فارن پالیسی: روابط پادشاهی های خلیج فارس با اسرائیل دوام آوردنی است؟

ديپلماسي ايراني/ متن پيش رو در ديپلماسي ايراني منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست جوناتان اچ. فرزيگر/ در سايه بلندترين آسمان خراش جهان در دبي، يک غذاي جديد به منوي رستوران «اليس کوشر کيچن» اضافه شده است؛ يک غذاي يهودي که دربار وليعهد محمد بن زايد آل نهيان به عنوان نشانه اي از مدرن و چدفرهنگي بودن امارات متحده عربي به آن افتخار مي کنند. امارات همزمان با اقدامات اينچنيني که ساخت دو کنيسه را نيز شامل مي شود، وزارت بردباري ايجاد و از مبارزه با «افراط گرايي و تعصب» خبر داده است. جامعه در حال رشد يهوديان امارات در حال حاضر حدود 200 نفر جمعيت دارد. امارات در اين چرخش از چندين دهه دشمني و روابط پنهاني در سال هاي اخير، روابط خود را آشکارا با اسرائيل تقويت کرده است. به همين دليل است که تماشاي پرده برداري بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسرائيل، از فيلمنامه خود براي سفر به کشورهاي ميانه رو خليج فارس و به طور همزمان، مطرح شدن برنامه الحاق بخش هايي از کرانه باختري به اسرائيل گيج کننده است. چشم انداز پيشروي اسرائيل که بسته به دريافت چراغ سبز از کاخ سفيد است، خشم محمود عباس، رئيس تشکيلات خودگردان فلسطين؛ ملک عبدالله اردن، اتحاديه 22 عضوي عربي و بيشتر کشورهاي اروپايي را برانگيخته است. جو بايدن، نامزد دموکرات انتخابات رياست جمهوري آمريکا، اعلام کرده که اشغال کرانه باختري توسط اسرائيل را به رسميت نخواهد شناخت. با نزديک شدن تاريخ هدف نتانياهو براي اشغال کرانه باختري که اول ژوئيه است، يک مه ديپلماتيک فضا را تيره و تار کرده. هر روز سيگنال هاي متناقضي درباره اينکه آيا نتانياهو طبق وعده ها در کارزارهاي انتخاباتي اين برنامه را تحقق خواهد بخشيد يا نه، مشاهده مي شود. اظهارات نتانياهو و مشاورانش تا اين لحظه حاکي از آن است که او انتقادها را ناديده خواهد گرفت و دست کم بخشي از 123 شهرک سازي يهودي را به منطقه تحت قوانين اسرائيل تبديل خواهد کرد. سوال اين است که نتانياهو در اين روند دوستان جديد خود در حاشيه خليج فارس را از دست مي دهد؟ نتانياهو اينطور فکر نمي کند و باور دارد که ابراز همدردي آنها با محمود عباس به پايان رسيده است. تا اين لحظه تنها واکنش جدي را يوسف العتيبه، سفير امارات در واشنگتن، نشان داده و گفته الحاق، آرزوي اسرائيل براي تقويت روابط امنيتي، اقتصادي فرهنگي با جهان عرب را نابود خواهد کرد و به آتش خشونت دامن خواهد زد و به افراط گرايي مي انجامد. او با اشاره به رويکرد جديد در کشورش در ادامه نوشته: «ما تعامل و کاهش درگيري ها را در پيش گرفته ايم و به ايجاد انگيزه، هويج به جاي چوب، روي آورده ايم. شرايط طبيعي مي تواند اينگونه باشد.» اما در واقعيت، روابط فزاينده امارات و اسرائيل اصلا طبيعي و عادي نيست. امارات نيز مانند ديگر همسايگان در خليج فارس يک کشور با سياست هاي سلطنتي است و چرخش فرهنگي آن به بردباري تنها يک واکنش استراتژيک به تهديدهاي ژئوپلتيک به شمار مي رود. اول مساله مقابله با دشمن مشترک يعني ايران مطرح است و دوم، امارات براي دسترسي به فناوري اسرائيلي به ويژه در زمينه هاي کشاورزي در بيابان، شيرين سازي آب و جاسوسي سايبري تلاش مي کند. يک حوزه جديد و ناگهاني در همکاري هاي استراتژيک که تا اين لحظه از انتقادهاي نيروهاي مخالف اسرائيل در امارات در امان مانده، تحقيقات پزشکي در مبارزه با کوويد 19 است. تحولات در خليج فارس هنوز هم تعجب آور هستند. اسرائيل قرار است در نمايشگاه بين المللي در دبي غرفه داشته باشد و براي اولين مرتبه، افراد مي توانند با گذرنامه هاي اسرائيلي وارد امارات شوند. ظاهرا قطر هم به عنوان ميزبان جام جهاني فوتبال در سال 2022 قصد دارد به همين روال پذيراي اسرائيلي ها باشد. تا چندي پيش به نظر مي رسيد که امارات متحده عربي، عربستان سعودي و بحرين روي طرح پيشنهادي ترامپ موسوم به «صلح تا شکوفايي» سرمايه گذاري زيادي کردند؛ طرحي که خيلي سريع از سوي فلسطين رد شد. عتيبه در زمان معرفي اين طرح مبتني بر ايجاد يک کشور فلسطيني و غيرنظامي سازي آن و همچنين الحاق بخشي از اردن به اسرائيل، در کاخ سفيد حضور داشت. محمد علي العبار، تاجر اماراتي که از ديرباز روابط نزديکي با جامعه يهودي کشورش داشته، پيش از معرفي اين طرح در جلسه اي حضور داشت که جرد کوشنر، داماد ترامپ و مدير برنامه صلح، در آن از طرحي 50 ميليارد دلاري براي احياي اقتصاد فلسطين پرده برداشت که البته اين طرح هم از سوي عباس رد شد. اما همانطور که عتيبه گفت، اگر اسرائيل در رابطه با کرانه باختري سرکشي کند، هويج هاي حاشيه خليج فارس ممکن است به چماق تبديل شوند و ديگر اثري از حضور ديپلمات هاي اسرائيلي در ابوظبي يا مشارکت نظامي امارات در رزمايش نيروي هوايي اسرائيل باقي نخواهد ماند. حصول بسته رسمي ديپلماتيک اسرائيل با امارات و ديگر کشورهاي شوراي همکاري خليج فارس که مشاوران نتانياهو مدام از آن دم مي زنند نيز ديگر ممکن نخواهد بود. کشورهاي ربي حاشيه خليج فارس ممکن است در سازمان ملل سخت تر با اسرائيل برخورد کنند و ممکن است قطر در صدد حمايت مالي از حماس در نوار غزه و ديگر گروه هاي شبه نظامي مخالف اسرائيل برآيد. در حال حاضر، نتانياهو تحت حمايت هاي ترامپ باور دارد که هيچ يک از اين اتفاقات رخ نخواهد داد. فعلا به نظر مي رسد هويج هاي ديپلماتيک براي هر دو طرف لذيذتر از آن است که ناديده اش بگيرند. نتانياهو باور دارد که امارات متحده عربي و ديگر پادشاهي هاي حاشيه خليج فارس انتقادهاي خود را در سطح محدود نگه خواهند داشت و صرفا يک تهديد بلند مدت براي اسرائيل باقي خواهند ماند.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar