سرمقاله ایران/ خلیج فارس و صلح
ايران/ « به بهانه ۱۰ ارديبهشت، روز ملي خليج فارس؛ خليج فارس و صلح » عنوان يادداشت روزنامه ايران به قلم عليرضا عنايتي(مديرکل خليج فارس) است که ميتوانيد آن را در ادامه بخوانيد: نام خليجفارس، بحر فارس يا درياي پارس که در قديميترين متون بازمانده از يونان باستان از آن بهعنوان پرسيکوس ياد شده؛ با نام سرزمين و تمدن ايران همراه بوده است. تاريخ و فرهنگ شفاهي نيز گواه آن است که ايرانيان هزاران سال قبل از ميلاد مسيح آبهاي جنوب ايران را درياي جم، درياي ايران و درياي پارس ميگفتهاند و اين عناوين را در صدها نقشه و سند تاريخي به ثبت رساندهاند. از صدر اسلام و پسازآن نيز، در مکاتبات سياسي و هزاران متن کهن جغرافيايي، ادبي، تفسيري، اخلاقي و فقهي؛ نام خليجفارس ذکر و موقعيت آن در نقشههاي جغرافياي متعددي ترسيم شده و تاکنون بسياري از اين اسناد از سوي سازمان يونسکو بهعنوان ميراث بشريت به ثبت رسيده است. منطقه خليجفارس در طول قرنهاي گذشته، ميزبان دريانوردان، بازرگانان و جهانگردان و البته از طرفي هم محل طمعورزي و شرارت نيروهاي استعماري و ميهمانان ناخوانده بوده است. بيگانگاني که در دوراني با هدف حفظ سيطره و گسترش مناطق استعماري خود و در دهههاي گذشته، با حرص استخراج نفت، فروش گسترده تسليحات و تدارک شکل جديدي از استعمار؛ موجب ايجاد تفرقه، ناامني و بيثباتي و مانع بهرهمندي مردم اين منطقه از منافع مشترک خود شدهاند. حال وقت آن رسيده است که دولتهاي منطقه خليجفارس با تکيهبر دين و هويت و فرهنگهاي مشترک و با همافزايي زيرساختها و ظرفيتهاي اقتصادي و تجاري و جغرافيايي خود، به تحقق چشماندازها و راهبردهاي آيندهنگرانه خود بپردازند. بهنظر ميرسد اهدافي مانند گسترش فناوريهاي نوين، کاهش اتکا به درآمدهاي نفتي، متنوع ساختن اقتصاد، توسعه صنعت گردشگري، گسترش بندرها، جادهها و مسيرهاي هوايي، بهرهمندي از نيروي انساني جوان و تحصيلکرده، ارتقاي توانمنديهاي درماني و پزشکي، بوميسازي و کاهش وابستگي خارجي؛ مجموعهاي از اولويتهاي مشترک و موضوعات قابل تعامل کشورهاي حوزه خليجفارس است. جمهوري اسلامي ايران در طول دهههاي گذشته، همواره خواهان گسترش روابط دوجانبه با کشورهاي اسلامي، تحکيم همکاري چندجانبه در چارچوب سازمان همکاري اسلامي و مشارکت سازنده در ساير سازمانها و ابتکارهاي منطقهاي و بينالمللي بوده است. ما تأمين امنيت ملي کشورمان را در حفظ ثبات و توسعه پايدار کشورهاي همسايه و منطقه پيراموني خود ميدانيم و خواهان حذف، تضعيف و تجزيه هيچ کشوري نيستيم و براي اثبات اين انگيزه خود، تاکنون در سطوح منطقهاي و بينالمللي، طرح و ابتکارهاي متعددي ازجمله امنيت در خليجفارس (1985)، گفتوگوي تمدنها (1997)، دنيا عليه خشونت (2013)، مجمع گفتوگوي منطقهاي (2014)، طرح صلح يمن (2015)، پيمان منطقهاي عدم تجاوز (2019) و پويش صلح هرمز (2019) را ارائه دادهايم. با توجه به نگرانيهاي امنيتي فزاينده درباره خليج فارس و اهميت حملونقل دريايي براي کشورهاي منطقه، جمهوري اسلامي ايران با ارائه مدلي از همکاري امنيتي منطقهاي بهعنوان پيشنهاد، براي ايجاد صلح در منطقه پيشقدم شده است. در اين طرح صلح که «ابتکار صلح هرمز» ناميده ميشود و توسط رياست جمهوري اسلامي ايران رونمايي شده است، امنيت خليج فارس فقط توسط هشت کشوري تأمين ميشود که در حاشيه آن زندگي ميکنند و به اين امنيت براي حيات و پيشرفت خود نيازمندند. «ابتکار صلح هرمز» با مشارکت هشت کشور وابسته به آن، شامل جمهوري اسلامي ايران، پادشاهي عربستان سعودي، جمهوري عراق، سلطنت عمان، امارات عربي متحده، دولت کويت، دولت قطر و پادشاهي بحرين از ظرفيت لازم و کافي براي تحقق امنيت فراگير در منطقه از طريق گفتمان درون منطقهاي برخوردار است. ابتکار صلح هرمز بر اين مبنا تدوين شده است که سرنوشت مردم و ملتهاي منطقه خليج فارس بنا به مشترکات ديني، فرهنگي، سنتي، تاريخي، جغرافيايي و خانوادگي به يکديگر پيوند خورده و امنيت در آن قابل تجزيه و تفکيک نيست، يا همه از امنيت در اين منطقه بهره ميبرند يا همه از آن محروم ميشوند.