کيهان/ متن پيش رو در کيهان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
التهابات بازار ارز و سکه، عامل اقتصادي نداشته و ناشي از سياستگذاري غلط دولت است. راهحل پايان دادن به اين روند خسارت بار، تغيير ريلگذاري دولت در دو حوزه سياست خارجي و مديريت فضاي مجازي است.
اين روزها التهابات بازار ارز و سکه در صدر اخبار رسانهها قرار گرفته است. نکته قابل تأمل اينجاست که افزايش قيمت دلار حتي در روزهاي تعطيل هم ادامه دارد. در روز جمعه گذشته، قيمت دلار حدود 2 هزارتومان افزايش يافت! اين روند غيرمعمول بدان معني است که اين نوسانات عامل اقتصادي ندارد.
يک سؤال؛ آيا فقط عوامل ناشناخته و دلار باعث گراني اقلام هستند؟! پاسخ منفي است. براي نمونه در هفته گذشته قيمت لبنيات حدود 30 درصد افزايش يافت. در يک نمونه ديگر، در روزهاي گذشته، مديرکل دفتر صنايع حملونقل وزارت صمت خواستار افزايش دوباره قيمت خودرو شد.
هفتهنامه صدا ارگان حزب اشرافي کارگزاران- مرداد 95- در صفحه اول خود پرسيد «روحاني چگونه دوباره رئيسجمهور ميشود؟» و در پاسخ تيتر زد «با برجام و تلگرام».
برجام و تلگرام، به شکل مقطعي در خدمت دوپينگ انتخاباتي طيف مدعي اصلاحات بود. اما اين دو در درازمدت حربه اسارت بود. برجام و تلگرام در سالهاي اخير هم دستگاه اجرايي و هم بخشي از افکارعمومي را معطل و منفعل نگه داشته است. همانند ماده مخدري که در ابتدا، شخص معتاد را کيفور ميکند، اما در ادامه، اراده و استقلال و شخصيت او را ميگيرد.
انتظار بيحاصل براي نقدشدن چکِ برگشتي برجام
در هفتهها و ماههاي اخير رسانهها و فعالين اصلاحطلب همصدا با برخي دولتمردان، زمزمه «مذاکره با آمريکا» را مطرح کردهاند. آن هم در شرايطي که چک برگشتي برجام روي دست دولتمردان است. با اينحال دولت اصرار دارد که همچنان تمامي تخممرغهاي خود را در سبد برجام بچيند.
برخي دولتمردان در کنار فعالين مدعي اصلاحات اينگونه وانمود ميکنند که بخش اعظم مشکلات کشور به دليل وجود تحريمهاست و بخش اندکي از مشکلات به سوءمديريت در دولت ارتباط دارد. در هفتههاي گذشته، روزنامه شرق- از بزککنندگان برجام- در اعترافي ديرهنگام به نقل از يک کارشناس اقتصادي نوشت:«درباره شرايط اقتصادي بايد بگويم که اصلا اعتقادي ندارم شرايط به خاطر تحريمها نامناسب است؛ زيرا در گفتههاي ريچارد نفيو [معمار تحريمها] هم اين قضيه کاملا مشخص است و عملکردهايي که داشتهاند نيز نشان ميدهد که خطا در تصميمات مسئولان کم نبوده است.
نميخواهم سادهلوحانه با تحريمها برخورد بکنم و بگويم تحريم اثري ندارد؛ اين خيلي سادهلوحي است که بگوييم تحريم بر اقتصاد ايران اثري ندارد، اما بزرگکردن و پژواک درستکردن از واژه تحريم، دلايل ديگري دارد. من اثر تحريم را به لحاظ کارشناسي، عملي و تجارب50 سالهام در کار توليد و اقتصادي که با آن آشنا هستم، بيشتر از 30 درصد نميبينم».
اين روزنامه اصلاحطلب در ادامه نوشت:«بررسي شرايط کشور نشان ميدهد که بهويژه در دو دولت اخير، تصميمگيران در حوزه اقتصاد کاملا در زمين طراحيشده تحريمکنندگان بازي کردهاند. اين تصميمات سبب شده که توانمنديهاي سياسي و امنيتي يا قدرت سياسي و امنيتي کشور تحت تأثيراشتباهات اقتصادي قرار بگيرد و اين بخشها را هم به ضعف بکشانند».
اين کارشناس اقتصادي در ادامه تاکيد کرد:«قاطعانه ميگويم که کشور از لحاظ اقتصادي مسئله لاينحل ندارد. بهصراحت ميگويم همين حالا در مقابل تحريمهاي آمريکا آن 30 درصد اثري که به اقتصاد ايران تحميل ميشود، قابل تحمل است و 70 درصد مابقي مشکلات با اصلاح قابليت تصميمسازان حل خواهد شد».
دولت همچنان رويکرد خسارت بار «ماندن در برجام به هر قيمت» را ادامه ميدهد. اين در حالي است که قريب به 5 سال از امضاي برجام و همچنين بيش از دو سال از خروج رسمي آمريکا و خروج عملي اروپا از توافق سپري شده است.
