بنبست در اجرای توافق تحمیلی امریکا به کابل
اعتماد/ متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست شهاب شهسواري/ چهل روز بعد از امضاي توافق ميان دولت ايالات متحده امريکا و گروه شبهنظامي طالبان، موانع تازهاي در برابر اجراي اين توافق جنجالي شکل ميگيرد. سخنگوي طالبان در قطر، سهيل شاهين دوشنبه شب اعلام کرد که اين گروه مشارکت در مذاکرات فني با دولت افغانستان براي آزادي زندانيان اين گروه شبه نظامي را معلق کرده است. اين بيانيه يک روز بعد از آن منتشر شد که گروه طالبان وضعيت توافقش با امريکا را شکننده توصيف کرد و از نقض مکرر توافق آتشبس توسط ايالات متحده امريکا شکايت کرد. سهيل شاهين، سخنگوي طالبان دوشنبه شب با انتشار پيامي به زبان پشتون در حساب کاربري توييتر خود، تاکيد کرد که طالبان «ديگر در مذاکرات بيثمر» مشارکت نخواهد کرد، چرا که دولت افغانستان يا به گفته طالبان «اداره کابل» «به بهانههاي مختلف» آزادي اسراي طالبان را به تاخير مياندازد. مبادله زندانيان دولت افغانستان و گروه شبهنظامي طالبان يکي از مناقشهبرانگيزترين مواد موافقتنامهاي بود که زلمي خليلزاد، فرستاده ويژه وزارت امور خارجه امريکا در امور افغانستان با ملا عبدالغني برادر آخوند، رهبر ارشد طالبان امضا کرد. يک روز بعد از امضاي اين توافقنامه بود که اشرف غني، رييسجمهور افغانستان در سخناني اعلام کرد که حاضر به اجراي چنين خواستهاي نيست. هر چند کمتر از يک هفته بعد رييسجمهور افغانستان اين گفته خود را پس گرفت و گفت که حاضر است آن را عملي کند، اما بعد از چهل روز هنوز گامي جدي در اين جهت برداشته نشده است. طالبان مدعي است که بر اساس توافقش با امريکا، زندانيان اين گروه بايد بر اساس فهرستي که طالبان ارايه ميدهد با تعدادي از نيروهاي امنيتي که در زندانهاي تحت کنترل طالبان اسير هستند، مبادله شوند. طالبان چنين مبادلهاي را پيششرط مذاکرات بين افغاني ميداند. به گفته سهيل شاهين، سخنگوي دفتر سياسي «امارت اسلامي افغانستان (دولت خودخوانده طالبان)» در دوحه قطر، از روز سهشنبه، هيات فني طالبان مشارکت خود را در هر گفتوگويي با طرف مقابل لغو ميکند. طالبان از هفته پيش يک گروه سهنفره براي مذاکره در مورد جزييات فني تبادل زنداني به کابل فرستاده بود. طالبان با ايالات متحده امريکا توافق کرده است که ۵۰۰۰ زنداني اين گروه به ازاي آزادي ۱۰۰۰ اسير دولت افغانستان از زندان آزاد شوند و پس از آن با آغاز گفتوگو ميان طرفهاي درگير در افغانستان، دولت امريکا تمامي نيروهايش را ظرف مدت يک سال آينده از خاک افغانستان خارج کند. به گفته متين بک، يکي از اعضاي تيم مذاکرهکننده دولت افغانستان، دليل اصلي تاخير در مبادله اسرا اين است که طالبان خواستار آزادي ۱۵ تن از رهبران ارشد اين گروه مسلح شده است. به گزارش الجزيره، متينبک روز دوشنبه در جمع خبرنگاران گفت: «ما نميتوانيم قاتلان مردممان را آزاد کنيم. ما نميخواهيم اين افراد به جبهههاي درگيري بازگردند و ولايات افغانستان را اشغال کنند.» به گفته اين مذاکرهکننده دولت افغانستان، کابل تاکنون به آزاد کردن ۴۰۰ زنداني کمخطر عضو طالبان به ازاي کاهش عمده خشونت از سوي اين گروه تعهد داده است. به گفته اين مذاکرهکننده افغان، طالبان پيشنهاد