فارن پالیسی: آیا انفجار بیروت، چرنوبیل لبنان است؟

انتخاب/متن پيش رو در انتخاب منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

اوز کاترجي- فارين پاليسي/ سهل انگاري و فساد فاجعه‌اي ويرانگر در لبنان ايجاد کرد. در خبر‌ها ديديم و شنيديم که مروان اباود، فرماندار بيروت در حالي که جستجو براي يافتن بقاياي آتش نشان‌هاي مفقود شده در آوار‌هاي ناشي از انفجار در بيروت ادامه داشت، با خبرنگاران صحبت مي‌کرد و اشک مي‌ريخت. او با بيان اينکه اين اتفاق يک فاجعه ملي است، گفت: شرايط فعلي در بيروت مرا به ياد ويراني‌هاي ناشي از انفجار‌ها در هيروشيما و ناگازاکي انداخت.

به گزارش سرويس بين الملل «انتخاب»، در ادامه اين مطلب آمده است: اما استعاره هسته‌اي مناسب تري براي آنچه که بيروت را لرزاند، وجود دارد و آن فاجعه‌ي چرنوبيل است. به نظر نمي‌رسد که انفجار در بندر بيروت بر اثر درگيري يا عمل خشونت آميز آگاهانه‌اي رخ داده باشد، بلکه به نظر مي‌رسد اين مشکل مانند فاجعه‌ي چرنوبيل اتحاد جماهير شوروي بر اثر بي کفايتي مقامات، فساد و غفلت آنان اتفاق افتاده است. همچنين به نظر مي‌رسد که انفجار دوم پيامد‌هاي بيشتري نسبت به انفجار اوليه خواهد داشت.

مقامات لبناني در پي دو انفجار که بعد از ساعت ۶ بعد از ظهر روز سه شنبه رخ داد، بيروت را به عنوان منطقه فاجعه زده اعلام کردند. گفتني است، بر اثر اين انفجار دست کم ۱۳۵ نفر کشته و هزاران نفر زخمي شده اند و مردم در شبکه‌هاي اجتماعي عکس عزيزانشان را به اشتراک مي‌گذارند که مفقود شده اند و هنوز هم از آن‌ها خبري نيست.

تأثير فوري اقتصادي اين فاجعه ويرانگر بود. مهم اينکه، بر اثر اين اتفاق بين ۲۵۰ تا ۳۰۰ هزار نفر بي خانمان شده اند که تقريبا ۱۰ ٪ جمعيت شهر را تشکيل مي‌دهند.

همچنين هزاران نفر نياز به معالجه در بيمارستان‌هايي دارند که قبل از بروز اين مشکل با قربانيان کوويد-۱۹ پر شده اند. برآورد مي‌شود که حدود ۳ ميليارد دلار به دارايي‌ها در اين شهر خسارت وارد شده باشد.

در واقع انفجار‌هاي اخير بيروت يک بار ناتوان کننده بر دوش کشوري است که مردمش با فقر دست و پنجه نرم مي‌کنند و درگير مشکلات اقتصادي هستند. حتي قبل از انفجار‌ها هم لبنان در آستانه‌ي شکست قرار داشت. بحران پناهندگان ناشي از جنگ در کشور‌هاي همسايه‌ي سوريه تقريباً وارد دهمين سال خود مي‌شود. در حال حاضر لبنان در تلاش است تا نياز‌هاي ۳۰ درصد از جمعيت خود را که از جنگ سوريه آواره شده اند و به اين کشور پناه آورده اند، برآورده کند.

اما واقعيت اين است که فقط پناهندگان در لبنان براي رفع نياز‌هاي خود تلاش نمي‌کنند، بلکه بر اساس گزارش‌هاي سازمان برنامه جهاني غذا، تقريباً نيمي از مردم لبنان در تلاش براي رفع نياز‌هاي اساسي غذايي خود هستند. در ماه ژوئن مارتين کولِرتز، استاديار دانشگاه آمريکايي بيروت اظهار داشت: تا پايان سال، ۷۵ درصد از جمعيت لبنان نياز به بسته‌هاي کمکي مواد غذايي خواهند داشت، اما سوال اينجاست که آيا اين مواد غذايي در دسترس آن‌ها خواهد بود يا نه.

واقعيت اين است که بيماري کرونا، بيمارستان‌هاي لبنان را به زانو درآورد و کوويد-۱۹ همزمان با دوره‌اي از بي ثباتي اقتصادي بي سابقه در لبنان بروز کرد، در شرايطي که مردم به شدت درگير بدهي و مشکلات اقتصادي هستند. مهم اينکه، قيمت مواد غذايي در حال حاضر ۲۴۷ درصد در لبنان افزايش يافته است و با انفجار‌هايي که موجب انهدام مواد غذايي باقيمانده در بندر بيروت شدند و زيرساخت‌هاي کشور را ويران کردند، وضعيت به سرعت رو به وخامت مي‌رود. گفتني است، حتي قبل از انفجار‌ها نيز برخي از معترضين لبناني تا حد خودسوزي پيش رفته بودند.

