هنگکنگ، چین دوم میشود

دنياي اقتصاد/متن پيش رو در دنياي اقتصاد منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
از همان روزي که قانون امنيت ملي هنگکنگ تصويب شد، هواخواهان دموکراسي هشدار داده بودند که اين دولتشهر با اين قانون به چين دوم تبديل خواهد شد. روز دوشنبه در هنگکنگ يکي از هواخواهان برجسته دموکراسي با توسل به همين قانون بازداشت شد؛ دستگيري اي که به شکلي عجيب صورت گرفت و براي دستگيري وي دهها نفر از نيروهاي پليس حضور داشتند.
به نوشته روزنامه نيويورکتايمز، پليس منطقه ويژه اداري هنگکنگ، جيمي لاي، از چهرههاي شناختهشده دموکراسيخواه و کارآفرين سرشناس و موسس يکي از معروفترين بنگاههاي رسانهاي منطقه را بازداشت کرد. آنطور که گزارشها حاکي است بازداشت جيمي لاي در ادامه برخوردها با دموکراسيخواهان و منتقدان پکن، در پي تصويب قانون جنجالي امنيت ملي هنگکنگ صورت گرفته است. استيون باتلر، هماهنگکننده امور آسيا در کميته حفاظت از روزنامهنگاران ميگويد: «بدترين نگرانيهاي ما در حال تبديل شدن به واقعيت هستند که قانون جديد پکن براي سرکوبي انديشههاي منتقد هوادار دموکراسي و محدود کردن آزادي رسانهها به کار گرفته خواهد شد.» آنطور که برخي رسانههاي هنگکنگي گزارش دادهاند پليس براي بازداشت جيمي لاي به دفتر او در روزنامه «اپلديلي» يورش برده است و دستکم هفت نفر ديگر نيز بازداشت شدهاند.» اين در حالي است که روزنامه ساوثچاينا مورنينگپست به نقل از منابعي گفته انتظار ميرود طي ساعتهاي پيشرو شمار بيشتري از افراد بازداشت شوند.
منابع خبري گفتهاند دليل بازداشت «تباني با کشور خارجي» است؛ يکي از بندهاي تصويب شده در قانون امنيت ملي هنگکنگ توسط جمهوري خلق چين که براي اتهامهاي «تباني با کشورهاي خارجي»، «جداييطلبي» يا اقدام به آنچه «تروريسم» توصيف شده، مجازاتهايي تا حبس ابد در نظر گرفته است. مارک سايمون دست راست جيمي لاي، در حساب کاربري توييتر خود با تاييد خبر بازداشت وي بر اساس قانون امنيت ملي جديد هنگکنگ نوشت: «نيروهاي امنيتي هنگکنگ بنا بر بند تباني با کشورهاي خارجي جيمي لاي را بازداشت کردند.» جيمي لاي سرشناسترين چهرهاي است که در هفتههاي اخير بازداشت ميشود. اما بهنظر ميرسد رويهاي هدفمند و دامنهدار از بازداشت منتقدان و معترضان در هنگکنگ آغاز شده است. تونگ ئينگکيت، موتورسواري که اول ژوئيه در جريان اعتراضات بازداشت شده بود نخستين فردي است که طبق قانون امنيت ملي هنگکنگ با اتهامهايي روبهرو شد. پس از او بازداشتها ادامه پيدا کرد و اخيرا نيز چهار جوان دانشجو، بين ۱۶ تا ۲۱ سال، بهدليل فعاليتهاي آنلاين و فعاليت در فضاي مجازي و به اتهام آنچه «جداييطلبي» عنوان شده، بازداشت شدهاند.
جيمي لاي با نام اصلي لاي جيئينگ، شرکت پوشاک بسيار معروف «جوردانو» را پايه گذاشت، او همچنين موسس نکستديجيتال، يک بنگاه رسانهاي و روزنامه پرطرفدار اپلديلي است. نکست ديجيتال، شرکت رسانهاي است که روزنامه اپل ديلي را اداره ميکند که در سال ۱۹۹۵ ميلادي در آستانه اينکه بريتانيا، هنگکنگ را به چين بازگرداند توسط جيمي لاي تاسيس شد.