دولت را رد کرده است. توقف مذاکرات تبادل اسرا در افغانستان در حالي رخ ميدهد که دولت ايالات متحده امريکا بهشدت از دولت افغانستان به دليل تاخير در اجراي خواستههاي مشترک واشنگتن و گروه شبهنظامي طالبان اعتراض کرده است. مايک پمپئو، وزير خارجه ايالات متحده امريکا در طول تعطيلات نوروز سفري به کابل انجام داد و بعد از آنکه بهشدت از طرفهاي سياسي در افغانستان به دليل عدم توافق براي تشکيل يک دولت فراگير انتقاد کرد، خبر داد که کمکهاي توسعهاي يک ميليارد دلاري امريکا به افغانستان، تعليق شده است. وزير خارجه امريکا بعد از سفر به کابل به دوحه، پايتخت قطر رفت تا در آنجا با رهبران گروه شبهنظامي طالبان ديدار و گفتوگو کند. شبکه انبيسينيوز به نقل از دو ديپلمات ارشد امريکا در گزارشي نوشت: پمپئو در سفر به کابل به رهبران افغانستان اعلام کرده است که در صورت عدم توافق با طالبان امريکا تمام نيروهاي خود را از افغانستان خارج ميکند. به گزارش خبرگزاري فارس اين رسانه امريکايي خبر داده است پمپئو دو هفته پيش و در يک سفر غيرمنتظره به کابل سفر کرده تا پيام ترامپ را بر حفظ تنها دستاورد سياست خارجي امريکا يعني صلح با طالبان به گوش رهبران افغانستان برساند. وزير خارجه امريکا به رهبران افغانستان اين پيام ترامپ را منتقل کرده که اختلافات را کنار گذاشته و به يک توافق با طالبان برسند در غير اينصورت علاوه بر کاهش يک ميليارد از کمکهاي امريکا، بايد منتظر خروج کامل نظاميان اين کشور از افغانستان باشند. به نوشته انبيسي، ترامپ نگران اين موضوع است که رهبران افغانستان قادر به کنار گذاشتن اختلافات خود نبوده و اين موضوعي تهديدي براي توافق صلح امريکا با طالبان براي پايان طولانيترين جنگ امريکا در اين کشور باشد. به گزارش اين شبکه امريکايي، ترامپ که اميدوار بود توافق صلح با طالبان را برجسته کند با اختلاف به وجود آمده ميان رهبران و در حاشيه قرار گرفتن توافق صلح بهشدت عصباني است. به گفته مقامات ارشد امريکا، ترامپ شخصا و پيش از سفر پمپئو به کابل اين پيام را امضا کرده است و سپس وزير خارجه امريکا در يک نشست خصوصي با اشرف غني پيام ترامپ را به وي مخابره کرده است. براساس اين گزارش، پمپئو همچنين به عبدالله گفته است که از غني حمايت کرده و ترامپ انتظار يک تيم و دولت واحد را در افغانستان دارد. در کابل، اشرف غني رييسجمهور و عبدالله عبدالله، رييس پيشين اجرايي دولت که پيشتاز انتخابات مهر ماه سال گذشته بودند، هنوز نتوانستهاند در خصوص تشکيل دولت با يکديگر به توافق برسند. هر دو نامزد رياستجمهوري بعد از آنکه کميسيون مستقل انتخابات، اشرف غني را با اکثريتي بسيار ناچيز برنده انتخابات اعلام کرد، مراسم تحليف برگزار کردهاند و اعلام کردهاند که بهزودي کار دولتهاي خود را با تعيين وزرا و والي براي ولايات افغانستان آغاز ميکنند. حتي اقدام امريکا در تعليق کمکهاي يک ميليارد دلاري براي بازسازي افغانستان هم نتوانسته است که عبدالله و غني را به مصالحه تشويق کند. اشرف غني، رييسجمهور گفته است که پيشنهاد رياست شوراي صلح را به عبداللهعبدالله پيشنهاد داده است، اين در حالي است که اطرافيان عبدالله، تاکيد ميکنند او به کمتر از مقام نخستوزيري و رياست کابينه راضي نخواهد شد.