ناصف هيتي، وزير امور خارجه لبنان نيز يک روز قبل از انفجار‌ها استعفا و هشدار داد که لبنان، امروز به سمت تبديل شدن به يک کشور شکست خورده حرکت مي‌کند.

با توجه به تاريخچه لبنان، بسياري از مردم از جمله دونالد ترامپ، رئيس جمهور آمريکا اعتقاد دارند که تروريسم عامل ايجاد اين شرايط در لبنان است، اما بايد گفت که دليل اصلي بروز بحران فعلي در اين کشور، خشونت نيست بلکه فساد است.

در حالي که جزئيات انفجار‌هاي بندر بيروت هنوز به طور کامل آشکار نشده اند، اما آنچه مقامات رسمي اعلام کرده اند اين است که آتش سوزي بر اثر انفجار يک محموله توقيفي نيترات آمونيوم ايجاد شد. گفتني است، اين مواد از سال ۲۰۱۳ تا الان در بندر انبار شده و حالا باعث بروز چنين حادثه‌اي شدند.

مهم اينکه، نيترات آمونيوم توسط تروريست‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد. مثلاً تروريست ملي گراي سفيد پوست به نام تيموتي مک وي در سال ۱۹۹۵، ۲ تن از مواد شيميايي صنعتي را در شهر اوکلاهما منفجر کرد و باعث کشته شدن ۱۶۸ نفر و آسيب رساندن به ۳۰۰ ساختمان شد. اما به ياد داشته باشيد که حالا در سال ۲۰۲۰ شاهد شرارت فردي مانند مک وي در بيروت نبوديم، بلکه سهل انگاري کشنده‌اي را از سوي مقامات لبنان شاهد هستيم که اجازه داده است، ۲ هزار و ۷۵۰ تن نيترات آمونيوم به ميزان بيش از هزار برابر مقدار استفاده شده توسط مک وي بيشتر از ۶ سال در قلب بيروت انبار شود.

حال اين سوال پيش مي‌آيد که آيا ممکن است مسئولان در برابر رشوه حاضر شده باشند که اين مواد خطرناک انفجاري در اين بندر انبار شود؟ برخي روزنامه نگاران لبناني پس از کشف اسناد مربوط به توقيف محموله‌اي که منفجر شد، اين سؤال را مطرح کرده اند.

عکسي که در رسانه‌هاي اجتماعي به اشتراک گذاشته شده و گفته مي‌شود انبار مورد نظر است، کارگران را در مقابل يک انبار مملو از کيسه‌هاي ۱۰۰۰ کيلوگرمي نيترات آمونيوم با مهر "Nitroprill HD" نشان مي‌دهد. گفتني است، نيتروپريل موادي بسيار خطرناک هستند که از آن‌ها در ساخت بمب استفاده مي‌شود. مهم اينکه، ميزان استاندارد براي ذخيره ايمن نيتروپريل طبق گفته سازنده‌ي آن، فقط ۴۰۰ تن است.

ممکن است هرگز متوجه نشويم که فساد يا سهل انگاري يا ترکيب آن‌ها موجب اين انفجار شده است. اما آنچه مسلم است اينکه مطمئناً اين انفجار بر اثر ناتواني کارگران بندري در انجام کنترل‌هاي اساسي يا رشوه گرفتن آن‌ها رخ نداده است. اين مشکل مربوط به کارفرما‌هاي آنان و سيستم فاسدي است که ساخته اند.

بايد اذعان کرد، در حالي که جنگ داخلي لبنان به طور رسمي در سال ۱۹۹۰ به پايان رسيد، بسياري از جنگ سالاران باقيمانده که از زير بار مسئوليت قساوت‌هايي که طي ده‌ها سال اعمال کردند، گريخته بودند، به سادگي تغيير چهره دادند و کنترل دولت شکننده‌ي لبنان را پس از جنگ عهده دار شدند.

طبقات حاکم لبنان، با مصونيت کامل طي سال‌هاي متمادي کشور را با مشکلات عديده‌اي روبرو کرده اند. فساد و حرص آن‌ها بار‌ها و بار‌ها لبنان را به بحران کشانده است و فرقه گرايي شايع در ميان نخبگان حاکم را هم بايد به اين موارد اضافه کرد. به طور کلي، لبنان درگير عدم نظارت و بي کفايتي مداوم حاکمان است.

لبنان امروز، درگير بحران‌هاي مختلفي است که از آن جمله مي‌توان به بحران بهداشتي اشاره کرد که طي آن زباله‌هاي انباشه شده به آلودگي هوا منجر شده اند، اقتصاد نفتکش نيز ديگر بحران پيش روي لبناني‌ها است. اين شرايط بر فقر شهروندان اين کشور افزوده و آن‌ها را تا مرز گرسنگي پيش برده است. با توجه به اين مسائل، بروز يک قحطي در اين کشور پيش بيني مي‌شود. گفتني است، تمام اين موضوعات شهروندان لبنان را طي ماه‌هاي گذشته به خيابان‌ها کشاند تا عليه کل طبقه‌ي حاکم و فرقه گرايي ميان نخبگان سياسي اعتراض کنند.

 

---

بازار

---

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar