داروهای دلگرم کننده درمان کرونا
صبح نو/ متن پيش رو در صبح نو منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست عارف چراغي / طبق اعلام سازمان بهداشت جهاني و مرکز کنترل و پيشگيري از بيماريها، در حال حاضر هيچ دارو يا واکسني براي درمان ويروس کرونا وجود ندارد. با اين حال بسياري از مردم همچنان فريب ادعاهايي که تضمين ميکنند ميتواند در درمان بيماري کوويد19 موثر باشند را ميخورند. تاکنون داروهاي بسياري در اين زمينه معرفي و پس از مدتي رد شده است. با اين وجود تعداد زيادي از داروها هنوز به نتيجه نهايي نرسيدهاند. در اين گزارش نگاهي به پروتکلهاي درماني کشورمان ايران و روشهايي که توسط پزشکان مختلف براي درمان بيماران کرونايي بهکار گرفتهاند ميپردازيم. روز گذشته رييس سازمان غذا و دارو در نشست خبري خود نسبت به وجود نمونههاي تقلبي داروي «رمدسيوير» با قيمتهاي نجومي در بازار قاچاق کشور هشدار داد. شانهساز در اين نشست گفت: «تعداد زيادي از نمونههايي به دست ما رسيده که با قيمتهاي بسيار بالاي نجومي توسط خانوادهها تهيه شده، اما آن دارو اصلاً رمدسيوير نيست، بلکه يک داروي ديگر بوده که جلد آن را تغيير دادند و به جاي رمدسيوير ارائه دادهاند.» مردم درحالي براي خريد اين دارو راهي بازارهاي سياه شده بودند که اثربخشي اين دارو در درمان کرونا هنوز مورد تأييد نهايي قرار نگرفته و وزارت بهداشت نيز بارها اعلام کرده است که هر دارويي که براي درمان کرونا اعلام شود، آن را ظرف کوتاهترين مدت در داخل کشور توليد ميکنيم.» به همين دليل اخيراً داروي رمدسيوير که توسط برخي از مراجع دارويي براي درمان برخي بيماران مبتلا به کرونا مورد توجه قرار گرفته است، با پيگيري سازمان غذا و دارو وارد کشور شده و براي انجام کارآزمايي باليني همچون ساير داروهاي قبلي در اختيار معاونت تحقيقات وزارت بهداشت قرار گرفته است. با اين حال خيلي زود نمونه تقلبي آن وارد بازار شد. اين دارو از کجا پيدا شد؟ اگرچه هنوز دارويي مؤثر براي پيشگيري و درمان بيماري کوويد۱۹ پيدا نشده است، اما اخيراً آزمايشها نشان دادهاند که داروي رمدسيوير ميتواند از عوارض ناشي از ابتلا به ويروس جديد کرونا بکاهد و دوره بيماري را از ۱۵روز به ۱۱روز کاهش دهد. رمدسيوير اولين داروي تأييد شده براي کروناست که توليد آن در انحصار شرکت گليلئاد است، اما در روزهاي گذشته خبري درباره اينکه دولت دونالد ترامپ تمام اين داروها را براي سه ماه آينده پيشخريد کرده است منتشر شد. ايران از چه داروهايي براي بيماران مبتلا به کرونا استفاده ميکند؟ داروهاي مختلفي اين روزها در حال آزمايش و بررسي است، اما داروهاي مشخصي هم در پروتکل درمان اين بيماري ذکر شده است. ولي اين روزها تحقيق و بررسي روي چند دسته دارو در حال انجام است. دسته اول بررسي روي داروهايي انجام ميشود که توانسته طول مدت بستري را کم کند اما نياز است که روي تعداد بيشتري از بيماران تست شود. دسته دوم داروهايي هستند که جلوي تکثير ويروس را ميگيرند؛ اين داروها مانند فاويپيراوير وارد کشور شدند اما پس از مدتي مشخص شد که مزيتي نسبت به «کلترا» که الآن در کشور تجويز ميشود ندارد و از پروتکل درمان کرونا حذف شد. داروي «اوسلتاميوير» نيز از پروتکل خارج شد و داروهايي مانند «رمدسيوير» نيز در حال بررسي هستند. بخش ديگر اين تحقيقات روي داروهاي ضدالتهاب است که التهاب ريه را کاهش ميدهند و داروهايي در اين زمينه نيز اگر موفقيتآميز باشند در پروتکل کشوري وارد ميشوند. دکتر مهرناز رسولينژاد، فوقتخصص بيماريهاي عفوني و استاد دانشگاه تهران در گفتوگو با خبرنگار روزنامه «صبحنو» در خصوص داروهايي که براي بيماران مبتلا به کرونا در کشور استفاده ميشود، ميگويد: «همانطور که در کل پروتکلهاي درماني جهان نيز مشاهده ميکنيد؛ تا اين لحظه هيچ دارويي بهعنوان داروي مؤثر براي کوويد19 ثبت نشده است، فقط تاکنون در آمريکا و اتحاديه اروپا رمدسيوير را بهعنوان دارويي که ميتواند مدت و شدت بيماري را کم کند مرود تأييد قرار گرفته است.» وي ادامه ميدهد: «ما در ايران با توجه به شرايط بيماران مبتلا به کوويد19 از داروهاي مختلفي استفاده ميکنيم. اما اگر بيمار خيلي زود متوجه علائم خود شده باشد و به پزشک مراجعه کند با داروي کلروکين تجويز ميشود و براي کساني که ويروس در آنها پيشرفت ميکند و بستري ميشود داروي اينترفرون بتا- يک آ (رسيژن) ميتواند کمککننده باشد.» اين متخصص بيماريهاي عفوني ميگويد: «اگر بيمار بتواند به موقع از داروهاي استروئيدي استفاده کند به بهبود مريض کمک ميکند. افرادي که در مراحل پيشرفته بيماري هستند و ممکن است مشکلات عروقي نيز براي آنها بهوجود آمده باشد، داروهاي ضدانعقادي نيز برايشان تجويز ميشود. بهطور کلي اگر به بيماراني که در مراحل حاد بيماري هستند، به موقع اکسيژن برسد و فشار خون و ديابت آنها با دارو کنترل شود، ميتوانند از اين مرحله نيز عبور کنند.» داروي رسيژن نيز در کاهش مرگومير بيماران مبتلا به کرونا، مؤثر بوده و در هفتههاي گذشته توسط ستاد کروناي استان تهران در بيمارستان مسيح دانشوري رونمايي شد. دکتر زالي، رييس ستاد مبارزه با کرونا استان تهران درباره رسيژن گفته است: «ايران سومين کشور در جهان است که تکنيک ساخت اين دارو را در اختيار دارد؛ چراکه اين دارو نوترکيب است و فرايند ساخت پيچيدهاي دارد.» همچنين گفته شده استفاده از اين دارو مرگومير مبتلايان به ويروس کرونا را به يک پنجم کاهش داده است. اثربخشي داروهاي طب سنتي بهطور کلي درباره دارويي مرتبط با درمان ويروس کرونا بحث است. اول سلامت دارو و سپس اثربخشي آن معمولاً مورد بحث قرار ميگيرد. داروهاي گياهي که تا الان تست شده فقط سالم هستند و اثر سويي بر بيماران کرونايي نداشتند. البته برخي محققان داروهاي گياهي اعلام کردهاند که اين داروها باعث کاهش ميزان ويروس ميشود و برخي ديگر اعلام کردهاند که داروهايشان باعث کاهش التهاب ريه ميشود؛ رژيم غذايي نيز از جمله دستورالعملهايي است که از سوي پزشکان طب سنتي مورد تاکيد قرار گرفته است. تعدادي از اين پزشکان رژيم غذايي مشخصي را براي بيماران مبتلا به کرونا در نظر گرفته و آن را در برنامه غذايي بيمارستان محل بستري آنها گنجاندند. در اين رژيم غذايي آمده بود که ماست را از برنامه غذايي اين بيماران حذف کنند و اگر بيماري به ديابت مبتلا نيست به او حلوا ارده داده شود و در سوپ آنها چوب دارچين ريخته شود. طي انجام اين رژيم غذايي بيمارستان مذکور در دو هفته فقط دو مورد مرگ ناشي از اين بيماري را به ثبت رساند. با اين حال حمايتها از اين داروها بهعمل ميآيد ولي هنوز در فاز مطالعاتي است و وارد پروتکل درمان کرونا نشده است.