انفجار بزرگ بیروت، لبنان را به کدام سمت و سو می برد؟
انتخاب/متن پيش رو در انتخاب منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
مدير کل سابق وزارت امور خارجه معتقد است، ايران در سياست خارجي خود دچار رويکرد محافظهکارانه شده است. ترس از تغيير و به روز کردن سياست خارجي بر کليت ساختار دولت جاري است. البته بايد توجه داشت در برخي زمينهها دولت فاقد قدرت بوده و نميتواند موضعي جديد را در پيش بگيرد.
قاسم محبعلي، کارشناس مسائل خاورميانه و مدير کل سابق وزارت خارجه در ارتباط با اينکه حادثه انفجار در بندر بيروت چه تاثيراتي بر معادلات داخلي لبنان و نيز تحولات سياسي منطقهاي بر جاي ميگذارد، به خبرنگار «انتخاب» گفت: «اينکه انتظار داشته باشيم يک حادثه همانند انفجار در بيروت، تمامي معادلات و تحولات منطقه خاورميانه را تحتالشعاع قرار بدهد، به گونهاي تفکري آرمانگرايانه است. با اين وجود، ميتوان انتظار داشت اين رخداد در سطح داخلي لبنان تحولاتي قابل توجه را به همراه داشته باشد. در چند سال گذشته شاهد بوديم که دولت سعد حريري ناکارآمد بود و پس از حسان دياب، از ابتدا مشخص بود که توانايي اداره اوضاع را ندارد اما اين حادثه به نوعي کار دولت او را تمام کرد.»
وي افزود: «بايد توجه داشته باشيم که کشور لبنان نيازمند اصلاحات گسترده است. ساختار طائفهاي کارآمد نيست و به نوعي حکومت در ميان سياستمداران موروثي شده و هيچ اراده جدي براي تغيير اوضاع وجود ندارد. مداخلات خارجي در اين کشور به شکل گستردهاي وجود دارد. اکنون شاهد هستيم که مسيحيها به فرانسه، سنيها به عربستان و شيعيان به ايران نزديک هستند. در مجموع، لبنان دچار نوعي انباشت بحران شده که به آساني قابل حل نيست. تا زماني که ساختار کنوني بر کشور لبنان حاکم باشد نميتوان ايجاد تحول و اصلاحات بزرگ را در اين کشور انتظار داشت.»
اين کارشناس مسائل خاورميانه، در بخشي ديگر از گفتههاي خود در تحليل سياست خارجي ايران نسبت به رخدادها و بحرانهاي منطقه به ويژه در چند ماه اخير، تاکيد کرد: «سياست خاورميانهاي ايران در مقطع کنوني، نيازمند فعال شدن مجدد است. در واقع، ايران در سياست خارجي خود دچار رويکرد محافظهکارانه شده است. البته بايد توجه داشت در برخي زمينهها دولت فاقد قدرت بوده و نميتواند موضعي جديد را در پيش بگيرد. اگر تهران نتواند خود را با تغييرات جديد در منطقه خاورميانه تطبيق بدهد، به طور حتم با آسيبهايي جدي مواجه خواهد شد. البته اين مساله خاص ايران نيست، بلکه کشورهايي همانند عربستان و آمريکا نيز با همين دور باطل مواجه شدهاند.»
مدير کل سابق وزارت خارجه افزود: «در ارتباط با سياست ايران نيز نسبت به لبنان با همين معضل روبهرو هستيم.»
اين کارشناس مسائل خاورميانه در بخشي ديگر از گفتهها خود پيرامون امکان تنشزدايي ميان امارات و ايران بعد از سومين تماس ميان وزاري خارجه دو کشور تاکيد کرد: «در ابتدا بايد توجه داشته باشيم که هيچگاه امارات تحت اختيار عربستان نبوده است. امرات با ايران پيوند و سطحي از همکاريهاي مختلف با عربستان شده و دارد. اين کشور يک کشور متمرکز نيست و برخي از شيخنشينها همانند «دبي» به آساني نميتوانند تجارت و ارتباط اقتصادي با ايران را قطع کنند. البته بايد توجه داشت که امارات نسبت به عربستان کشور کوچکتر و به مراتب بازيگري ضعيفتر بوده و همواره تلاش دارد که در معادلات سياسي قدرتهاي بزرگتر از خود را دخيل کند. اين کشور به نوعي سياست موازنه مثبت را در معادلات ميان قدرتها دنبال ميکند و سعي دارد سطحي از مناسبات را با تهران داشته باشد.»