ترامپ در مسیر روسای جمهور تک دوره‌ای

فرارو/ متن پیش رو در فرارو منتشر شده و انتشار آن در آخرین خبر به معنای تایید تمام یا بخشی از آن نیست

در ۹ دهه گذشته، فقط چند رئیس جمهور آمریکا با شکست خوردن در انتخابات ریاست جمهوری به عنوان رئیس جمهور تک دوره‌ای در تاریخ آمریکا ثبت شدند. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، با برخی از این روسای جمهور شباهت‌هایی دارد.

 با نزدیک شدن انتخابات ریاست جمهوری سوم نوامبر آمریکا و افت شدید محبوبیت ترامپ در مقابل رقیب‌اش جو بایدن، بازار گمانه‌زنی درباره یک دوره‌ای شدن ترامپ حسابی داغ شده است. موقعیت و جایگاه ترامپ در اثر بحران‌های متعدد و چندوجهی آمریکا چنان متزلزل شده است که خود ترامپ هم اذعان کرده است که ممکن است در انتخابات سوم نوامبر شکست بخورد.

در ماه ژوئن، همزمان با سقوط محبوبیت‌اش در مقابل بایدن، ترامپ حداقل دو بار به احتمال شکست‌اش در انتخابات آینده اشاره کرد. بعد از اینکه بایدن اعلام کرد که ترامپ بعد از شکست خوردن ممکن است از کاخ سفید بیرون نرود، ترامپ طی گفتگویی با شبکه فاکس نیوز گفت: «قطعا اگر پیروز نشوم، ادامه خواهم داد و کار‌های دیگری انجام خواهد داد.»

کمی بیش از دو هفته بعد، ترامپ بار دیگر در گفتگو با فاکس نیوز تصریح کرد: «او [بایدن] نمی‌تواند صحبت کند. هیچ کس صدای‌اش را نمی‌شنود. هر وقت صحبت کند، نمی‌تواند دو تا جمله سر هم کند.»

ترامپ افزود: «منظورم این است که این مرد نمی‌تواند صحبت کند. با این حال او رئیس جمهور شما خواهد بود شاید، چون مردم من را دوست ندارند.»

از جنگ جهانی دوم تاکنون، هشت رئیس جمهور در آمریکا توانستند برای بار دوم در انتخابات ریاست جمهور پیروز شوند. فقط سه رئیس جمهور – بوش پدر، جیمی کارتر و جرالد فورد- نتوانستند برای بار دوم پیروز شوند. ترامپ با برخی از روسای جمهور تک دوره‌ای شباهت‌هایی دارد.

جورج هربرت واکر بوش (بوش پدر)، قبل از اینکه رئیس جمهور شود، مدت‌ها در کنگره، سازمان ملل، سازمان سیا و دولت رونالد ریگان خدمت کرده بود و در نهایت بین سال‌های ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۳ به بالاترین منصب آمریکا، یعنی ریاست جمهوری رسید. اوضاع بر وفق مراد او پیش رفت. اتحاد جماهیر شوروی بعد از سال‌ها رقابت سرسختانه با آمریکا، دچار فروپاشی شده بود و آمریکا در جهان یکه تازی می‌کرد.

اما این باعث نشد که بوش پدر در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۹۹۲ در مقابل بیل کلینتون شکست نخورد. علت اصلی شکست بوش پدر، بحران اقتصادی در آمریکا بود. خصوصا که بعد از فروپاشی شوروی، تمرکز بر سیاست خارجی کمتر شده بود و در مقابل، اهمیت اوضاع داخلی آمریکا دو چندان شد. بوش در تبلیغات انتخاباتی سال ۱۹۸۸ قول داده بود که مالیات را افزایش ندهد. اما بعد از شروع رکود اقتصادی در آمریکا، بوش پدر با امضای فرمانی برای افزایش مالیات، وعده خود را زیرپا گذاشت. امری که انتقادات زیادی را در درون حزب جمهوریخواه متوجه وی کرد.

در حالی که بوش پدر به خاطر بحران اقتصادی در انتخابات شکست خورد، جیمی کارتر به خاطر یک بحران سیاسی رئیس جمهور یک دوره‌ای شد. طبق داده‌های موسسه نظرسنجی گالوپ، میزان محبوبیت کارتر در اوایل سال ۱۹۸۰ حدود ۵۶ درصد بود. اما با شروع بحران گروگان گیری در سفارت آمریکا در تهران، محبوبیت کارتر به شدت سقوط کرد. رسانه‌های آمریکا هر روز به این بحران می‌پرداختند. امری که بیش از پیش محبوبیت کارتر را کاهش داد. در نتیجه، محبوبیت کارتر در زمان انتخابات به ۳۱ درصد کاهش یافت.

بوش پدر و کارتر در حالی در انتخابات شکست خوردند که از نظر اقتصادی عملکرد بهتری نسبت به اوضاع فعلی ترامپ داشته اند. به عنوان نمونه، میانگین بیکاری در دوره بوش پدر و کارتر از ترامپ بهتر بود. به نحوی که میانگین بیکاری در ماه مه ۱۹۸۰، حدود ۷.۵ درصد بود و در اواخر ریاست جمهوری بوش پدر در سال ۱۹۹۲ میانگین بیکاری حدود ۷.۶ درصد بود. اما در ماه مه ۲۰۲۰، نرخ بیکاری در آمریکا به ۱۳.۳ درصد رسید.

در حال حاضر پرسش مهم این است که آیا ترامپ در چند ماه باقی مانده می‌تواند این ارقام را بهتر کند یا نه. صرف نظر از پاسخ این سوال، در حال حاضر ترامپ از نظر اقتصادی با یک بحران عمیقی مواجه است که به اعتقاد برخی ناظران، خروج از آن، سال‌ها طول خواهد کشید. ترامپ، هم اکنون روی دستاورد‌های خود قبل از بحران کرونا تمرکز کرده است و مدام می‌گوید او قبل از اینکه ویروس کرونا در آمریکا شیوع پیدا کند، اقتصاد آمریکا را به خوبی مدیریت کرده بود. اما واضح است که اکثر رأی دهندگان به حال فعلی خود نگاه می‌کنند. بنابراین، چنانچه ترامپ نتواند در ماه‌های آینده اقتصاد را بهبود بخشد، رقابت سختی با بایدن خواهد داشت.

با وجود اینکه آسیب‌هایی که کرونا به اقتصاد آمریکا وارد کرد، بسیار بزرگ است، اما بسته‌های بی سابقه مشوق اقتصادی که کنگره تصویب کرده، تا حدودی از اثرات منفی بحران کرونا بر اقتصاد و شهروندان کاسته اند. جدای از بحث اقتصادی، ترامپ از یک نظر خوش شانس است: رقیب او مانند رونالد ریگان در مقابل کارتر و بیل کلینتون در مقابل بوش پدر قوی نیست. بایدن فاقد شخصیت کاریزماتیک است و سال‌های زیادی را در مناصب عمومی سپری کرده است بنابراین، بدون نقاط ضعف نیست. همچنین، او در اوایل انتخابات درون حزبی دمکرات‌ها عملکرد ضعیفی داشت و تنها بعد از مداخله باراک اوباما و دیگر شخصیت‌های حزب دمکرات به نفع وی، موقعیت‌اش بهتر شد.