3
6
960
ظریف در بیروت
شرق
بروزرسانی
شرق/متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
ابوالقاسم دلفي- سفير پيشين ايران در فرانسه/ به‌دنبال اقدامات و تحرکات اوليه از سوي جمهوري اسلامي ايران متعاقب فاجعه انفجار بيروت، شامل پيام‌هاي همدردي و تشويق به ايستادگي مردم مظلوم و مقاوم لبنان در برابر توطئه‌ها و ارسال محموله کمک‌هاي ايران به لبنان، وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران در اقدامي بجا و ديپلماتيک عازم بيروت شد.
اينکه حضور لازم و ضروري جمهوري اسلامي ايران در صحنه لبنان براي ابراز همبستگي با مردم اين کشور در شرايط سخت فعلي و شبهه‌زدايي از تصوير کدر در حال طراحي از ديپلماسي ايراني مي‌بايد قبل از نمايش مسئله‌دار رئيس‌جمهور فرانسه در لبنان انجام مي‌شد يا نه و اينکه زمان اقدام وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران بر اساس ضروريات و الزامات شرايط داخلي و منطقه‌اي متأثر از تحولات بين‌المللي انتخاب شده است يا مفروضات ديگر، در اصل ابتکار تحرک ديپلماسي ايراني و رهايي آن از قيدوبندهاي بعضا دست‌وپاگير و بي‌پايه و اساس، تأثير بسزايي در اصل موضوع نخواهد داشت.
صحنه لبنان امروز پس از حوادث بندر بيروت، شاهد تحرک و حضور همه بازيگران داخلي، منطقه‌اي و بين‌المللي معارض با منافع جمهوري اسلامي ايران در اين کشور و بعضا در کل منطقه غرب آسيا براي کمک‌رساني به توطئه‌اي است که ابتدا و انتهاي آن کوتاه‌کردن دست قدرتمند حزب‌الله و حامي بي‌قيد‌وشرطش ايران از تأثيرگذاري و حمايت از حيات سالم و مستقلانه لبنان و بازگشايي محيط مناسب براي مدعيان قيموميت و کنترل ماترک قرارداد سيکس-پيکو و کاستن از خطرات عليه امنيت و آرامش کاذب براي صهيونيسم در سرزمين‌هاي اشغالي است.
ديدار‌ها و سفرهاي ديپلماتيک به لبنان يکي پس از ديگري، قبل و بعد از سفر وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران، با تأکيد بر حضور براي پيگيري تحولات و اصرار بر تغييرات و اصلاحات اساسي و بنيادي در مديريت لبنان در حال انجام است.
به نظر مي‌رسد فرانسه در «لباس» به‌اصطلاح مدافع فعال براي تحقق تغييرات و اصلاحات در لبنان، گردهم‌آوردن همه طرف‌ها و بازيگران مورد قبولش تحت حاکميت فراگير و دولت عهده‌دار مأموريت را هدف‌گذاري کرده و در اين راه از تمامي ابزارهاي ملي، منطقه‌اي و فرامنطقه‌اي خود استمداد طلبيده است.
تشکيل کنفرانس ويدئويي حمايت از لبنان در اوايل هفته گذشته در پاريس با حضور همه طرف‌هاي همسو و مدعي در لبنان که جاي خالي ايران در آن خودنمايي مي‌کرد و مشروط‌کردن هرگونه کمک به لبنان به تحقق شروط صندوق بين‌المللي پول و اصلاحات بنيادين در لبنان تحت لواي سازمان ملل، از بارزترين ابتکارات کاخ اليزه براي آينده لبنان بود.
ميشل دکلو از نزديکان به ديپلماسي فرانسه و از مؤسسه مطالعاتي فرانسوي موسوم به «مونتاين»، در مطلبي در روزنامه لبناني «اوريان دو ژور» يادآوري کرده است که مکرون به‌دنبال تغييراتي براي لبنان است که کليدي هستند.
اگرچه رئيس‌جمهور فرانسه در سفر به بيروت با همه احزاب سياسي لبنان گردهمايي برگزار کرد و علني هم صحبتي از کنارگذاشتن حزب‌الله به ميان نياورد، اما نظراتش در يک جمله و مبني بر اينکه «اصلاحات در درجه اول و سپس ژئوپليتيک» خلاصه مي‌شود و در آن نيات و مطالبات خود را براي خروج لبنان از شرايط فعلي و چگونگي اعطاي کمک به اين کشور پس از انجام اصلاحات ابراز کرد.
ادعا‌ها و انتظارات رئيس‌جمهور فرانسه، عملا هيچ‌گونه بروزي در صحنه داخلي لبنان تاکنون نداشته است، اما ظاهرا ايالات متحده، کشورهاي عرب حوزه خليج فارس و در رأس آنها عربستان سعودي ديدگاه‌هاي نسبتا نزديکي به مکرون داشته‌اند. اين گروه بر ضرورت انجام اصلاحات بنيادين و بزرگ در لبنان تأکيد کرده‌اند و بدون تحقق آن، ارسال هرگونه کمک را منتفي دانسته‌اند.
به عقيده ناظران تحولات لبنان، اصلاحات مورد نظر گروه ياد‌شده در درجه اول کنارگذاشتن حزب‌الله از صحنه لبنان يا محدودکردن حوزه‌هاي نفوذ و تأثيرگذاري اين گروه در لبنان است.
