کمونیست های دروغگو؟؛ تشکیک غربی درباره آمار قربانیان چین
دنياي اقتصاد/ متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست درحاليکه ايالاتمتحده و ديگر بخشهاي جهان به دليل شيوع گسترده ويروس کرونا به قرنطينه ميروند اما چينيها به تدريج و محتاطانه در حال بازگشايي اماکن بسته شده و رفتن به سر کار هستند. محدوديتهاي مسافرتي در نقاط مختلف اين کشور به تدريج برداشته ميشود و هفته آينده به مردم «ووهان» اجازه داده ميشود که اين شهر را ترک کنند. «ووهان» همان جايي است که اولين بار ويروس کرونا در آن شناسايي شد. «ديويد کالوِر» در گزارش ۳ آوريل براي سي.ان.ان نوشت، اگرچه چينيها در حال تورق صفحهاي ديگر در مورد اين ويروس هستند اما پرسشهاي جديدي هم به تدريج مطرح ميشود: اينکه آيا آمار و ارقامي که از سوي چينيها اعلام ميشود قابل اطمينان است؟
کمونيستها دروغ ميگويند
اساسا چه ميزان از اين آمار قابل اطمينان است؟ آيا بدترين دوره شيوع سپري شده است؟ اين پرسشها و بسياري از ابهامات مشابه از سوي سخنگوي وزارت خارجه چين رد شد. اين سخنگو گفت:«ما اطلاعات باز، شفاف و به روزي را در اختيار جهانيان ميگذاشتيم». «هوا چان يينگ»، سخنگوي وزارت خارجه چين، گفت:«در مورد امنيت بهداشت عمومي در سطح بينالمللي ما بايد به سازمان بهداشت جهاني و متخصصان اپيدمولوژي و کنترل بيماري گوش فرا دهيم تا چند سياستمداري که دروغ عادت طبيعي آنهاست». اين مقام چيني، به روال معمول انگشت اتهام را به سوي آمريکاييها نشانه رفت و تقصير را به گردن آمريکا انداخت و گفت شايد سياستمداران اين کشور به دليل «شرايط سختي» که با آن مواجهند چنين سخناني گفتهاند. با اين حال، اين فقط آمريکا نيست که سوالاتي را در اين مورد مطرح کرده است. «کايشين»، يک انتشاراتي تجاري پيشرو در چين، پيش از اين گفته بود آماري که مقامهاي چيني ميدهند کمتر از آماري است که نشان ميدهد هزاران نفر بر اثر اين بيماري جان باختهاند. در حقيقت، مراسم خاکسپاري در اين شهر ۱۱ ميليوني از ۲۵ ژانويه متوقف شده است. «کايشان» گزارش داد که موسسه تدفين شهر هانکو تنها در يک روز ۵ هزار خاکستردان اجساد تحويل گرفته است. فقط همين مورد دو برابر رقم رسمي قربانيان است. برخي ديگر از گزارشها هم حاکي از اين است که هر يک از ۷ موسسه تدفين در کلانشهر ووهان هر روز حدود سه هزار و ۵۰۰ خاکستردان قربانيان را به خانوادهها تحويل ميدادند. يکي از محاسباتي که از سوي مردم مطرح شده تخمين زدن ظرفيت هر موسسه تدفين در طول روز براي سوزاندن اجساد است. موسسات کفن و دفن شهر ووهان در مجموع ۸۴ کوره دارند و سوزاندن هر جسد تقريبا يک ساعت طول ميکشد. در نتيجه در طول ۲۴ ساعت قادرند هزار و ۵۶۰ جسد را بسوزانند. بر مبناي اين محاسبه تعداد کل اجسادي که در اين مدت سوزانده خواهد شد يا به عبارت ديگر قربانيان ويروس کرونا حدود ۴۶ هزار و ۸۰۰ نفر خواهد بود. يکي از ساکنان استان هوبي گفت اکثر مردم اين استان اکنون معتقدند که پيش از قرنطينه و در طول قرنطينه بيش از ۴۰ هزار نفر جان خود را از دست دادهاند. او افزود: «شايد دولت عمدي يا غيرعمدي رقم دقيق قربانيان را به مرور اعلام کند تا مردم به مرور بتوانند واقعيت را بپذيرند.» يک منبع نزديک به دولت محلي در ووهان که حاضر نشد نامش در گزارش قيد شود گفت: «تمام موسسات تدفين دو بار در روز آمارهاي خود را به دولت تحويل ميدهند. در نتيجه هر موسسهاي فقط از تعداد سوزاندن اجساد در همان موسسه اطلاع دارد و از آمارهاي موسسات تدفين ديگر بيخبر است». اين منبع افزود که در شهر ووهان فقط طي يک ماه ۲۸ هزار جسد سوزانده شده و اين نشان ميدهد تخمينهايي که در شبکههاي اجتماعي در مورد تعداد سوزاندن اجساد در طول دو ماه و نيم مطرح شده اغراقآميز نيست.با اين حال دولت چين تعداد تلفات خود را تا سوم آوريل سه هزار و۳۲۲ نفر اعلام کرده است.
