ايران/ متن پيش رو در ايران منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
زهره افشار/ آلونک ويران شده آسيه پناهي در کرمانشاه و مرگ تلخ اين زن 55 ساله بيسرپرست و مادر 6 فرزند، داستان غمبار برخورد مأموران شهرداري با ساخت و سازهاي غيرمجاز را بازخواني کرد و اين پرسش را بار ديگر مطرح کرد که آيا صرف «مأموريم و معذوريم» ميتواند توجيه گر برخوردهاي خشن و خارج از شئون انساني و شهروندي با کساني باشد که خود قبل از هر چيز چوب بداقبالي روزگار را خوردهاند و از داشتن سرپناهي حداقلي محروم ماندهاند. آنها قبل از اينکه مأموران شهرداري به سراغشان بيايد براي ماندن بر لبه حداقلهاي زيستن با نداري در تقلا و جنگند.
فقرا هميشه در جايي هستند که نبايد باشند. آلونک ۱۰ متري آسيه در جايي بنا شده بود که مدعيان آن زياد بودند؛ انتهاي شهرک سجاديه شهر کرمانشاه که حريم آن فضاي سبز و در مجاورت برق فشار قوي بود و شهرداري و اوقاف بر سر مالکيت زمين آن در کشمکش بودند.
نيروهاي اجرائيات شهرداري ۳۰ ارديبهشت ۹۸ با لودر به جان تعدادي از خانههاي شهرک سجاديه افتادند؛ صاحبان خانههاي کوچک آنجا براي حفظ سرپناه خود گرچه مقاومت کردند اما در مقابل نيروهاي مجهز شهرداري راه به جايي نبردند. ويدئويي از يکي از اين خانوادهها منتشر شده که يک زن بيسرپناه در کنار اثاثيه آسيب ديدهاش ايستاده و ميگويد، آن روز در خواب بوده است که ناگهان گاز اشک آور به داخل خانه زده شده و آنها مجبور به خروج از منزل شدهاند. دقايقي بعد لودر شهرداري خانه آنها را با خاک يکسان کرده است. آسيه اما مقاومت بيشتري کرد و با پاي برهنه و داد و بيداد کوشيد تا لودر را متوقف کند؛ حتي خودش را در دهانه لودر انداخت تا شاهد ويران شدن آلونکاش نباشد اما سياهپوشان اجرائيات هرگز کوتاه نيامدند.
پس از تخريب کپر، مأموران اجرائيات خانم پناهي را براي انتقال به کمپ «چشمه سفيد» در جنوب شهر، سوار خودرو خود کردند اما دقايقي بعد و پيش از رسيدن به مقصد قلبش از کار افتاد و همانند خانهاش نقش زمين شد و تمام.
فيلم تخريب خانه آسيه پناهي و تقلاهاي او را خود مأموران اجرائيات گرفتند؛ تصاوير دردناکي که چند روز بعد به يکي از پربازديدترين خبرهاي فضاي مجازي استان سپس کشور تبديل شد و احساسات عمومي را بشدت جريحه دار کرد. از همان زمان موجي از ابهام و سؤالهاي بيجواب در فضاي عمومي مطرح شد اما مديران شهرداري کرمانشاه تا چند روز فقط سکوت کردند؛ با داغتر شدن فضا سرانجام غلامرضا شهبازي، مدير اجرائيات شهرداري کرمانشاه پنجم خرداد در پاسخ به ايرنا خبر تخريب خانه و مرگ آسيه پناهي را تأييد کرد. او بهصورت غيرمستقيم خانم پناهي را متهم به اعتياد هم کرد و گفت: مأموران اجرائيات شهرداري کرمانشاه براي تخريب خانهها حکم قضايي داشتند.
«سعيد طلوعي» شهردار کرمانشاه هم همان روز در گفتوگو با «ايران» گفت: متأسفانه اين خانم به نوعي عضو يک تيم ساخت و ساز غيرمجاز به شمار ميرفت که هرجا ساخت و ساز غير قانوني صورت ميگرفت و قرار بود تخريبي صورت گيرد ايشان با گرفتن پول از سازنده اقدام به داد و فرياد و سعي در جلوگيري از تخريب ميکرد. به گفته وي، اين چندمين موردي بوده که وي ادعا ميکرده واحد بنا شده غيرمجاز متعلق به ايشان است. طلوعي مدعي شد: در اين مورد خاص، ساخت وسازي که صورت گرفته در زمين متعلق به شهرداري بوده و جالب اينکه ساخت و ساز متعلق به شخص ديگري غير از اين خانم بوده که همه مدارک در اين زمينه موجود است. طلوعي تأکيد کرد: در همه موارد ساخت و سازهاي غيرمجاز که پس از چندين بار بررسي در مراجع ذيصلاح منجر به حکم قلع و قمع ميشود چندين بار به سازنده اخطار داده ميشود. ضمن اينکه اين خانم پس از حضور لودر شهرداري براي تخريب به داخل بيل لودر ميرود و با دادو فرياد ميگويد حاضر به پايين آمدن نيست.