بنا بر اظهار «رياض کحواجي»، مدير مؤسسه تحليل نظامي خاورميانه و خليج فارس INEGMA مستقر در دبي، عربستان سعودي در يکي، دو سال گذشته هرگونه کمک به لبنان را با ادعاي اينکه حزب‌الله کنترل اين کشور را در اختيار دارد، متوقف کرده و حتي از متحد اصلي خود در لبنان که سعد حريري است، به‌دليل بي‌تحرکي او در برخورد با حزب‌الله دوري کرده است.
از طرف ديگر موضع ايالات متحده درباره وضعيت فعلي لبنان تا حدودي ابهام و تيرگي دارد. در شرايطي که دشمني آمريکا با ايران و هم‌پيمان اين کشور در لبنان آشکار و علني است و قطع منابع مالي حزب‌الله از مطالبات اساسي واشنگتن است، صداهاي ديگري در دولت ترامپ خواستار آن است که مقابله با حزب‌الله را از داشتن روابط خوب آمريکا و لبنان بايد جدا کرد. در همين چارچوب و قبل از سفر وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران به بيروت، ديويد هال، معاون سياسي وزارت خارجه آمريکا که طرفدار خط ميانه‌روي شديد است، به لبنان سفر کرد که مي‌تواند نشانه‌اي از اين باشد که واشنگتن به‌دنبال رويارويي کمتري با حزب‌الله در اين کشور است.
درعين‌حال مطالب منتشرشده در روزنامه وال‌استريت‌ژورنال هم حاکي از آن است که ايالات متحده درصدد افزايش فشار بر حزب‌الله و تحريم سياست‌مداران نزديک به اين حزب، از‌جمله جبران باسيل، وزير خارجه پيشين لبنان است.
در همين حال يکي از سؤا‌ل‌هاي اساسي در فضاي سياسي موجود لبنان اين است که آيا از نظر ايالات متحده به‌حاشيه‌راندن حزب‌الله به‌عنوان بخشي از اصلاحات در اين کشور براي جلوگيري‌نکردن از ارسال کمک‌هاي بين‌المللي به لبنان است؟ که ظاهرا پاسخ اين پرسش به نتيجه تلاش‌هاي جاري و سفرهاي انجام‌شده به لبنان بستگي زيادي خواهد داشت.
وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران در شرايطي متعاقب سفرهاي اخير غربي‌ها به لبنان وارد بيروت شد که به نظر مي‌رسد در درجه اول مي‌تواند براي ممانعت از فروپاشي حاکميت فعلي در لبنان تلاش کرده و تدابيري جمعي بينديشند تا زمينه ارسال کمک‌هاي بين‌المللي به اين کشور بحران‌زده فراهم شود.
اولويت‌هاي ديپلماسي ايراني و تمايلات مسالمت‌جويانه براي بازگرداندن آرامش به لبنان مأموريتي بسيار پيچيده و دشوار است که نياز به همدلي و همراهي همه بازيگران داخلي کشور در صحنه لبنان دارد.
آنچه مسلم است، اين است که حزب‌الله بخشي اساسي از حاکميت در لبنان است و کسي خارج از لبنان نمي‌تواند براي مدافع امنيت لبنان تعيين تکليف کند؛ بنابراين خواب‌هاي پريشان براي لبنان و موجوديت حزب‌الله هرگز تحقق عيني نخواهد يافت.
در اينکه خروج از شرايط فعلي لبنان جز با گفت‌وگوهاي فراگير داخلي و زمينه‌سازي براي مشارکت همه بازيگران تأثيرگذار و... معارض روند تحولات کشور زيتون در درجه اول اهميت براي بازگشت صلح و آرامش به لبنان و منطقه اساسي و حياتي است، نمي‌توان اندکي ترديد داشت، اما مي‌توان تصور کرد که ديپلماسي ايراني حاضر در لبنان که مي‌بايد پرچم‌دار حرکت منطقه‌اي راهبرد جمهوري اسلامي ايران براي نمايش اقتدار سياسي و مسالمت‌جويانه کنش‌ها و واکنش‌هاي کشور در مناسبات منطقه‌اي باشد، بذر تازه‌اي از «دوستي و صلح‌طلبي» را در منطقه‌اي مملو از خشونت و نفرت و به‌ويژه فتنه‌آفريني‌هاي رژيم صهيونيستي بکارد.
اخبار بیشتر درباره
اخبار بیشتر درباره
پس از این بخوانید
خطای شدید؛ چرا انتقال مالکیت باشگاههای استقلال و پرسپولیس اشتباه است؟
بحران بیسابقه بین آمریکا و اسرائیل
واشنگتن پست: آمریکا در بحرانیترین دوره تاریخ خود قرار دارد
داستانی عالی که هیچ کس باورش نمیکرد
حق انتقاد از معلمان را به رسمیت بشناسید
روایت وبسایت آمریکایی از «بدترین متحد واشنگتن»
سورپرایز اکتبر ایران برای بایدن
وبسایت اصلاحطلب نوشت: تصویر مطلوب اصولگرایی ایرانی از دختر ایرانی
جو بایدن سیاست اشتباه ترامپ در قبال ایران را دنبال کرد
