تئاتر تکراری در کاخ سفید

فرهيختگان/ متن پيش رو در فرهيختگان منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

بعد از آنکه ايالات‌متحده آمريکا به‌صورت يکجانبه و غيرقانوني احياي 6 قطعنامه ملغي‌شده سازمان ملل را اعلام کرد، رسانه‌ها از صدور يک فرمان جديد اجرايي براي اجراي تحريم‌هاي مندرج در قطعنامه‌هاي پيشين شوراي امنيت از سوي کاخ سفيد خبر دادند و بعدا گفتند که جزئيات اين فرمان اجرايي روز دوشنبه و طي يک نشست خبري اعلام خواهد شد. با اعلام اين خبر و توضيح اينکه در نشست مطبوعاتي يادشده قرار است چهار تن از وزرا به‌همراه نماينده آمريکا در سازمان ملل و چند معاون و مشاور ديگر کاخ سفيد حضور داشته باشند، خيلي‌ها تصور کردند که اقدام بزرگ و منحصربه‌فردي در آستانه وقوع است، چراکه تاکنون سابقه نداشته اين تعداد از مقامات کاخ سفيد براي موضوعي به‌صورت دسته‌جمعي نشست مطبوعاتي برگزار کنند.

---

بازار

---

به‌ناگاه اما وقتي موعد نشست خبري فرارسيد و اعضاي کابينه ترامپ يکي‌يکي پشت تريبون قرار گرفتند، آب سردي روي سر مخاطباني که منتظر يک اتفاق خارق‌العاده بودند، ريخته شد و ديدند که نمايندگان ترامپ هرکدام درحال قرائت نام چند کارشناس و مقام مسئول در نهادها و شرکت‌هاي ايراني براي تحريم مجدد هستند؛ اتفاقي که در سال‌هاي گذشته به دفعات و کرات رخ داده بود و هربار ليستي بعضا بلندبالاتر از اسامي اعلام‌شده در نشست خبري اخير هم منتشر شده بود. چنانکه در اين نشست خبري از زبان وزراي خارجه، خزانه‌داري، دفاع و ديگر مقامات کاخ سفيد اعلام شد و بعد با بيانيه دونالد ترامپ مورد تاکيد قرار گرفت، اسامي بيست‌وچند فرد حقيقي و حقوقي در اثر فعال‌سازي مکانيسم ماشه و به بهانه فعاليت‌هاي هسته‌اي، موشکي و... در ليست تحريم‌هاي آمريکا قرار گرفت.

علاوه‌بر اينکه چنين اقدامي يعني خواندن اسامي چند فرد بسيار کمتر از چيزي بود که برخي تلاش مي‌کردند به‌عنوان نتيجه احياي قطعنامه‌ها عنوان کنند، دقت در اسامي تحريم‌شده هم گوياي اين است که نه‌تنها اتفاق مهمي رخ نداده بلکه قريب به اتفاق اسامي اعلام‌شده نيز قبلا و به‌نحوي ديگر مورد تحريم قرار گرفته بودند. اين تعبير و تفسير را البته صرفا کارشناسان داخلي براي اقدام روز دوشنبه آمريکا استفاده نکردند، چراکه از مسئولان بلندپايه کشورهاي عضو شوراي امنيت گرفته تا کارشناسان سياسي و رسانه‌اي غربي و شرقي عنوان کردند که اتفاقات روز دوشنبه نمايشي بيش نبوده است. ازجمله اينکه اريک بروير، تحليل‌گر و معاون «مرکز بين‌المللي مطالعات راهبردي» توضيح داد: «تحريم‌هاي جديد نمايشي بوده است. به نظر مي‌رسد تعداد زيادي از اهداف تحريمي جديد، افراد يا سازمان‌هايي هستند که قبلا تحريم شده‌اند و بسياري از اين تحريم‌ها را مي‌شد بدون فعال کردن اسنپ‌بک اعمال کرد.»

اين توضيح وقتي دقيق‌تر مشخص مي‌شود که ما بدانيم تحريم‌هاي آمريکايي چون کاتسا، سيسادا و ده‌ها قانون تحريمي ديگر در اين سال‌ها مسئولان و نهادهاي ايراني را ذيل تحريم‌هاي متفاوتي قرار داده و حالا جزئي کردن آنها و نام بردن از جزء‌جزء هرکدام نه‌تنها تحريم جديد به حساب نمي‌آيد که اقدام موثري هم نيست و تنها تلاش مي‌شود بازي جديد و تبليغاتي ديگري در افکار عمومي آغاز شود.

براي مثال تعداد زيادي از 27 عنوان يادشده در ليست تحريمي جديد مربوط به سازمان انرژي اتمي ايران است و اين درحالي است که سازمان انرژي اتمي ايران در ژانويه 2020 توسط وزارت خارجه آمريکا تحريم شده بود و لذا اينکه حالا افراد يا معاونت‌هاي آن تک‌تک نام برده شود، قاعدتا امر جديدي نخواهد بود. محمد قنادي‌مراغه معاون برنامه‌ريزي هسته‌اي و نظارت استراتژيک سازمان انرژي اتمي و جواد کريمي‌ثابت معاون سازمان انرژي اتمي و رئيس موسسه تحقيقات علوم‌وفناوري هسته‌اي، بهروز کمالوندي سخنگو و پژمان رحيميان معاون سازمان انرژي اتمي ازجمله اين افراد هستند. يا در مثالي ديگر شرکت‌هاي «فناوري‌هاي پيشرفته ايران»، «مصباح انرژي» و موسسه تحقيقات علوم‌وفناوري هسته‌اي هم نام‌شان درحالي در ليست جديد آمده که در نوامبر 2018 تحريم شده بودند.

در بخش مربوط به برنامه موشکي ايران اما وضعيت طنزآميزتر هم مي‌شود، چراکه در اين حوزه و زماني که بخش عمده‌اي از نيروهاي نظامي ايران اساسا تروريست خوانده شده‌اند و وزارت دفاع ايران هم مدت‌ها پيش تحريم شده، ارائه ليست‌هاي جديد عملا مساله جديدي نخواهد بود. براي مثال شرکت «ماموت ديزل» و «گروه صنعتي ماموت»، «بهزاد فردوس» و «مهرزاد فردوس» (دو سهامدار گروه صنعتي ماموت) و محمدرضا دزفوليان، مديرعامل ماموت ديزل در بيانيه روز دوشنبه تحريم شدند.
يا در نمونه ديگر اصغر اسماعيل‌پور يکي از مديران صنايع هوايي نيروهاي مسلح و از مديران سابق مرکز تحقيقاتي حاج‌علي موحد نامش در ليست جديد تحريم آمده و اين درحالي است که مرکز تحقيقاتي حاج‌علي موحد پيش از اين و در سال 2016 تحريم شده بود.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar