فرارو/ متن پيش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
ماجراي قتل هولناک رومينا اشرفي دختر ۱۳ تالشي به دست پدرش هر روز ابعاد تازهاي پيدا ميکند. اين "دخترکشي" به عنوان يک قتل ناموسي مطرح ميشود و قلب افکار عمومي را به درد آورده و واکنشهاي فراواني را در پي داشته است. اين اتفاق جدا از ابعاد پيچيده و فني آن و واکنش و احساسات جريحهدار شده، پس لرزههاي سياسي و حقوقي هم داشته است.
بيش از هفت روز از بريدن سر رومينا توسط پدرش ميگذرد و در اين روزها روايتهاي مختلفي از ماجرا مطرح شده است. مادر رومينا، خاله و شوهر خالهاش يک روايت از ماجرا دارند، عموي رومينا روايت ديگري و بهمن خاوري خواستگار و پسري که او را فراري داد نيز حرف ديگري ميزند.
آنچه که از ماجرا ميدانيم
ماجرا به طور خلاصه اين است که رومينا در خانوادهاي سنتي و در روستايي کوچک زندگي ميکرده است. پدرش بنا به گفتههاي مادرش مردي سختگير بوده و هميشه محدوديتهايي براي دخترش وضع ميکرده است. در سفيد سنگان جايي ميان تالش و آستارا، روستاي محل زندگي رومينا نيز وضعيت به گونهاي بوده که دختران در سنهاي پايين ازدواج ميکردند و اين موضوع امري عادي بوده است. از طرف ديگر اهالي روستا از لحاظ مذهبي ترکيبي از سني و شيعه بودهاند. پدر رومينا شيعه بوده است.
رومينا خواستگاري پيدا ميکند. فردي به نام بهمن خاوري که بيش از ۱۵ سال از رومينا بزرگتر بوده و اهل تسنن است. جواني که ظاهرا ۲۸ سال دارد و ميگويد عاشق رومينا بوده است. بهمن خاوري بنا به گفته عموي رومينا از طرق مختلف با او ارتباط ميگيرد و با وجود اينکه رومينا گوشي نداشته است، اما با استفاده از گوشي مادر و گاهي پدرش با بهمن صحبت ميکرده است.
بعد از مدتي بهمن و خانوادهاش از طريق يکي از نزديکان خانواده اشرفي خواستار حضور براي خواستگاري ميشوند. پدر رومينا مخالفت ميکند و ميگويد دخترش را به بهمن نميدهد و البته به سن کم دخترش هم تاکيد ميکند. پس از آن ماجرا وارد فاز ديگري ميشود، حساسيتهاي پدر رومينا بر روي فرزندش افزايش پيدا ميکند. ظاهرا از ارتباط رومينا با بهمن هم خبردار ميشود روابطهاش با دخترش و تيره و تار ميگردد. به طوري که مادر رومينا ميگويد، پدرش مرگ موش به خانه آورده و از رومينا خواسته خودش را بکشد!
در اين بين خانواده بهمن باز هم پيغام خواستگاري ميدهند که اين بار رابط آنها پيغام را کلا به خانواده اشرفي نميدهد. بهمن خاوري همچنين تهديد به فراري دادن رومينا ميکند. اتفاقي که نهايتا رخ ميدهد و رومينا شبانه خانه را ترک ميکند. فرار براي ازدواج با بهمن، اتفاقي که در خانواده اشرفي سابقهدار بوده و عمه رومينا سالها پيش براي ازدواج با پسر مورد علاقهاش فرار ميکند، اما قتلي رخ نميدهد و سالها بعد آشتي بين خانوادهها برقرار ميشود. رومينا مدتي را ظاهرا در منزل خواهر بهمن بوده و پدر رومينا نيز پس از اطلاع از ماجرا شکايت ميکند. رد رومينا را در خانه خواهر بهمن در آستارا ميگيرند، با اين ترفند که با ازدواج آن دو موافقند به آستار ميروند. رومينا و بهمن آماده مراسم عقد ميشوند، اما ناگهان سروکله پليس پيدا ميشود. نهايتا با پادرمياني مقامات قضايي و انتظامي رومينا به خانه باز ميگردد البته خانواده بهمن ميگويند که او در دادگاه مخالف بازگشت به خانه بوده است. خانواده بهمن ميگويند پدر رومينا حتي در حضور پليس نيز دخترش را تهديد کرده است. دستگاه قضايي نيز بهمن را تبرئه ميکند، چرا که معتقد بوده رومينا به خواست خودش فرار کرده است.
