واشنگتن پست: پوتین رکورد استالین را میشکند!
دنياي اقتصاد/ متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست آدام تيلور-واشنگتنپست/ ولاديمير پوتين، رئيسجمهوري روسيه از پيش بيش از اکثر روسايجمهوري در مسند قدرت بوده است. او طي دو دهه يا رئيسجمهور اين کشور بوده يا نخستوزير آن و قرار نيست اين جايگاه را ترک کند. هفته گذشته مردم روسيه در همهپرسي بر سر تغيير قانوناساسي شرکت کردند، تغييراتي که به پوتين اين امکان را ميدهد دو دوره شش ساله ديگر پس از پايان دوره کنوني در سال ۲۰۲۴ در کاخ کرملين باقي بماند. اگر او تا سال ۲۰۳۶ رئيسجمهور روسيه باشد مدت باقي ماندن وي در قدرت بسيار بيشتر از جوزف استالين، رهبر اتحاد جماهير شوروي خواهد بود و از زمان پتر کبير که به مدت ۴۳ سال تا زمان مرگش در سال ۱۷۲۵ در روسيه حکمراني ميکرد طولانيترين دوره حضور در قدرت را خواهد داشت. پوتين در سال ۱۹۹۹ و هنگامي که براي نخستين بار در جايگاه عالي قدرت در روسيه قرار گرفت يعني نخستوزير اين کشور شد ۴۶ ساله بود. در سال ۲۰۳۶ او ۸۳ ساله خواهد شد. رمضان قديروف، رهبر چچن و همپيمان پوتين در ويدئويي که روز سهشنبه گذشته ضبط شد، موضوع پنهان را آشکارا بيان کرد. او گفت: «رئيسجمهور بايد براي تمام عمر در راس قدرت باقي بماند. چه کسي هست که جايگزين او شود؟ هيچ رهبر سياسي مثل او در تراز بينالمللي وجود ندارد.» بخشي بزرگ از مردم روسيه با اين گفته موافق هستند. همانطور که ايزابلا خورشوديان، خبرنگار واشنگتن پست نوشته است، نياز چندان زيادي وجود نداشت که پوتين همهپرسي سراسري براي تمديد دوره رياستجمهورياش برگزار کند. پارلمان روسيه از پيش در ماه مارس با اين موضوع موافقت کرده بود. اما اقدام کرملين براي بالا بردن ميزان مشارکت رايدهندگان، تلاشي براي ايجاد مشروعيت بود. رايگيري بدون توجه به بحران همهگيري ويروس کرونا انجام شد. دولت روسيه بيست و چهارم ماه گذشته تقريبا تمامي محدوديتهايي را که براي جلوگيري از شيوع ويروس کرونا اعمال کرده بود لغو کرد و اين درحالي است که روسيه از لحاظ تعداد مبتلايان به اين ويروس پس از آمريکا و برزيل در سومين جايگاه جهان قرار دارد. در اين کشور ۶۵۰ هزار نفر به ويروس کرونا مبتلا شدهاند. روز چهارشنبه پوتين بدون استفاده از ماسک پاي صندوق راي حاضر شد درحاليکه کارکنان محل رايگيري همگي ماسک بهصورت داشتند. غرور بيجا يکي از عوامل سرنگوني رهبران پيشين روسيه است. يکي از کارشناسان مرکز کارنگي مسکو ميگويد پوتين براي تثبيت امور پس از الحاق کريمه به روسيه در سال ۲۰۱۴ که سبب افزايش شديد محبوبيت وي شد همهپرسي اخير را برگزار کرد. در عالم واقع، آن دوره به پايان رسيده زيرا محبوبيت پوتين به پايينترين حد خود کاهش يافته است. موضوع بعدي که بايد به آن توجه داشت اين است که بسياري از رهبران جهان تمديد دوران حضور ولاديمير پوتين در قدرت را مايه نگراني ميدانند. همين هفته گذشته گزارشهاي خبري فاش ساخت مقامات اطلاعاتي آمريکا به اين نتيجه رسيدهاند که واحد جاسوسي ارتش روسيه به شبهنظاميان وابسته به طالبان پول داده تا در افغانستان به نيروهاي ائتلاف از جمله نيروهاي آمريکايي و انگليسي حمله کنند. روسيه اين اتهام را رد و اعلام کرد اين سخنان نشاندهنده ناتواني ذهني پروپاگانديستهاي سازمان اطلاعات آمريکاست که در جنگ ۲۰ ساله در افغانستان شکست خوردهاند. اين تاکتيکها و انکارها رويه معمول سياست خارجي روسيه در دوران حکمراني پوتين بوده است. در سالهاي اخير عليه بسياري از مخالفان کرملين در جهان اقدام شده و يک دسيسه ناکام در