اين ادعاي شهردار کرمانشاه که آسيه پناهي عضو يک تيم ساخت و ساز غيرمجاز بوده هنوز اثبات نشده است اما دادستان عمومي و انقلاب مرکز کرمانشاه که چند روز پيشتر به ماجرا ورود کرده، روز پنجم خرداد به شبکه خبر گفت که مأموران شهرداري براي قلع و قمع بنا مجوز قضايي نداشتهاند اما هيچ گونه آثار ضرب و جرحي هم روي بدن متوفي نبوده است.
شهرام کرمي در عين حال افزود: ما منتظر نتيجه نهايي بررسي پزشکي قانوني هستيم تا تصميم لازم را بگيريم.
وقتي براي دلجويي
اکنون پس از فشار افکارعمومي و ورود دادستاني به پرونده، برخورد و ادبيات مسئولان شهرداري با اين حادثه نيز صورت ديگري پيدا کرده است. روز دوشنبه جلسه دلجويي از بازماندگان آسيه پناهي در شهرداري کرمانشاه برگزار شد.
شهردار کرمانشاه به خانواده آسيه قول داد بزودي يک واحد مسکوني مهر در اختيار دختر و نوه آسيه پناهي قرار بگيرد تا شايد مرهمي بر زخم اين خانواده باشد. «علي پناهي» برادر آسيه پناهي به «ايران» گفت: «مصيبت بزرگي براي خانواده ما رخ داده جا دارد از همه کساني که با ما همدردي کردند تشکر کنم. شهرداري در کنار داغي که کارکنانش به دلمان نشانده چندين بار از ما دلجويي کردند و البته خود آقاي شهردار قول داده که به خواهرزادهام و فرزندش يک واحد مسکوني مهر بدهد تا از اين وضعيت خلاص شوند. اميدوارم آقاي شهردار اين قولشان را هرچه زودتر عملي کنند.» اميررضا همايون دولتشاهي، مدير روبط عمومي شهرداري کرمانشاه هم به «ايران» گفت: در جلسهاي که روز گذشته (دوشنبه) با خانواده پناهي داشتيم شهردار ضمن ابراز تأسف از اتفاقي که افتاده قول دادند دختر و نوه اين خانم در يکي از واحدهاي مسکوني مهر کرمانشاه اسکان داده شوند تا از اين پس مشکل مسکن نداشته باشند.
تنبيه خاطيان- آموزش مجريان
مدير روابط عمومي شهرداري کرمانشاه گفت: شهرداري به هيچ وجه نوع برخورد با اين خانم سالخورده را تأييد نميکند و ما منتظر نظر مراجع قضايي و پزشکي قانوني براي علت اصلي مرگ اين خانم هستيم. وي افزود: متأسفانه برخورد عوامل اجرائيات شهرداري فراتر از حد استاندارد تخريب ساخت و سازهاي غيرمجاز بوده و در اين راستا، تاکنون رئيس و معاون اجرائيات شهرداري که در عمليات تخريب حضور داشته عزل شدند و شهردار و معاون حقوقي منطقه 3 شهرداري نيز از کار تعليق شدهاند. ما معتقد هستيم پرسنل اجرائيات ميبايست فضا را مديريت ميکرد. به گفته وي، موارد مشابهي هم بوده که پرسنل شهرداري آسيب ديده بودند اما در اين مورد خاص ميشده با سعه صدر بيشتري عمل ميشد. او بر اصلاح رفتارپرسنل اجرائيات شهرداري کرمانشاه تأکيد کرد و افزود: شهرداري به منظور چگونگي مديريت بحران در چنين مواردي و افزايش آگاهي پرسنل اجرائيات بزودي کارگاههاي آموزشي را برگزار ميکند تا اين همکاران بتوانند ضمن اجراي قانون، تخريب ساخت و سازهاي غيرمجاز را هم مديريت کنند. او تصريح کرد: متأسفانه در موارد بسياري زمين خواران با سوءاستفاده از معصوميت برخي افراد مانند مرحومه پناهي سعي در جلوگيري از تخريب ساخت و سازهاي غيرقانوني ميکنند که به دستور شخص شهردار بنا شده از اين پس اين دو گروه از هم متمايز ميشوند و بخش اجرائيات با دقت نظر بيشتري به وظايفشان عمل کنند. به گفته وي منطقه فدک متعلق به اداره اوقاف است اما کاربري فضاي سبز دارد و بهدليل جانمايي دکلهاي برق فشار قوي بسيار ميتواند براي ساکنان ساخت و سازهاي غيرقانوني خطرناک باشد.
بازار