به هر صورت رومينا به خانه باز ميگردد. ظاهرا پدرش او را بخشيده است اما، اتفاقي که رخ ميدهد انتشار تصاوير رومينا از سوي بهمن در اينستاگرام است. تصاويري که عموي رومينا معتقد است در تحريک برادرش موثر بوده است. در اين شرايط است که رگ غيرت پدر رومينا بلند ميشود و در حالي که او خواب بوده و مادرش هم در حمام بوده است، با داس سر از تن دخترش جدا ميکند و دست به اين قتل فجيع ميزند. ميگويند رضا اشرفي پس از قتل از خانه بيرون ميآيد و از غيرت سخن ميگويد.
پدر رومينا بازداشت ميشود، و يک هفته پس از قتل نيز بهمن خاوري بازداشت شده است. شايعاتي پيرامون وضعيت رضا اشرفي مطرح است از جمله گفته شده او معتاد بوده است اما اين شايعه از سوي خانواده او و مردم روستا قويا رد شده است.
از طرفي ديگر ميگويند رضا اشرفي نقشه قتل دخترش را پيش طراحي کرده است و از بابت مجازات احتمالي خودش اطلاعاتي به دست آورده است. او داس را از پدربزرگ رومينا گرفته است ... .
نقش مبهم بهمن
يکي از مهمترين سوالهايي که درباره ماجرا وجود دارد اين است که نقش بهمن خاوري در اين فاجعه چه بوده است؟ پاسخ به اين سوال احتمالا ميتواند بخش زيادي از مسئله را حل کند. بهمن خاوري پنج شنبه شب از سوي پليس و به اتهام "آدم ربايي" و "تحريک پدر رومينا" بازداشت شده است.
سوال اساسي اين است که آيا رومينا به اختيار خود با بهمن فرار کرده است؟ اظهارات طرفين نشان ميدهد که رومينا به خواست خود و از ترس پدرش خانه را ترک کرده است، اما روايتهايي هم وجود دارد که نشان ميدهد بهمن او را تهديد کرده است. از جمله اخيرا گفتوگويي از يکي از دوستان رومينا منتشر شده که ادعا ميکند بهمن ويدئويي از رومينا داشته و با استفاده از آن دختر نوجوان را تهديد کرده و تحت فشار قرار داده است.
عموي رومينا هم روايت مشابهي دارد. البته نميتوان اين ادعاها را به شکل مستقل تائيد کرد.
سوال ديگر آن است که بهمن با وجود اطلاع از روحيات پدر رومينا چرا پس از فرار آنها از خانه و همچنين پس از بازگشت او به خانه، تصاوير شخصي رومينا را در اينستاگرام منتشر کرده است؟ آيا قصد او تحريک پدر رومينا بوده است؟ پاسخ به اين سوال هم ساده نيست و بايد ديد نتايج تحقيقات چه ميشود. خاله رومينا ميگويد "با اين عکس گذاشتن بهمن، باباي رومينا ديوانه شد."
از طرف ديگر ظاهرا بهمن خاوري در فراري دادن دختران تجربه هم داشته است و پيش از رومينا دختري ديگري را به قصد ازدواج با او فرار ميدهد که البته به هدفش نميرسد. گفته ميشود او مواد مخدر هم مصرف ميکند. البته اين ادعاها تائيد نشده اند.
نقش عموي رومينا
خاله رومينا اخيرا در گفتوگويي از نقش عموي رومينا در تحريک پدر او سخن گفته است. پيشتر نيز مطالبي از اين دست منتشرشده بود. حتي گفته ميشد يکي از عموهاي رومينا به رضا گفته است تو هواي خانواده ما را داشته باش من او را ميکشم و به زندان ميروم.
خاله رومينا هم در اين مورد گفته است: «وقتي دختر فرار کرده بود ما خشمش را آرام کرديم، اما داداش هايش ميگفتند: بکش! بيار دخترت را بکش! او هم از روي عصبانيت يا چيز ديگر اين کار را کرد.» براساس گزارشها از عموي رومينا هم بازجويي شده است.
برخي گزارشها هم از واکنشهاي تحريک آميز ديگر اهالي روستا و حتي همسايگان به ماجراي فرار رومينا حکايت دارد.
نقش مذهب
بهمن خاوري در گفتوگويي ادعا کرده است که پدرش به خاطر اختلاف مدهبي مخالف ازدواجش با رومينا بوده است. خاوري اهل تسنن بوده است و او مدعي است که به همين دلايل رضا اشرفي با اين شدت مخالف ازدواج دخترش بوده است.
البته اين ادعا از سوي خانواده رومينا به شدت تکذيب شده است. مادر، خاله و هم عموي رومينا اين موضوع را رد کردهاند. بخشدار حويق تالش نيز در اين باره گفته است: "ازدواج دختر و پسر شيعه و سني در بخش حويق و مناطق اطراف که از مناطق تلفيقي است، امري مرسوم بوده و بر خلاف اظهارات خواستگار رومينا، اهل تسنن بودن وي علت مخالفت پدر دختر با ازدواج او يا انگيزه قتل نبودهاست."
پس لرزههاي سياسي ماجرا
با قتل دردناک رومينا اشرفي، دوباره جاي خالي لايحه تأمين امنيت زنان در برابر خشونت و همچنين لايحه حمايت از کودکان و نوجوانان مورد توجه قرار گرفت. لايحهاي که سالهاست در حال رفت و آمد بين مجلس، قوه قضائيه و دولت است و اين سه قوه درباره آن به توافق نميرسند.
مقامات دولتي از سنگ اندازيهاي سياسي در اين باره سخن ميگويند. از طرف ديگر در روزهاي اخير برخي فعالان اصولگرا ماجراي رومينا را به سند ۲۰۳۰ ربط دائده اند و ميگويند که اجراي اين سند و سياستهاي دولت در رخ دادن اتفاقات اينچنيني موثر است.
عدهاي هم ميگويند که اگر قوانين کشور تبعيض آميز نبود و براي پدر قاتل نيز قوانين سفت و سختي وجود داشت ممکن بود که پدر رومينا دست به اين قتل فجيع نميزد.
به هر صورت اين ماجرا باعث شده است که حسن روحاني رييس جمهور دستور پيگري ويژه «لايحه تامين امنيت و منع خشونت عليه زنان» را صادر کند. او روز گذشته از لعيا جنيدي معاون حقوقي خود خواسته است "با همکاري معاونت امور زنان و وزارت دادگستري، ايرادات مطروحه توسط جامعه حقوقي و متخصصان مطالعات زنان درخصوص تغييرات اعمال شده در قوهقضائيه نسبت به لايحه تامين امنيت زنان در برابر خشونت را به دقت بررسي و با رفع نواقص و کاستيهاي اين لايحه، شرايط تصويب يک قانون موثر و کارآمد در تامين امنيت زنان و منع خشونت را فراهم سازد."
بايد ديد که اين حادثه تلخ بلاخره منجر مي شود لايحه تامين امنيت عليه زنان تبديل به قانون شود يا نه.
بازار