افزون بر اين، همزمان با پايان قرنطينه دوماهه شهر ووهان، ساکنان اين شهر ميگويند به صحت آمار دولتي در مورد تعداد مرگ و مير در اين شهر که دو هزار و ۵۰۰ نفر اعلام شده اعتماد ندارند. از دوشنبه گذشته ۷ موسسه بزرگ تدفين در شهر ووهان هر روز خاکستر اجساد حدود ۵۰۰ نفر از قربانيان ويروس کرونا را به خانوادهها تحويل دادهاند و اين نشان ميدهد که تعداد افرادي که جان خود را از دست دادهاند بسيار بيشتر از آمارهاي دولتي است.گزارشگر سي.ان.ان در بخش ديگري از گزارش خود ميافزايد بسياري از آمار مرگ و مير ناشي از بيماريهاي ديگر هم به اين ويروس نسبت داده شود. بنابراين، در اينجا تناقض آماري وجود دارد. معلوم نيست چه تعداد دقيقا بر اثر کرونا جان باختهاند و چه تعداد بر اثر بيماريهايي غير از کرونا. تا حدودي، اين اختلاف نظر شايد به خاطر چيزي باشد که بسياري از کشورها در حال دست و پنجه نرم کردن با آن هستند: کمبود کيت آزمايش يا جواب ديرهنگام در دريافت آزمايش. «دورا جيانگ»، که خانواده اش در ووهان هستند، ميگويد ۴ روز طول کشيد که عمويش مورد آزمايش قرار گيرد. او ميگويد:«واقعا سخت است. براي من واقعا امري حساس است. فکر نميکنم که اين واقعا به خاطر اين باشد که آنها [مقامهاي چيني] بخواهند آمار را کنترل کنند بلکه اين بيشتر به ظرفيت کشور مربوط است». «کارل هويي» هم گفت که مادرش در نيمه ژانويه در ووهان درگذشت اما هرگز آزمايشي از او گرفته نشد تا نشان دهد که آيا او به کرونا مبتلا شده يا خير. او ميگويد:«مرگ مادرم به ذات الريه شديد نسبت داده شد اما طي دوره درمان، پزشک وي گفت که احتمالا نشانههايي از کرونا دارد». اين يعني اين زن و امثال او «موردي تاييد شده» نيستند و چنين آماري در آمارهاي رسمي هم ديده ميشود. مقامهاي چيني ارائه اطلاعات نادرست يا متناقض را رد کردهاند. آنها به نرخ بهبود اشاره ميکنند و ميگويند حدود ۸۲ هزار نفر در چين مبتلا بودند که ۷۶ هزار نفرشان از اين بيماري جان به در برده و بهبود يافتند.
با اين حال، گفته ميشود منطقه «جيا» واقع در استان «خه نن» در مرکز چين، به دنبال گزارشهايي مبني بر ابتلاي چند نفر به ويروس کرونا، قرنطينه شد. روزنامه «ساوث چاينا مورنينگ پست»، روز پنجشنبه ۱۴ فروردين ماه گزارش کرد اين نخستين بار پس از مهار شيوع کرونا در استان «هوبي» کانون اصلي بيماري است که چنين قرنطينهاي براي يک منطقه در نظر گرفته ميشود. منطقهاي که اين بخش در آن واقع شده است نزديک به ۶۰۰ هزار نفر جمعيت دارد استان «خه نن» در همسايگي استان هوبي چين و شهر ووهان قرار دارد. پليس به همه مردم دستور داده است از خانه هايشان خارج نشوند. تمامي کسب و کارها و تجارت به غير از فعاليت فروشگاهها، بيمارستانها و مراکز پزشکي و لجستيک در اين بخش تعطيل شده است و مردم در صورتي که مجوز مخصوص نداشته باشند، حق تردد ندارند. گزارشگر سي.ان.ان مينويسد اين ترس در چين وجود دارد که ممکن است موج دوم گسترش بيماري در اين کشور شروع شود چرا که بسياري از مردم بر سر کسب و کار خود بازگشته و سفرها هم تا حدودي شروع شده است.
سيا: نرخ مرگ و مير در چين واقعي نيست
مقامات اطلاعاتي آمريکا ميگويند چين براي هفتهها بهشکل وسيعي اطلاعات مربوط به آسيبهايي را که ويروس کرونا وارد کرده،مخفي کردهاست. به نوشته روزنامه نيويورکتايمز، مقامات اطلاعاتي فعلي و پيشين آمريکا تصريح کردهاند که سازمان سيآياي، هشدار دادهاست که دستکم از اوايل فوريه چين اطلاعات مربوط به بيماري مسري ويروس کرونا را در مقياس وسيعي پنهانکاري کرده است و نميتوان به دادههاي اين کشور در زمينه مبارزه با اين بيماري اعتماد داشت. گزارشهاي اطلاعاتي در هفتههاي اخير مبتني بر دادههاي سيآياي از يافتههايش از چين است و اين اطلاعات نقش مهمي در مذاکرات روز پنجشنبه دونالد ترامپ با شي جين پينگ، رئيسجمهوري چين داشته و اين گفتهها قرار بوده که مبنايي براي تشنجزدايي باشد. از آن زمان هر دو کشور انتقادات خود را نسبت به يکديگر افزايش دادهاند.
عدم دست يافتن به اطلاعات دقيق و بيشتر از نرخ آلودگي و مرگ و مير اين بيماري برخي پيامدهاي منفي بر بهداشت عمومي در سطح جهان داشته و دنيا با عدم قطعيت درباره برخي از اين اطلاعات به ويژه ميزان سرعت انتقال آن روبهرو شده است. به گفته آژانسهاي اطلاعاتي و مقامات کاخ سفيد، اطلاعات دقيقتر ميتوانست به فهم بهتر بيماري کوويد-۱۹ و نحوه مبارزه با آن در ماههاي آتي در ايالاتمتحده و طرحهايي مانند «فاصله اجتماعي» کمک کند. اين در شرايطي است که جامعه اطلاعاتي و مقامات کاخ سفيد با توجه به عدم جمعآوري اطلاعات دقيقتر روز به روز بيشتر نااميد ميشوند. با اين حال سازمانهاي اطلاعاتي آمريکا به اين نتيجه رسيدهاند که دولت چين نيز مانند ساير نقاط دنيا نسبت به گستره اين بيماري ناآگاه است. مقامات فعلي و سابق ايالاتمتحده تصريح کردند که بوروکراتها و مقامات رده مياني ووهان و ساير شهرهاي چين در مورد ميزان نرخ مرگ و مير و آلودگي اين بيماري دروغ گفتهاند و اين تصور را داشتهاند که اگر نرخ بالاي آن را اعلام کنند، ممکن است با تنبيهاتي روبهرو شوند يا پست خود را از دست بدهند يا بلايي بدتر از آن به سرشان بيايد. ارائه اطلاعات غلط از سوي مقامات رده مياني براي هر دولتي يک مشکل مزمن است اما به دليل رهبري اقتدارگرايانه شي جين پينگ اين وضعيت براي چين بدتر بوده است.
