پاسخ ایران چه باید باشد؟
وطن امروز/ متن پيش رو در وطن امروز منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست شوراي حکام آژانس انرژي اتمي در حالي ايران را به علت عدم همکاري با بازرسان آژانس «توبيخ» کرده است که ايران فراتر از پادمان آژانس بينالمللي انرژي اتمي (سيستم نظارت و بازرسي آژانس) به آژانس و بازرسانش اجازه بازرسي داده است. آنگونه که نماينده ايران در آژانس انرژي اتمي اعلام کرده است از اجراي برجام تاکنون 33 دسترسي تکميلي از سوي ايران در اختيار آژانس قرار گرفته است اما آژانس بدون توجه به بازرسيهاي انجامشده، ايران را متهم به عدم همکاري با آژانس کرده است. تيم مذاکرهکننده هستهاي ايران به رياست ظريف در جريان توافق هستهاي به صورت داوطلبانه پذيرفته بود دسترسيهاي فراتر از پادمان و حتي فراتر از پروتکل الحاقي در اختيار بازرسان آژانس قرار بدهد. در نتيجه اين سطح دسترسي، بازرسان آژانس 33 نوبت در قالب پروتکل الحاقي يا فراتر از آن از تأسيسات سري ايران که بعضا شامل تأسيسات نظامي نيز ميشده است، بازرسي به عمل آوردند، با اين حال آژانس نه تنها اين اقدام را در چارچوب حسننيت ايران به حساب نياورد، بلکه از آن به عنوان فرصتي براي ايجاد ابهام يا فشار بيشتر عليه ايران بهره گرفت. نمونه آن اقدام اخير آژانس در برجستهسازي بازديد از 2 مکاني است که توسط سرويس جاسوسي رژيم صهيونيستي به عنوان اماکن مشکوک در دستور کار بازرسي آژانس از ايران قرار گرفته است. مديرکل آژانس نيز بدون ارائه اسناد و دلايل معتبر، اماکن اعلام شده از سوي رژيم صهيونيستي را به عنوان اماکن مشکوک در نظر گرفته و از ايران درخواست کرد امکان بازرسي از اين اماکن را براي ناظران آژانس فراهم آورد. به بيان ديگر، آژانس از فرصت نظارتها براي رفع ابهامها استفاده نميکند، بلکه نظارتها را مقدمه نظارتهاي بيشتر و دسترسي به اماکن سري قرار ميدهد. در واقع آژانس از ابزار نظارت در خدمت سياست کشوري چون آمريکا و دولتي مانند رژيم غاصب صهيونيستي به منظور سنگين کردن پرونده اتهامي ايران و دسترسي به افراد و اماکن بيشتر استفاده ميکند. چنين چرخهاي که از نظارتهاي بيشتر، سوالات و ابهامهاي ساختگي بيشتري عليه ايران بيرون ميآيد عملا به ابزاري عليه جمهوري اسلامي بدل شده است. به طور کلي ارتباط جمهوري اسلامي ايران با آژانس بينالمللي انرژي اتمي در مقطع فعلي در 2 سطح پيمان عدم اشاعه سلاحهاي هستهاي و رژيم بازرسيهاي گسترده تعريف ميشود. هر چند اواسط ديماه سال گذشته هيأت دولت طي بيانيهاي گام پنجم و نهايي کاهش تعهدات ايران در برجام را اعلام کرد و بر اساس آن، ايران ديگر با هيچ محدوديتي در حوزه عملياتي (شامل ظرفيت غنيسازي، درصد غنيسازي، ميزان مواد غنيشده و تحقيق و توسعه) مواجه نيست اما رژيم بازرسيها عليه ايران کماکان به عنوان بخشي در حال اجرا از توافق هستهاي باقي مانده است.