سرمقاله وطن امروز/ «جهش تولید» و امر «تحول»
وطن امروز/ « «جهش توليد» و امر «تحول» » عنوان يادداشت روزنامه وطن امروز به قلم دکتر محمد نوروزي است که ميتوانيد آن را در ادامه بخوانيد: نوشتهاي پيرامون نسبت عنوان سال و سخنراني روز 14 خرداد مروري بر بيانات رهبر حکيم انقلاب در سالهاي مختلف در سالگرد رحلت امامخميني(ره) نشان ميدهد نقطه تمرکز ايشان در هر يک از اين سالها، به نوعي مرتبط با شرايط کشور بوده و به الگوگيري از سيره حضرت امام(ره) براي پيشبرد اهداف انقلاب اسلامي در هر برههاي توجه داشتهاند. در حالي که مقام معظم رهبري با توجه به ذوابعاد بودن حضرت امام(ره)، ميتوانستند موضوعات و جنبههاي گوناگوني از زندگي و سيره حضرت امام(ره) را براي روز 14 خرداد 99 انتخاب کنند ولي به صورتي متفاوت و با رويکردي تمدني، روي موضوع «تحول» و ويژگيهاي برجسته حضرت امام(ره) در تحولخواهي، تحولانگيزي و تحولآفريني متمرکز شده و تعابيري متفاوت همچون «امام تحول» را بيان داشتند، ضمن اينکه به صورت دقيق به تطبيق رفتارهاي تحولآفرينانه امام(ره) از اخلاق فردي گرفته تا نوع نگاه به دين، فقه و حتي ساختارهاي حکومت اشاره کرده و مصاديقي عيني و متعدد در اين زمينه را ذکر کردند. نکته قابل توجه اين است که مقام معظم رهبري در بيانيه گام دوم نيز به بسياري از نکات و نقاط تحولي کشور در 40 سالگي انقلاب اسلامي پرداخته و خطوطي الهامبخش را در آن مشخص کرده بودند ولي تاکيد مجددشان در سخنراني سالگرد رحلت حضرت امام(ره) نيز مؤيد ديگري بر اين گزاره است که از نظر ايشان، در برهه کنوني، کشور هم نيازمند يک تحول اساسي است و هم استعداد و آمادگي چنين تحولي را داراست. اشاره صريح مقام معظم رهبري در سخنراني 14خرداد امسال به برخي تحولات لازم براي پيشبرد اهداف انقلاب اسلامي را ميتوان يکي از نقاط اوج اين سخنراني دانست. نام بردن از محورهايي همچون عدالت، اصلاحات اقتصادي، بودجهريزي عملياتي، آموزشوپرورش، جمعيت و... در نوع خود بسيار جالب توجه است. تحقق عدالت، قطع وابستگي بودجه به نفت، اصلاح آموزشوپرورش و... به سبب پيچيدگيهاي ذاتي و دشواريهاي اجرايي آنها، در ذهن برخي مسؤولان کشور و حتي بخش قابل توجهي از مردم، به اموري نشدني و محال تبديل شدهاند ولي تاکيد ايشان در اين سخنراني و اشاره به وضعيت نااميدکننده قبل از پيروزي انقلاب اسلامي، نشان از آن دارد که اتفاقا تحول نهتنها قابل انجام است، بلکه تغيير در يک بخش، ميتواند به صورت سلسلهوار به تغييرات در ساير بخشها هم منجر شود. مقام معظم رهبري، فضايي را توصيف ميکنند که مردم ايران در زمان رژيم پهلوي، هيچ اميدي به تغيير ندارند و در خمودگي و خودحقيرپنداري کامل به سر ميبرند ولي حضرت امام(ره) با زنده کردن مردم، توسط همين مردم و با لطف خداوند متعال، انقلاب اسلامي را با تمام مختصات متمايزکنندهاش رقم زده و جرياني عظيم را راهاندازي ميکنند، پس «تحول، شدني» است. با اينکه بخشي از انديشمندان و مجريان کشور معتقدند عنوان سال 99 يعني «جهش توليد»، با عناوين سالهاي اخير يعني «حمايت از کالاي ايراني»، «توليد ملي» و البته «رونق توليد» تفاوتي ندارد و همگي روي يک موضوع واحد يعني «توليد» متمرکز هستند ولي سيري در انديشه مقام معظم رهبري