چندي پيش روزنامه زنجيرهاي سازندگي در اعترافي ديرهنگام نوشت: «ايران موبهمو تعهدات هستهاي خود را اجرا ميکند، اما تحريمهايي را تحمل ميکند که به مراتب سختتر از دوره قبل از توافق است و طرفهاي ديگر کاملاً از تعهدات خويش خارج شدهاند... امروز دولت نيازمند آن است که باور کند برجام به پايان رسيده... اکنون جواب مشخص است. خروج از برجام و بازگذاشتن راه مذاکره با کساني که قدرت عمل به تعهداتشان را دارند، اين گزينه بهتري از ماندن در توافق يکجانبه، تحريمهاي سختتر از پيشابرجام، دلخوش کردن به اقدامات نمادين اروپا و مشاهده رکودي است که اينبار ميتواند اقتصاد کشور را از گروه کشورهاي با درآمد متوسط به فقير مبدل سازد».
وقتي دولت به عقب برميگردد!
محمد جواد ظريف، وزير امور خارجه- 10 تير 99- در سخنراني خود در نشست مجازي شوراي امنيت گفت: « مايلم سخنراني خود را با همان عباراتي آغاز کنم که نخستوزير مصدق ۵۹ سال پيش در اين شورا به کار برد». ظريف در پايان سخنراني خود نيز گفت:«در پايان، بگذاريد دوباره از سخنان نخستوزير مصدق در شوراي امنيت در سال ۱۹۵۱ استفاده کنم».
روزنامه ايران-ارگان رسانهاي دولت- نيز در شماره ديروز در مصاحبه با سعيد ليلاز (از بازداشت شدگان فتنه 88 و عضو مرکزيت کارگزاران و قائممقام مديرعامل ايران خودرو ديزل در دولت روحاني) نوشت: «روحاني در اداره اقتصاد بدون نفت، رکورد دکتر مصدق را شکست... درآمد ارزي بهترين سال دولت روحاني، معادل بدترين سال دولت احمدينژاد است».
يکي از فعالين رسانهاي در واکنش به تراز قراردادن مصدق توسط دولتمردان و رسانههاي دولتي نوشت:« اين جملات ظاهرا براي تعريف و تحسين است اما در واقع، بدتر از اين نميشود روحاني را تقبيح کرد. چندمين بار است که دولت و حاميان آن، از «تراز» دکتر مصدق براي توجيه خود استفاده ميکنند. سرنوشت اعتماد و خوش بيني مصدق به آمريکا و سپس شبيخون کودتا، مناسب عبرت بود، اگر عبرتگيرندهاي در ميان طيف خوشبين به آمريکا حضور داشت».
اين فعال رسانهاي در ادامه نوشت:«ايران در دهه 1320، در ضعيفترين روزگار خود به سر ميبرد و امروز در اوج اقتدار منطقهاي است. مقايسه ظريف و روحاني با مصدق، تخفيف و توهين است، نه تحسين. در شعارهاي انتخاباتي 92، ضمن تمسخر دولت مستقر، ادعا ميشد «به عقب بر نميگرديم». اما حالا براي مظلومنمايي، گرفتاري (خود ساخته) را با گرفتاري (خود ساخته) يک سياستمدار سکولار و غربگرا در هفتاد و هفت سال قبل مقايسه ميکنند!».
جداي از اين مسئله، بايد از آقاي ليلاز پرسيد که چگونه در دولت نهم و دهم که نه از برجام خبري بود و نه بستن با کدخدا، درآمد کشور بالا بود و در دوره مديريت آقاي روحاني و برجام، حائز پايينترين درآمد نفتي شديم؟! آيا اين مسئله به نتايج دو رويکرد مقاومت و انفعال بر نميگردد؟
ليلاز در حالي به دفاع از عملکرد دولت اقدام کرده که پيش از اين با انتقاد از عملکرد ضعيف دولت گفته بود «با اختياراتي که آقاي روحاني دارد، اگر چوب خشک به جاي او بود، اقتصاد را بهتر مديريت ميکرد».
جولان تروريستهاي اقتصادي در فضاي مجازي
در سال 97 و همزمان با التهابات بازار ارز و افزايش قيمت دلار تا آستانه 20 هزارتومان، «سيف» رئيس وقت بانک مرکزي در صحن علني مجلس شوراي اسلامي با ارائه توضيحاتي درباره بازار ارز گفت:«درخصوص نرخ ارز عوامل غيراقتصادي و عدم اطمينان نسبت به آينده موثر است... التهابات بازار ارز محصول فضاهاي تلگرامي و مجازي است.»
در سال 97 تروريستهاي اقتصادي در تلگرام با تشويق مردم به خريد دلار، خسارات زيادي به تعداد زيادي از خانوادهها وارد کردند.
يکي از نقاط ضعف جدي در دولت روحاني، رهاشدگي فضاي مجازي است. اين رويکرد خسارتبار در يک مقطع موجب جولان تروريستهاي اقتصادي در فضاي مجازي شد و التهابات بازار ارز را رقم زد و در مقطعي ديگر، دالان نفوذ دشمن در بسترسازي اغتشاش و آشوب و آدمکشي و خرابکاري و ايجاد بيثباتي در کشور شد.
راهحل، تغيير ريلگذاري است
همانطور که پيش از اين نيز تاکيد شد، التهابات بازار ارز و سکه، عامل اقتصادي نداشته و ناشي از سياستگذاري غلط دولت است.
به عبارت ديگر، افزايش افسارگسيخته قيمت دلار، ناشي از رويکرد خسارتبار دولت در «چيدن همه تخممرغها در سبد برجام» و جولان تروريستهاي اقتصادي در فضاي مجازي- به دليل رهاشدگي فضاي مجازي توسط دولت- است.
راهحل پايان دادن به اين روند خسارتبار، تغيير ريلگذاري دولت در دو حوزه سياست خارجي و مديريت فضاي مجازي است.
بازار