معاملات بورس؛ اختلالات سیستمی یا سنگ‌اندازی؟

دنياي اقتصاد/ متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده است و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست در معاملات ديروز پس از آنکه تعدادي از نماد‌‌ها در وضعيت ممنوع-متوقف قرار گرفتند؛ انتقاد معامله‌گران به رفتار ناظر در جريان داد‌و‌ستد‌ها تند‌تر شد. برخي سهامداران معتقدند رفتار ناظر بازار در بورس تهران بر خلاف سياست‌‌هاي حمايتي دولت و مجلس مبني بر ضرورت حمايت از توسعه جريان معاملاتي سهام است.

چنين رفتاري علاوه بر اينکه ريسک بازار را افزايش مي‌دهد مي‌تواند اختلال جدي در نقدشوندگي بازار نيز ايجاد کند در اين ميان تعدادي از مديران شرکت‌هاي پذيرفته شده بورس به «دنياي‌اقتصاد» گفته‌‌اند اتخاذ سياست‌‌‌هاي جديد معاملاتي فقط به دليل فشار بر هسته معاملات است. علي‌ اکبر امين تفرشي، عضو هيات‌مديره شرکت بورس اوراق بهادار تهران به «دنياي اقتصاد» گفت: در دو سال گذشته ورژن ارتقاي سيستم براي هسته معاملات با هدف کاهش فشار در اين بخش خريداري شد. با اين حال‌ استقبال کم سابقه عموم مردم در رجوع به بازار سرمايه طي چند وقت اخير نياز به راه‌حلي از جمله تهيه سيستم عامل جديد دارد. به اعتقاد برخي صاحبنظران اقتصادي، بازار ارز در کمين پول‌هاي داغ جذب شده بورس است، متوليان بازار سهام با چند شيفت کردن معاملات، تعلل در بازگشايي نماد‌ها و رفتار‌هاي اين‌چنيني فضاي رونق را در بخش مولد اقتصاد کمرنگ کرده‌اند، بنابراين با توجه به افزايش لحظه به لحظه نرخ دلار احتمال خروج بخشي از سرمايه‌هاي حاضر در بورس وجود دارد. اختلال در ثبت سفارش‌‌ علي‌ اکبر امين تفرشي تحريم‌هاي بين‌المللي را عامل مهمي در بهبود نيافتن هسته معاملاتي دانست و افزود:‌ اين دست از سيستم‌ها عمدتا در اختيار کشور‌هاي پيشرفته قرار دارد که متاسفانه حامي تحريم هستند. به گفته او مراجعه به کارشناسان و گروه‌‌هاي مهندسي با رويکرد استفاده از ظرفيت‌هاي داخل کشور نيز در دستور کار قرار گرفت و قراردادي هم ميان سازمان بورس با يک شرکت وابسته به دانشگاه تهران منعقد شد. او گفت: موضوع خرابي هسته معاملات در دستور کار سازمان بورس و شرکت بورس تهران قرار گرفته و راه‌حل‌هايي در اين زمينه انديشيده شده است. او درباره چند شيفته شدن معاملات بازار سهام اعلام کرد: به‌طور کلي چند شيفته شدن معاملات طراوت بازار را گرفته است و اين اتفاق مناسب ارزيابي نمي‌شود، زيرا در ثبت سفارش‌ها و خريد و فروش سهام اختلال‌هايي را طبيعتا ايجاد مي‌کند. رفتار ناظر درست يا نادرست؟ بخشي از نما‌د‌‌هاي بازار سهام در معاملات ديروز ممنوع - متوقف بودند. يافته‌هاي «دنياي اقتصاد» نشان مي‌دهد؛ اين رويداد چند دليل مي‌تواند داشته باشد. نخست اينکه در روز‌هاي پاياني تيرماه قرار داريم و فصل مجامع برخي شرکت‌ها طي اين روز‌ها برگزار مي‌شود بنابراين نماد بايد متوقف شود. از طرفي قانوني بر معاملات بازار سهام مبني بر توقف نماد‌ها بر اساس نوسان ۲۰‌درصدي براي يک ساعت و نوسان ۵۰ درصدي حاکم است که اين مهم هم بر اساس قواعد کلي بازار درست و منطقي است. به گفته کارشناسان، هسته معاملات پاسخگوي جريان بازار نيست و ناظر به بهانه اختلالات هسته، در بازگشايي‌ها زمان مورد‌نظر را رعايت نمي‌کند. شيفتي کردن معاملات سهام به‌طوري که برخي از نماد‌ها در بعد از ظهر مورد معامله قرار بگيرند نيز از ديگر اقدامات ناظر طي چند روز اخير است. اما سياست شيفتي کردن داد و ستد‌ها در کوتاه‌مدت به يقين باري از دوش هسته معاملات بر‌مي‌دارد اما اين روش با روح بازار سرمايه که بحث رقابت و کارآيي در آن مطرح است در تناقض کامل قرار دارد. با اين حال انتظار مي‌رود که هسته و سامانه معاملاتي جديد به سرعت راه‌اندازي شود تا در يک ساعت معاملاتي تمام نماد‌ها حضور داشته باشند. از طرف ديگر رفتار ناظر بازار در اين روزها زير ذره‌بين بازيگران بورس قرار گرفته؛ آنان مي‌گويند بر تصميم‌هاي ناظر بايد طبق چارچوبي مشخص نظارت وجود داشته باشد تا برخورد‌ها و سليقه‌هاي شخصي در اين تصميم‌ها دخالت داده نشود. به گفته آنان در چنين شرايطي پذيرش باز و بسته شدن نماد‌ها بر اساس قاعده‌هاي مشخص براي جامعه سهامداري قابل قبول‌تر خواهد بود.

---

بازار

---

همراهان عزيز، آخرين خبر را بر روي بسترهاي زير دنبال کنيد: ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد