آیا بورس به مقررات افشای اطلاعات پناه می‌برد؟

وقت بازگشت به «تخمين سود» آيا وقت بازگشت بورس به سنت قديمي خود در انتشار گزارش‌هاي پيش‌بيني سود شرکت‌ها موسوم به EPS، فرا نرسيده است؟ کارشناساني که با «دنياي‌اقتصاد» گفت‌وگو کرده‌اند، مي‌گويند روند عمومي تورم در اقتصاد ايران و مسير حرکت منحني شاخص کل قيمت سهام، ضرورت انتشار گزارش‌هاي آينده‌نگر را از عملکرد شرکت‌ها در بازار سهام شامل بورس تهران و فرابورس ايران، به امري اجتناب‌ناپذير تبديل کرده‌است. در پي دو سال رشد مداوم؛ حالا سرمايه‌گذاران بورس در دوراهي آينده‌نگري و گذشته‌نگري ايستاده‌اند. از يک‌سو در گذشته آماري شرکت‌ها ارقامي ثبت شده که برمبناي آن ميانگين نسبت قيمت به درآمد (P/ E) بورس تهران براي نخستين بار به محدوده ۳۰ مرتبه نزديک شده و ازسوي ديگر به باور برخي کارشناسان تورم دو سال گذشته و تورم انتظاري مي‌تواند عدد نسبت قيمت به درآمد بورس (P/ E) را تعديل و به ارقام کمتري هدايت کند. نسبت قيمت به درآمد بورس تهران (P/ E) براي اولين بار در تاريخ اقتصاد ايران به نسبت قيمت به اجاره در بازار مسکن (P/ R) نزديک شده است. افزايش نسبت قيمت به درآمد بورس در ماه‌هاي اخير به اختلاف‌نظر تحليل‌گران درباره تشکيل حباب منجر شده، منتقدان مي‌گويند براي رفع ابهام‌هاي بازار نسبت به روندهاي آينده و اثرات تورم بر سودآوري شرکت‌ها بايد گزارش‌هاي پيش‌بيني سود موسوم به EPS بارديگر در سامانه کدال منتشر شود. بازگشت به تجربه ۲۵ ساله مساله افشاي اطلاعات در تمام بازارهاي مالي جهان از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. از آنجا که بازارهاي مالي در تمام کشورها سهم بالايي در تامين‌مالي بنگاه‌هاي اقتصادي دارند، توجه به نحوه گزارش‌دهي رويدادهاي مالي و موضوعات موثر بر عملکرد اقتصادي بنگاه‌ها از اهميت زيادي برخوردار است. انتشار گزارش‌هاي پيش‌بيني سود (EPS)، که از پيشينه‌اي ۲۵ ساله در بازار سرمايه ايران برخوردار بود، دو سال پيش، در روزهاي پاياني سال ۹۶ در شرايطي کنار گذاشته شد که اقتصاد ايران روند پايداري از کاهش نرخ تورم و شاخص تورم تک‌رقمي را تجربه مي‌کرد. بر اين اساس مديران وقت سازمان بورس انتشار گزارش‌هاي پيش‌بيني سود آينده‌نگر را چندان مفيد ارزيابي نمي‌کردند و معتقد بودند انتشار اطلاعات گذشته‌نگر از سود شرکت‌ها مانع سيگنال‌دهي مديران شرکت‌ها به سهامداران است اما حالا به نظر مي‌رسد بازارسرمايه ايران که يک موج تورمي مداوم و فزاينده را طي دو سال گذشته در مجموعه اقتصاد ايران تجربه کرده و بارديگر نيازمند اطلاعاتي دقيق‌تر از روند سود شرکت‌ها در آينده نزديک است. تقابل دو نگاه و ريشه‌هاي بنيادي در ماه‌هاي اخير همزمان با تحولات مديريتي در سازمان بورس احتمال لغو ممنوعيت دو ساله انتشار گزارش پيش‌بيني سود شرکت‌ها در بازار سرمايه تقويت شده است. بسياري از ذي‌نفعان بازار که با «دنياي‌اقتصاد» گفت‌وگو کرده‌اند، عموما به طرح انتشار دوباره پيش‌بيني سود شرکت‌ها نگاهي مثبت دارند و آن را دليلي بر شفافيت رويه‌هاي حاکم بر فعاليت بنگاه‌هاي بورس قلمداد مي‌کنند. در اين ميان ولي نادي قمي از مديران باسابقه فعال در بورس با استقبال از انتشار دوباره پيش‌بيني سود شرکت‌ها به «دنياي‌اقتصاد» گفت: من از ابتدا با اينکه ارائه پيش‌بيني سود شرکت‌ها وجود