روزنامه اپل ديلي نيز همانند لاي يک موضع جدي و محکم حامي دموکراسي دارد و اغلب از خوانندگان خود ميخواهد تا در اعتراضات حامي دموکراسي شرکت کنند.
حالا دستگيري لاي نگراني هواخواهان دموکراسي را دوچندان کرده است و قانون جديد امنيت ملي ميتواند مخالفان را وادار به سکوت کند. ويدئويي که از دستگيري جيمي لاي منتشر شد، نشان ميدهد ۱۰۰ نيروي پليس در اين دستگيري حضور داشتند. نيروهاي پليس با اسلحه لابهلاي ميز خبرنگاران حرکت ميکردند و لاي با دستبند به بيرون هدايت شد. همچنين در عکسهاي منتشر شده در شبکههاي اجتماعي، مشخص شد ماموران، دفتر کار لاي را به محاصره خود در آورده بودند.
روزنامه اپل ديلي گزارش داد که جيمي لاي به اتهام همکاري با کشور خارجي مورد بازجويي قرار گرفته است. مارک سايمون ميگويند که پليس قصد دارد در مورد سرمايهگذاريهاي خصوصي وي نيز تحقيق کند. سايمون تصريح کرد که چند تن از کارکنان اپل ديلي توسط نيروهاي پليس در خانههايشان مورد بازجويي قرار گرفتهاند. وقتي خبرنگاران از سايمون در مورد يورش پليس براي دستگيري لاي سوال کردند که در اينباره چه فکري ميکند، او گفت: «چه فکري بايد بکنم؟»
در اين شرايط راديو و تلويزيون هنگکنگ که از دولت بودجه دريافت ميکند، به دليل پوشش اين يورش مدعي شد که در ابتدا به دليل حضور نيروهاي پليس از ورود به صحنه دستگيري منع شده بود. اين رسانه دولتي همچنين گفت که تا پيش از تصويب اين قانون نيروهاي پليس حق حضور در رسانهها را نداشتند. اين در شرايطي است که روز دوشنبه با حضور نيروهاي پليس در اطراف ساختمان اپل ديلي، خبرنگاران براي حضور در صحنه با محدوديتهايي روبهرو بودند. در اين راستا پليس هنگکنگ با انتشار بيانيهاي در فيسبوک گفت که ماموران براي بررسي جرم امنيتي وارد ساختمان اپل ديلي در تسونگ کووان شدند و براي جستوجو از مقامات قضايي حکم داشتند. يکي از خبرنگاران اپل ديلي به نيويورکتايمز گفت که نيروهاي پليس کليه وسايل و اسناد را جمعآوري و به يک کاميون منتقل کردند.
فيلمهاي منتشر شده به شکل آنلاين هم نشان ميدهد برخي از نيروهاي پليس با لباسهاي متفاوت نيز در رستوراني در مرکز شهر که متعلق به يکي از پسران لاي است، حضور داشتهاند. آنها يک جعبه را که پر از وسايل الکترونيکي ضبط شده بود،به داخل يک وسيله نقليه شخصي بردند. آنها براي اين کار نه حکمي نشان داده و نه اينکه گفتهاند براي چه بخشي کار ميکردهاند. قانون جديد امنيتي، ساکنان هنگکنگ را براي پاک کردن ردپاي ديجيتالي پيامهايي که قبلا ارسال کردهاند، مبرا نميکند. پيامهايي که در حمايت از دموکراسي باشد، حتي اگر پاک شود نيز جرم محسوب ميشود. حالا در اين شرايط فروشگاهها و کسب و کارهايي که پوسترهايي در حمايت از دموکراسي نصب کرده بودند، مجبور به از بين بردن آن پوسترها شدهاند.
ماه گذشته دولت هنگکنگ با دستوري مانع از حضور ۱۲ نامزد حزب هواخواه دموکراسي براي انتخابات پيشرو شده است. البته دولتشهر هنگکنگ انتخابات را به مدت يکسال به تاخير انداخته است. بسياري از کارزار اپوزيسيون ميگويند اين حرکت موجب ميشود شکست نامزدهاي طرفدار پکن در اين دولتشهر سخت شود.