انگلستان يعني اقدام عليه يک مخالف کرملين، چنان با بيپروايي انجام شد که نشاندهنده بيکفايتي است. نيروهاي ارتش روسيه در مناقشات خارجي دخالت دارند و نه صرفا در اوکراين و گرجستان که در نزديکي روسيه هستند بلکه در مناطق دورتر از جمله سوريه و ليبي. اين دخالت براي همه هزينهساز بوده است. برقراري ارتباط بين اين اقدامات و رئيسجمهور روسيه کار سختي نيست. همانطور که کاترين بلتون در کتاب خود با عنوان «مردم پوتين» نوشته است، پوتين چند دهه است که در اين ميدان نقشآفريني ميکند. پوتين جوان در دهه ۱۹۸۰ بهعنوان افسر کاگب به احتمال زياد در تامين مالي و هدايت گروههاي تروريستي که قصد داشتند با حملات مرگبار، آشوب در غرب بهوجود آورند مشارکت داشت. از سوي ديگر روسيه در دوران حاکميت پوتين در مبارزه با غرب به شکل غيرتهاجمي از طريق تضعيف غرب، موفق بوده است. تلاشها براي اثرگذاري بر سيستم سياسي آمريکا قبل از انتخابات رياستجمهوري سال ۲۰۱۶ اين کشور يک مثال واضح از اين موفقيت است. مشخص نيست آيا ترامپ از پرداخت پول از سوي روسيه به گروههاي مرتبط با طالبان در افغانستان براي کشتن سربازان ائتلاف از جمله سربازان آمريکايي باخبر بوده است يا نه. همچنين مشخص نيست آيا او ميدانسته و موضوع را ناديده گرفته است يا نه. هيچ يک از دو احتمال جالب نيستند. آدام شيف از اعضاي کنگره آمريکا ميگويد: «شما که روسيه را براي بازگشت به گروه هشت دعوت ميکنيد بايد از چنين موضوعاتي مطلع باشيد.» واقعيت اين است که پوتين نميتواند صرفا با تکيه بر آشوب به حيات سياسي خود ادامه دهد. با آنکه دوران طولاني حکمراني پوتين بر روسيه به او امکان داده در مقايسه با رقباي بينالمللياش از جمله در ايالاتمتحده، اثرگذاري بيشتري داشته باشد اما همين دوران طولاني حضور در صحنه سياسي ميتواند براي وي در داخل کشور مشکلساز شود. بخش عمده حمايتهاي اوليه از پوتين حاصل تمايل وي به مقابله با اليگارشهاي اغلب فاسد و نيز بالا بردن استاندارد زندگي مردم پس از دوران سخت سال ۱۹۹۹ است. با آنکه در همهپرسي هفته قبل او موفق شد به هدف خود برسد اما نشانههايي از شکاف در حمايتهايي که زماني از وي ميشد نمايان شده است. نظرسنجيهاي مستقل قبل از همهپرسي هفته قبل نشان ميدهد ميزان محبوبيت پوتين بهار سالجاري از حدود ۶۰ درصد بسيار کمتر شده و به پايينترين ميزان از سال ۲۰۱۳ رسيده است. همچنين مثل ديگر انتخابات در روسيه، ادعا شده در همهپرسي هفته قبل تقلبهايي صورت گرفته است. در برخي مناطق روسيه ميزان نارضايتيها افزايش يافته به ويژه در شهرهاي بزرگ که ساکنان آن گرايشهاي ليبراليستي و آيندهنگرانه دارند و در استانهاي فقير شاهد افزايش نارضايتيها هستيم. اينگونه نارضايتيها در واقعيتهاي عيني ريشه دارند. تحريمهاي غرب و کاهش قيمت نفت سبب ميشود امسال نيز وضعيت اقتصادي روسيه نامطلوب باشد. صندوق بينالمللي پول پيشبيني کرده سالجاري ميلادي اقتصاد روسيه ۶/ ۶ درصد کوچک خواهد شد. همهگيري ويروس کرونا برخي ضعفهاي مديريتي پوتين را آشکار کرده است. اين باور وجود دارد که دولت رقم واقعي مرگوميرهاي حاصل از اين همهگيري را اعلام نميکند. روسيه همچنين در صحنه بينالمللي با مشکلات مختلفي مواجه است. پوتين تلاش ميکند در مناقشات بين چين و ايالاتمتحده درگير نشود اما بهنظر ميرسد در اين حوزه موفق نيست. بزرگترين پرسش که پوتين با آن مواجه است هماني است که رمضان قديروف مطرح کرد: «چه کسي هست که بتواند جايگزين پوتين شود؟» اگر پاسخ «هيچکس» است، اين نشانه قدرت نيست بلکه نشاندهنده کشور است که در رکود سياسي فرو رفته است.