داشته باشد موافق بوده‌ام. با اين حال بايد توجه داشته باشيم که اين کار نبايد به شکل اجبار براي شرکت‌ها در نظر گرفته شود. در بسياري از کشورهاي پيشرفته اين مساله وجود دارد و بسياري از شرکت‌ها به‌صورت اختياري پيش‌بيني خود را از درآمد سال مالي در اختيار بازار مي‌گذارند. اين کارشناس بازار سرمايه با مورد توجه قرار دادن نگاه حاکم بر بازار سرمايه گفت: در شرايط فعلي نگاه بازار به گزارش‌هاي شرکت‌ها چندان عميق و تحليلي نيست. در طول يک سال اخير تعداد کدهاي فعال به ۱۵ ميليون کد رسيده و در اين مدت کوتاه نمي‌توان انتظار داشت افرادي که وارد بازار شده‌اند با ديد تحليلي به معامله اقدام کنند. نادي قمي افزود: شرايط اقتصادي کشور به گونه‌اي است که افراد تمايل چنداني به سرمايه‌گذاري بلندمدت ندارند و تلاش براي حفظ قدرت خريد دليل ورود افراد بسياري به بازار سهام است. با اين حال برخي از فعالان بازار سرمايه معتقدند با توجه به اينکه بسياري از سهام‌داران چندان به اطلاعات آماري شرکت‌ها توجهي ندارند، تغيير در فرآيند گزارش‌دهي شرکت‌ها نمي‌تواند تاثير ويژه‌اي را ايجاد کند. چنان‌که فردين آقابزرگي از تحليل‌گران بورس به «دنياي‌اقتصاد» گفت: در شرايط فعلي با توجه به مولفه‌هايي نظير نسبت قيمت به درآمد، ارزش ذاتي و ارزيابي پتانسيل‌هاي شرکت براي سودآوري، قيمت‌هاي روي تابلو با آنچه که توجيه‌پذير است، اختلافي قابل‌توجه دارد. در نتيجه در شرايط فعلي منتشر شدن يا نشدن پيش‌بيني سود شرکت‌ها در عمل تاثيري بر رفتار سرمايه‌گذاران نخواهد داشت. وليد هلالات ديگر تحليلگر بورس هم با اشاره به اهميت پيش‌بيني سود شرکت‌ها به «دنياي‌اقتصاد» مي‌گويد: بهتر است به جاي آنکه ناشران خود به ارائه پيش‌بيني سود بپردازند، نهاد ناظر، ارکاني نظير مشاوران سرمايه‌گذاري را تقويت کند. فکر نمي‌کنم در حال‌حاضر اين قبيل اقدامات تاثير چنداني در پيش‌بيني فعالان بازار داشته باشد. با اين حال اگر نقش مشاوران سرمايه‌گذاري در تحليل سود شرکت‌ها افزايش يابد، مي‌توان به بهبود جايگاه تحليل و ارتقاي نگاه تحليلي اميدوار بود. تغيير چشم‌انداز بازار تقاضاي بازگشت گزارش‌هاي پيش‌بيني سود (EPS) به سامانه کدال اين روزها در شرايطي داغ شده که فضاي عمومي بورس، به کلي با آنچه که در سال ۹۶ شاهد بوديم، متفاوت است. اين روزها قيمت‌ها روي تابلوي معاملات بي‌وقفه بالا مي‌روند، در حالي که در روزهاي پاياني سال ۹۶ حتي ۱۰۰ هزار واحدي شدن شاخص کل بورس نيز امري دور از انتظار بود. در آن زمان اگر فردي حتي سخن از دو برابر شدن شاخص کل به ميان مي‌آورد احتمالا با استهزاي سايرين رو‌به‌رو مي‌شد. اين روزها جريان عرضه و تقاضا به کلي دگرگون شده و به لطف آب شدن يخ ريال حتي تخمين سود شرکت‌ها براي سال آينده در طول يک هفته نيز چندان پايدار نمي‌ماند. در حالي که تورم انتظاري تقريبا همه روزه در حال افزايش قيمت دلار در تحليل تحليگران است، مشخص نيست که ارائه پيش‌بيني از سود آن هم براي يک سال عملا راه به جايي مي‌برد و بهره‌اي از دقت خواهد داشت يا خير. اما به هر ترتيب امکان تحليل‌هاي آينده‌نگرانه و افزايش شفافيت شرکت‌ها عواملي است که موافقان احياي قانون قديمي با ديده مثبت به لزوم بازگشت پيش‌بيني سود شرکت‌ها بنگرند.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar

---

بازار

---