در بيانيه گام دوم، عنوان سال 99 (در کنار عنوان سال 98 که به نام رونق توليد نامگذاري شده بود) و سخنراني روز 14 خرداد، نشان ميدهد کليدواژه مشترک همه اين موارد، همان «تحول» است، يعني در جهش توليد نيز، يک امر تحولي مورد انتظار است که لزوما با امور توليدي متعارف به وقوع نميپيوندد. تاکيد مقام معظم رهبري در نامگذاري سال 99 روي «تغيير محسوس در زندگي مردم»، خود متمايزکننده دو نوع نگاه «خطي» و «تحولي» در نامگذاري امسال نسبت به عناوين سالهاي قبل است. ايشان در پيام نوروزي امسال فرمودند: «سال 98، توليد تکان خورد، حرکت کرد و راه افتاد تا يک حدودي، لکن اثري در زندگي مردم از آن محسوس نشد، ما بايد توليد را به جايي برسانيم که در زندگي مردم اثر بگذارد»، ضمن اينکه در سخنراني زنده تلويزيوني ابتداي سال در سوم فروردين 99، باز هم روي چنين تمايزي تاکيد کرده و ميفرمايند: « ... جهش توليد که بنده امسال مطرح کردم، در واقع از ابزارهاي قدرت است. توليد بايد جهش پيدا بکند، نه فقط رونق توليد که سال گذشته گفتيم. رونق توليد يعني در توليد يک حرکتي به وجود بيايد که اين انجام گرفته است اما اين کافي نيست. ما احتياج به خيلي بيشتر از اين داريم؛ جهش توليد». و تاکيد بر اين تمايزها در بيانات ايشان در ارتباط تصويري با مجموعههاي توليدي در 17 ارديبهشت 1399 نيز آشکار است. کوتاهسخن اينکه؛ جهش توليد يک امر تحولي است و تحقق چنين امري نيازمند همتي بلند، روحيهاي تحولخواه، تحولانگيز و تحولآفرين و کوششي پايدار است و صرفا با اصلاحات مقطعي و بخشي به وقوع نخواهد پيوست. مقام معظم رهبري در همان بيانات 14 خرداد امسال، پس از اشاره به تحولات مثبت ايجادشده در زمينههاي علمي و دفاعي کشور و ضروري دانستن امر تحول، مجددا واژه «جهش» و عبارت «يک حرکت بزرگ» را به کار برده و تاکيد ميکنند: «زنده ماندن انقلاب به اين است که پيدرپي نوآوري داشته باشد، تحول داشته باشد، پيشرفت داشته باشد؛ تحول يعني به حال برتري با شکل واضحي دست يافتن؛ يعني يک جهش، يک حرکت بزرگ؛ در زمينههاي مختلف، ما به اين احتياج داشتيم؛ در بعضي از زمينهها مطلقا توانايي اين را نداشتيم». فارغ از اينکه نقش نهادهاي مختلف حاکميتي و مردمي در تحقق جهش توليد چه باشد، پذيرفتن اينکه جهش توليد، امري تمدني و تحولي است، ميتواند در نوع نگاه و رويکردمان در پرداخت به اين موضوع، بسيار الهامبخش و متمايزکننده باشد. انتظار ميرود مسؤولان و سياستگذاران، قدري متفاوت بينديشند و البته متفاوت عمل کنند. جاي تعجب است که نهادهاي حاکميتي در همان روزهاي آغازين سال، بسياري از محورهاي سياستي و پيشنهادهاي اقتصادي و توليدي سالهاي قبل و وظايف روزمره سازمانها را با رتوش و اصلاحي ظاهري به عنوان محورهاي جهش توليد آماده کرده و به مردم عرضه داشتند و حتي پوششي رسانهاي براي آن طراحي کردند! در واقع اولين گام تحول عملي و ميداني، تحول ذهني و انديشهاي است که متاسفانه در بخشي از مسؤولان و سياستگذاران کشور وجود نداشته و به همين نسبت، باور کافي براي اقدامات موثر در چنين عرصههايي را از خود بروز نميدهند و چهبسا راز تاکيد و تمرکز مقام معظم رهبري بر لزوم به کارگيري جوانان و انديشههاي جوانان با توجه به همين اصل بنيادين باشد.