ماندن در موقعیت روحانی!

وطن امروز/ متن پيش رو در وطن امروز منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست رئيس‌جمهور روز گذشته در جلسه هيات دولت ضمن تشريح آخرين تصميمات اتخاذشده براي مقابله با بحران کرونا، تاکيد کرد «اختلافي بين ما و وزارتخانه‌ها» وجود ندارد و طرح مباحثي که نشان از اختلاف در دولت باشد، «شيطنت رسانه‌هاي خارجي» است. به‌رغم تلاش حسن روحاني براي نشان دادن «يکپارچه بودن» مواضع و تصميمات دولت، مرور سير مواضع و سياست‌هاي دولت از ابتداي شيوع کرونا تا امروز، چيزي خلاف اين ادعا را اثبات مي‌کند. به گزارش «وطن امروز»، اعلام خبر آغاز شيوع بيماري کرونا در ايران، موجي از اضطراب و نگراني را در ميان مردم ايجاد کرد. نگراني از اينکه آيا اپيدمي کرونا دامن آنها و عزيزان‌شان را مي‌گيرد يا نه؟ و اينکه دولت چگونه مي‌خواهد از جان آنها در برابر حمله اين ويروس محافظت کند؟ دولت در اين شرايط بايد با اقدامات سريع، درست و بهنگام، در مردم «حس اعتماد به کارآمدي دولت» ايجاد مي‌کرد، چراکه اين «حس اعتماد به کارآمدي قوه مجريه» شاه‌کليدي بود که دولت به آن نياز داشت تا بتواند همه رفتارهاي اجتماعي و کنش‌هاي اقتصادي مردم را بدرستي مديريت کند و همه ظرفيت‌هاي موجود را براي مقابله با کرونا به کار بگيرد. در همين شرايط اجتماعي حساس، اولين موضع رئيس‌جمهور جالب توجه بود و تعجب بسياري از مردم و کارشناسان را در پي داشت. حسن روحاني در جلسه ستاد ملي مقابله با کرونا که روز سه‌شنبه 6 اسفند 98 برگزار شد، اظهار داشت: از شنبه همه چيز به «روال عادي» بازمي‌گردد. اين اظهارات خونسردانه و خوشبينانه دولت در حالي مطرح شد که چند روز بعد، وزير بهداشت، همان شنبه‌اي را که قرار بود «آغاز روال عادي کشور» باشد «آغاز اوج شيوع گسترده بيماري» و «هفته‌اي سخت» توصيف کرد. اين مواضع دوگانه، قبل از هر چيز «اعتماد مردم» را به کارآمدي دولت در مقابله با کرونا هدف گرفت. مواضع رئيس‌جمهور نشان مي‌داد وي تصوير درستي از بحران پيش رو ندارد و در نظام محاسباتي دولت، تمهيدي براي ابعاد گسترده آن پيش‌بيني نشده است. کار به همين جا ختم نشد؛ تا مدت‌ها جلسات ستاد مقابله با کرونا بدون حضور رئيس‌جمهور و به رياست وزير بهداشت برگزار مي‌شد و حسن روحاني تنها هفته‌اي يک بار در جلسات ستاد شرکت مي‌کرد. همين کنار کشيدن روحاني از مديريت مستقيم بحران، باعث مي‌شد که اين ستاد قدرت کافي براي به خط کردن ساير وزارتخانه‌ها و استفاده از حداکثر ظرفيت موجود در کشور را نداشته باشد. ادامه اين روند معيوب با اعتراض نمايندگان مجلس و ساير مسؤولان کشور مواجه شد تا جايي که رئيس قوه‌قضائيه در جمع خبرنگاران با گلايه از وضعيت تشکيل جلسات ستاد مقابله با کرونا، خواستار برگزاري «روزانه» اين ستاد آن هم در بالاترين سطح مسؤولان عالي کشور شد. حسن روحاني با همان نگاه اوليه خود به بيماري کرونا بر مسند رياست ستاد مقابله با کرونا نشست؛ نگاهي که نشان مي‌داد رئيس‌جمهور سعي در عادي‌سازي شرايط کشور دارد و حاضر نيست براي بر هم خوردن فعاليت‌هاي معمول بويژه در روزهاي پاياني سال که جنب و جوش بيشتري دارد، اقدامات سختگيرانه را در دستور کار قرار دهد. با نزديک شدن کشور به ايام تعطيلات نوروز، رئيس ستاد کل نيروهاي مسلح از طرح اين ستاد براي ايجاد محدوديت‌هاي آمد‌و‌شد در مراکز تجمع و در مسيرهاي بين‌شهري خبر داد؛ طرحي که قرار بود در اولين روز از آخرين هفته سال به اجرا درآيد. اما در همان روز شنبه (24 اسفند) حسن روحاني صراحتا مخالفت خود را با ايجاد محدوديت‌هاي شديد نشان داد و گفت که دولت قصد ندارد محدوديت‌هاي گسترده براي مردم ايجاد کند. حسن روحاني همچنين از افراد خواست در مصاحبه‌هاي خود به گونه‌اي سخن نگويند که «آرامش» مردم و اجتماع بهم بريزد. البته سرلشکر باقري، رئيس ستادکل نيروهاي مسلح دقيقا پس از جلسه اولين قرارگاه بهداشتي- درماني نيروهاي مسلح که به دستور فرمانده معظم کل قوا تشکيل شده بود خبر از ايجاد محدوديت براي جلوگيري از اجتماعات و سفرها داده بود. سرلشکر باقري گفته بود که چنين طرحي با