به دليل عواملي فراتر از سرکوبهاي دولت چين، مانند کمبود آزمايشهاي دقيق، ناقلان خاموش که از هر ۴ نفر، يک نفر بدون علامت، آلوده به اين ويروس است، هيچ تصوير کاملي از اين ويروس وجود ندارد. به همين منظور بايد اشاره کرد که در ايتاليا افزون بر ۱۳ هزار نفر فوت کردهاند و يافتهها نشان ميدهد که برخي از تلفات در خارج از فرآيند بيمارستاني ثبت شده است. ايالاتمتحده نيز در باب آزمايش گرفتن از مردم عقبتر از ساير نقاط دنيا است. از ماه ژانويه مقامات کاخ سفيد با شک و ترديد به اطلاعات ارائه شده از سوي چين نگريستهاند و براي همين از سيآياي و ساير نهادهاي اطلاعاتي خواستهاند تا اطلاعات دقيقتري از چين به دست آورند. شبکه خبري بلومبرگ اولين خبرگزاري آمريکايي بود که ارزيابيهاي سيآياي از چين را منتشر و اعلام کرد که چين درباره ميزان مرگ و مير و نرخ آلودگي اطلاعات غلط ميدهد. مقامات ميگويند که سيآياي هفتهها پيش افشا کرده بود که کاخ سفيد نبايد به اطلاعاتي که چين به سازمان بهداشت جهاني ارائه داده است، اطمينان کند. مقامات اطلاعاتي آمريکا ميگويند که اطلاعات درباره تلفات در چين دقيق نيست و تعداد کشتههاي ناشي از بيماري کوويد-۱۹ در ووهان ۵ هزار نفر، يا دو برابر آمار رسمي بوده که چين اعلام کرده است. دولت آمريکا در ابتدا اما گزارشهاي منتشر شده درخصوص اين بيماري را چندان جدي نگرفت. مقامات آمريکايي گفتند که حتي سازمانهاي اطلاعاتي با توجه به يافتههاي خود از همان زمان آغاز شيوع اين بيماري، نسبت به اين بيماري هشدار دادند و گفتند که چين نسبت به اعلام اخبار دقيق درباره کروناويروس شيوه سرکوب شديد را در پيش گرفته است. چين درخصوص اقدامات شديد خود براي مهار اين بيماري، از جمله قرنطينه شديد ۶۰ ميليون نفر، اعتبار شديدي قائل شده است، با اين حال هنوز بسياري از افراد خارج از دولت چين از ارائه آمارهاي ناقص اين حکومت کمونيستي ابراز نگراني ميکنند. بهعنوان مثال چين از تعداد افراد بدون علامتي که به اين ويروس مبتلا بودهاند، گزارشي ارائه نکرده است. مرکز کنترل و پيشگيري از بيماريها ميگويد که حدود ۲۵ درصد از ناقلان اين بيماري بدون علامت هستند. وقتي از رابرت سي. اوبرايان، مشاور امنيت ملي آمريکا در اينباره سوال شد، گفت در مقامي نيست که درباره آن صحبت يا آن را تاييد کند. با اين حال او بدون آنکه از گزارشهاي اطلاعاتي طبقهبندي شده استفاده کند، نسبت به آمارهاي اعلامي از سوي چين ابراز شک و ترديد کرد. اوبرايان گفت: نميتوان اين اعداد را تاييد کرد. گزارشهاي زيادي وجود دارد که اين آمار و ارقام ارائه شده بسيار پايينتر از آمار واقعي هستند. مقامات آمريکايي ميگويند که دستکاري آمار و ارقام در مورد اين بيماري پاندمي، موردي شگفتانگيز نبوده و اين رويه غالب در چين است. تنش بين چين و آمريکا پس از ظهور اين بيماري افزايش يافته و چين مجبور شده است براي کنترل اين بيماري اقتصاد خود را تعطيل کند.