اعتماد/ متن پيش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
از امروز استفاده از ماسک در کل کشور اجباري است. ديروز، معاون عمران و توسعه امور شهري و روستايي وزير کشور اين اعلام را موکد کرد که «به موجب مصوبه ستاد ملي مقابله با بيماري کرونا، از امروز، تمامي مسافران ناوگان حمل و نقل عمومي شهري کشور اعم از تاکسي، اتوبوس و مترو ملزم به استفاده از ماسک هستند.»
اين اجبار، اينبار هيچ شباهتي به هشدارها و توصيههاي 5 ماه گذشته ندارد. اينبار، استفاده نکردن از ماسک در مراکز شلوغ مشمول مجازات است. ديروز رييسجمهوري در جلسه ستاد ملي مقابله با کرونا خواستار مجازات متخلفان استفاده نکردن از ماسک و رعايت نکردن پروتکلهاي بهداشتي شد و دامنه شمول اين مجازاتها را از غيبت زدن براي کارمندان متخلف تا ارايه نکردن خدمات به متخلفان در جمعيت عمومي برشمرد. اين اجبار البته، يک تاخير 4 ماهه دارد. اگر از نيمه فروردين ماه که سازمان بهداشت جهاني، پروتکلهاي توصيهاي خود را بازبيني کرد و استفاده از ماسک را مهمترين راه پيشگيري از انتقال ويروس کرونا دانست، دولت هم براي جمعيت عمومي اين الزام را اجباري کرده بود، شرايط امروز کشور از بابت تعداد مبتلايان و تعداد فوتيهاي کرونا بسيار کمتر از اعداد امروز بود.
بنا به آخرين اعلام وزارت بهداشت، در فاصله 13 تا 14 تير، 2 هزار و ۴۴۹ بيمار جديد مبتلا به کوويد ۱۹ در کشور شناسايي شدند و 148 نفر هم به تعداد فوتيهاي اين بيماري ويروسي اضافه شد و حالا مجموع تعداد مبتلايان کوويد 19 در کشور به 237 هزار و 878 نفر و تعداد فوتيها به ۱۱ هزار و ۴۰۸ نفر رسيده است.
تعداد مناطق و استانهاي قرمز هم در مقايسه با روزهاي قبل، کاهش نداشته چنانکه به گفته سخنگوي وزارت بهداشت، استانهاي خوزستان، آذربايجانهايغربي، آذربايجانشرقي، کردستان، کرمانشاه، هرمزگان، بوشهر، خراسانرضوي و ايلام در وضعيت قرمز قرار دارند و شرايط استانهاي تهران، فارس، اصفهان، مازندران، همدان، زنجان، سيستانوبلوچستان، البرز و لرستان هم به وضعيت هشدار رسيده است.
با وجود آنکه استان تهران با 16 شهرستان، از بابت تعداد ابتلا و فوت کوويد 19 و بستريهاي بدحال اين بيماري ويروسي در وضعيت هشدار قرار دارد اما شهر تهران به دليل مهاجرتهاي کاري روزانه و ترددهاي بالا، وضعيتي بسيار متفاوت از 15 شهرستان اين استان دارد چنانکه ظرف روزهاي گذشته، فرمانده ستاد مقابله با کرونا در تهران ضمن هشدار به افزايش ۷،۹درصدي بستريهاي کرونايي در تهران آن هم فقط ظرف يک شبانهروز، خواستار اعمال محدوديتهاي سختگيرانه در پايتخت شد.
صرفنظر از رفتار جمعيت عمومي در تمام استانهاي قرمز و در وضعيت هشدار که اصلا قابل دفاع نيست و مهمترين دليل بروز بحران در اين مناطق است، ضعف نظارت دولت بر رعايت پروتکلهاي بهداشتي بعد از بازگشاييها را به هيچوجه نبايد ناديده گرفت. مردمي که امروز، بيتوجه به استفاده از ماسک، در مترو و خيابان و مراکز خريد قدم ميزنند و در پاسخ به خبرنگاران صدا و سيما و رسانههاي مکتوب، «تمام شدن کرونا» يا «ضد ضربه بودن در برابر ويروس» يا بدتر از آن، «بيتفاوتي نسبت به وجود ويروس» را به عنوان دلايل استفاده نکردن از ماسک اعلام ميکنند، همان مردمي هستند که وقتي دولت، الزام به رعايت منع سفر بين استاني در هفته دوم فروردين و اعمال جريمه 500 هزار توماني براي متخلفان را اعلام کرد، در خانهها ماندند و چنان اين الزامات را رعايت کردند که دولت خود را موظف ديد از شهروندان تشکر کند. حالا چه اتفاقي افتاده که همان مردم، متخلف و قانونگريز و بيتوجه شدهاند ؟ در ايستگاههاي متروي تهران، بنرهاي ممنوعيت ورود به مترو بدون داشتن ماسک فراوان است اما در ايستگاهها و روي سکوها، ماموران مترو که بازوي نظارتي دولت هستند، بيتفاوت نسبت به قانونشکنها، مشغول بازي با گوشيهاي تلفن همراهشان هستند يا در خوشبينانهترين حالت، فقط نظارت ميکنند که مسافري از خط زرد رد نشود. روي ورودي تمام رستورانها اين کاغذ را چسباندهاند که «فاصلهگذاري اجتماعي را رعايت کنيد... از پذيرفتن مشتريان بدون ماسک معذوريم.» دولت و وزارت بهداشت هم بهکرات قول دادهاند که بازرسان و ناظران، مشغول گشتزني در خيابانها هستند و با رستورانهاي متخلف که فاصلهگذاري اجتماعي را رعايت نکنند، برخورد ميکنند اما هفته گذشته، در خيابان ستارخان، يک «آبميوهفروشي» مراسم افتتاحيه برگزار کرد و صف متراکمي که داخل مغازه و به دليل چند قطره «آب و قند مجاني يا تخفيفدار» تشکيل شد، آنقدر کارکنان آبميوهفروشي را شگفتزده کرده بود که تمام الزامات فاصلهگذاري اجتماعي را از ياد برده بودند و در تمام ساعات برگزاري اين مراسم، دريغ از يک بازرس که بيايد و اين وضعيت خجالتآور را ببيند و دستور به پلمب اين مرکز متخلف بدهد. آخرين مصداق، ديروز، شبکه خبر گزارشي از مسابقه نمادين پيادهروي از شلمچه تا مشهد پخش کرد. مسابقهاي که بعد از پايان، تمام شرکتکنندگان، بدون استفاده از ماسک و رعايت فاصلهگذاري اجتماعي، دست بر شانههاي يکديگر انداختند و پيروزي را به يکديگر تبريک گفتند و عکس يادگاري گرفتند.
اينها مصداق بيمسووليتي شهروندان است و تبعات فقر فرهنگي که کل کشور را گرفتار کرده، شکي نيست که روز به روز هم وسعت بيشتري پيدا ميکند. اما بازرسان و ناظران دولت هم حقوق ميگيرند که بر رفتارهاي مصوب و براي جامعه عمومي نظارت کنند. چرا وقتي بحث نظارت بر مسائل مرتبط با بهداشت و سلامت مطرح ميشود، تعداد ناظران و بازرسان آب ميرود ولي اگر يک مانتوفروشي در دورافتادهترين نقطه يک شهر، يک مانتوي خنک تابستاني بفروشد، هزار ناظر و نفر و دستگاه مدعيالعموم ميشوند و فرياد به خطر افتادن هنجارهاي جامعه سر ميدهند؟ يعني داشتن جامعه سالم اهميتي کمتر از وجود هنجارهاي سليقهاي دارد؟
هشدارها و اخطارهاي چند روز گذشته مسوولان وزارت بهداشت و پاسخ منفي و نااميدکننده جامعه عمومي به اين خواهشها و توصيهها، نشان داده که مردم ايران، فقط و فقط زير تابلوي زور و جريمه و مجازات، از کاري دست ميکشند يا به کاري وادار ميشوند. ملتي که مدعي مسلماني است، حتي براي «حقالناس» هم ارزشي قائل نيست و به اين فکر نميکند که با رعايت نکردن پروتکلهاي بهداشتي و استفاده نکردن از ماسک در محيطهاي پرتجمع، خطر بيماري و مرگ آدمها را رقم ميزند. براي چنين مردمي، کل الفباي حقوق و قوانين زيستن در شهر، بايد ضميمه جريمه ريالي داشته باشد بهخصوص که در اين شرايط نابسامان اقتصادي، هيچ آدم عاقلي دلش نميخواهد بار جريمه نقدي را هم بر سبد هزينه خانوار سربار کند. امروز مسوولان استان تهران به اين نتيجه رسيدهاند که براي شهر تهران، بايد الزامات ويژهتر و سختگيرانهتري قائل شوند اما اين اتفاق ميتوانست دو ماه قبل اجرايي شود؛ همان زمان که مسوولان استاني تلاش ميکردند با خواهش و لبخند و توصيه، ساکنان شهر تهران را از سفرتفريحي در آستانه تعطيلات چند روزه برحذر دارند. اگر همان زمان، با ساکنان شهر تهران که هميشه، بيشترين تعداد مسافران تفريحي کشور هستند، با زبان جريمه نقدي و توبيخ ريالي صحبت ميکردند، امروز شايد شرايطي بهتر از اين داشتيم که حالا دوباره ميشنويم گروههاي جهادي، شال و کلاه کردهاند که از خواب شبانهشان بگذرند و اماکن عمومي و گذرگاهها را ضدعفوني کنند و دوباره تختهاي بستري در بيمارستانهاي دانشگاهي در حال پر شدن از بستريهاي کروناست و....
بازار