نظر کارشناسان و متخصصان تدوين شده است. با اين حال، دولت بي‌توجه به توصيه‌هاي برخي کارشناسان مبني بر اقدام قاطع براي جلوگيري از هرگونه سفر، با ادامه همان نگاه «غيرجدي» صرفا اقدام به «خواهش از مردم» براي در خانه نشستن و سفر نکردن کرد. نتيجه اين نگاه قابل پيش‌بيني بود؛ ترافيک بالا در جاده‌ها براي سفر در تعطيلات نوروز. نتيجه اين سياست بزودي خود را نشان داد، استان‌هايي هم که درگير کرونا نبودند از مشاهده اولين موارد ابتلا در شهرهاي مختلف خود خبر دادند. وضعيت شهرهاي شمالي بحراني شد، تا اينکه کيانوش جهانپور، سخنگوي وزارت بهداشت در نيمه تعطيلات نوروزي اعلام کرد ديگر هيچ استان و شهرستان سفيدي در ايران وجود ندارد. با بحراني‌تر شدن اوضاع در ايام نوروز و بعد از سفر مردم، رئيس‌جمهور اعلام کرد ستاد مقابله با کرونا تصميم گرفته سفرهاي بين‌شهري را «ممنوع» اعلام کند و تنها خودروهاي بومي حق ورود به هر شهري را دارند. اين سياست جديد، هر چند به نظر برخي از کارشناسان ديرهنگام بود با اين حال تاثيرات مثبتي را به دنبال داشت. مدتي از آغاز سفرهاي نوروزي مردم گذشته بود که دولت طرح فاصله‌گذاري اجتماعي را مطرح و خبر ممنوعيت تردد بين شهري را اعلام کرد. اگرچه اين قانون از موج دوم سفرها جلوگيري کرد اما نبايد فراموش شود تعلل دولت در تصميم‌گيري در اين‌باره متاسفانه باعث شد در اوايل نوروز با موجي از سفرها مواجه شويم که بيش از پيش به شيوع کرونا دامن زد. به عبارت ديگر بايد گفت طرح فاصله‌گذاري اجتماعي در زمان طلايي خود اجرا نشد و تبعات اين اجراي ديرهنگام، منجر به شيوع بيشتر بيماري، پراکندگي نقاط آلوده در کشور و در نهايت سخت‌تر و طولاني‌تر شدن عمليات مقابله با کرونا شد. «ديرهنگام بودن» اين تصميم و تاثيرات نامطلوب آن، موجب اعتراض بسياري از مقامات و همچنين کارشناسان شد. به اعتقاد اين دسته از کارشناسان اگر طرح فاصله‌گذاري اجتماعي با کيفيت فعلي از همان ابتداي اسفند اجرا مي‌شد، اکنون شرايط براي از سرگيري کسب‌وکار و فعاليت‌هاي اقتصادي مردم تا حدودي فراهم شده بود. در همين رابطه محمدرضا ظفرقندي، رئيس سازمان نظام پزشکي کشور در گفت‌وگويي با بيان اينکه «کشور نياز به تصميم‌گيري اورژانسي داشت»، تاکيد کرد: تصميم‌گيري ديرهنگام شرايط را بحراني کرد. وي همچنين اضافه کرد: اينطور که به نظر مي‌رسد، ورود اين بيماري به کشور جدي گرفته نشده بود. موضوعي که آيت‌الله رئيسي در جلسه مسؤولان عالي قوه‌قضائيه نيز به آن اشاره کرد و گفت: «اگر به طرح فاصله‌گذاري و ايجاد محدوديت‌هاي اجتماعي زودتر توجه مي‌شد و قبل از عيد اجرا مي‌شد، کنترل کرونا سرعت مي‌يافت». پس از تعطيلات عيد و در حالي که مقامات وزارت بهداشت معتقدند بايد محدوديت‌هاي طرح فاصله‌گذاري اجتماعي ادامه پيدا کند، رئيس‌جمهور در موضع‌گيري‌اي دستور به کاهش محدوديت‌ها در کشور داد. حسن روحاني حتي گفت که مدارس مي‌توانند در استان‌هايي که در «وضعيت سفيد» قرار دارند، زودتر بازگشايي شوند! اين در حالي است که ساعاتي پس از انتشار اين خبر، جهانپور، سخنگوي وزارت بهداشت در کنفرانس خبري ويدئويي‌اش برخلاف اظهارات رئيس‌جمهور، بار ديگر تاکيد کرد: «هيچ استاني در وضعيت سفيد کرونا نيست، نه حتي استان‌ها، بلکه هيچ نقطه‌اي از ايران در وضعيت سفيد قرار ندارد». وي همچنين گفت: «شايد کرونا در يک استان بيشتر يا کمتر باشد اما سفيد نيست، هيچ‌کدام از روستاها هم اينگونه نيستند که اصلا موارد ابتلا به کرونا نداشته باشيم». مجموعه اين تناقضات در مقابله با بحران اپيدمي کرونا نتيجه‌اي جز اين ندارد که از يک طرف زمان رسيدن به نقطه مطلوب در مقابله با کرونا به تعويق بيفتد و از سوي ديگر بر هزينه‌هاي کشور در طي اين مسير افزوده شود. طبيعتا اگر روحاني محدوديت‌هاي جدي‌تري را در زمان مهم آغاز شيوع بيماري در کشور يعني هفته‌هاي ابتدايي اسفند به کار مي‌بست کنترل بيماري کرونا در حال حاضر در مسير بهتري قرار داشت و عادي شدن زندگي مردم در آينده نزديک‌تر رقم مي‌خورد. #باهم_شکستش_مي‌دهيم ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد