال ۱۹-۱۹۱۸ هيچکدام بحران بهداشت عمومي به اين گستردگي را تجربه نکرده بودند. در مقابل، کشور‌هاي آسيايي که کمتر از ۲۰ سال پيش، مجبور بودند با بيماري سندروم حاد تنفسي (سارس) دست و پنجه نرم کنند، بسيار سريعتر به شيوع کوويد-۱۹ واکنش نشان دادند و تدابير کنترلي موثري را اعمال کردند که امکان صاف کردن منحني اين بيماري را به شکلي نسبتا سريع براي آن‌ها فراهم کرد.» از اين رو، به اعتقاد گروس، روايت مبتني بر تجربه چين –به اين معني که ديکتاتوري‌ها در مهار بيماري همه‌گير عملکرد بهتري دارند- اشتباه است. آنچه اين بار تفاوت ايجاد کرد، اين بود که چين و ساير جوامع آسيايي در حافظه زنده‌شان تجربيات مشابهي با کوويد-۱۹ دارند. بنابراين، از ديدگاه گروس، مهار کردن ويروس در آسيا ربطي به نظام سياسي کشور‌هاي آسيايي ندارد. بلکه با تجربه تاريخي اين کشور‌ها در تعامل با بيماري‌هاي مشابه مرتبط است. به نوشته اين تحليلگر، کشور‌هاي دمکراتيکي مانند کره جنوبي و ژاپن، به اندازه يک کشور ديکتاتور، مي‌توانند به نحو موثري با يک ويروس مقابله کنند. در حقيقت، جوامع باز نسبت به کشور‌هاي اقتدارگرا، مزيت مشخصي دارند، چون برخلاف روز‌هاي اول کرونا در چين، نمي‌توانند اطلاعات ناخوشايند را براي مدت طولاني انکار يا سرکوب کنند. اما، براي اروپا و آمريکا، کوويد-۱۹ يک حمله غافلگيرانه از سوي دشمني است که تاکنون ناشناخته بود. بنابراين، عجيب نيست که واکنش اوليه کشور‌هاي غربي به بحران بهداشت عمومي ديرهنگام و نابسامان بود. #باهم_شکستش_مي‌دهيم ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد