ترامپیدن حاکمیت آمریکا
وطن امروز/ متن پيش رو در وطن امروز منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
علي آران/ مرگ يک قاضي ارشد آمريکايي در 87 سالگي، بيش از پيش توجهات را به سونامي تغييرات در حاکميت اين کشور معطوف کرد. عناوين خبري درباره انتخابات رياستجمهوري و بالطبع حاکميت ايالات متحده در ماههاي اخير به اندازه کافي با نام 2 نامزد 74 و 77ساله رياست بر کاخ سفيد از 2 جناح جمهوريخواه و دموکرات، با مشکلات سالخوردگي عجين شده بود که نقشآفريني يک قاضي ارشد 87 ساله، معادلات قدرت در سراي سالمندان واشنگتن را بغرنجتر کرد.
«روث گينزبرگ» اين جمعه پس از 27 سال عضويت در ديوان عالي ايالات متحده، با مرگش، ساختار سياسي ظاهري آمريکايي مبتني بر توازن قوا ميان 2 حزب هميشه حاکم جمهوريخواه و دموکرات را هم رو به زوال برد.
او يکي از 4 قاضي ارشد وابسته به حزب دموکرات در ديوان عالي ايالات متحده بود که در سالهاي گذشته نقشي حياتي در ايجاد موازنه در مقابل 5 قاضي ارشد جمهوريخواه، در حساسترين نهاد رسمي حکميت در نظام حکمراني آمريکا داشت. مرگ او اما در آستانه انتخابات نوامبر باعث شده فرصتي طلايي در اختيار ترامپ و همحزبيهاي محافظهکارش قرار بگيرد تا برتري کرسيهاي خود در اين ديوان را مطلق (6 در برابر 3) کنند.
بر هم خوردن توازن بين 2 طيف محافظهکار و ليبرال به نفع طرف اول در حاکميت يکپارچه اليگارشي آمريکايي 2 اثر کوتاه و بلندمدت در فضاي سياسي و اجتماعي اين کشور خواهد داشت.
در کوتاهمدت و در ماههاي قبل و بعد از انتخابات رياستجمهوري سوم نوامبر، اين وضعيت دست جمهوريخواهان حاکم را براي تقلب در هر 2 انتخابات رياستجمهوري و کنگره باز ميگذارد که اين حس ترس را به دموکراتها القا کرده و به منزله شديدتر شدن روحيه تنازع بقاي آنها و حاميان ليبرالشان خواهد بود که قطعا دعواي ترامپ و بايدن را به جنگي تمامعيار در هفتههاي پيش رو بدل خواهد کرد. اين در حالي است که پيش از اين هم انتخابات 2020 به نقطه آغاز جنگ داخلي و از هم گسيختگي نظام و جامعه اين کشور تشبيه شده است.
ديوان عالي ايالات متحده 2 دهه پيش شکايت «الگور» نامزد دموکراتها در انتخابات 2000 نسبت به اختلاف آرا در ايالت فلوريدا را ناديده گرفت و حکم به پيروزي نهايي جورج بوش (پسر) داد. حال غلبه راي همحزبيهاي ترامپ در اين ديوان، بايدن را از نتيجه انتخابات پيش رو مأيوس ميکند. با توجه به سابقه خراب ترامپ در سوءاستفاده از هر مزيت يا حفره قانوني، او و طرفداران متعصبش حالا ميتوانند با خيال راحت دست به هر اقدام خلاف قاعدهاي در جريان رايگيريها بزنند و خاطرجمع باشند که ديوان عالي ترتيب اثري به شکايات طرف مقابل ندهد. به عبارت ديگر اصرار ترامپ براي معرفي جايگزين گينزبرگ پيش از موعد انتخابات، نشان از برنامهاي هدفمند براي تقلب سيستماتيک در انتخابات دارد تا بلکه علاوه بر باقي ماندن خود در کاخ سفيد و حفظ اکثريت جمهوريخواه سنا- بويژه 6 کرسي بشدت در خطر سناتورهاي اين حزب- تنها سنگر رقباي دموکرات در قدرت يعني اکثريت خانه نمايندگان را هم از چنگ آنها در آورد.
مطمئنا دموکراتها اين خطر را از قبل احساس کرده و دست به مقابله به مثل خواهند زد؛ از صحن کنگره تا کف خيابانها. نوليبرالهاي جريان اصلي حزب دموکرات در 4 سال اخير با نزديک شدن به بخشي از چپها و آنارشيستهاي ضد ترامپ و حمايت از جنبشهاي ضدنژادپرستي (BLM)تدارک شورش ضددولتي بزرگي را به بهانه تقلب ديدهاند. در مقابل ترامپ هم با حمايت آشکار از شبهنظاميان نژادپرست «سفيدبرترپندار» مثل کوکلوکسکلانها و بخش گستردهاي از مسيحيان افراطي (پروتستان، اوانجليست و کاتوليک) و جامعه بزرگ نظاميان آمريکا (اعم از نظاميان و پليسهاي فعال يا بازنشسته و خانوادههاي آنها) از همان نخستين روزهاي ورودش به کاخ سفيد آماده جنگ داخلي شده بود.
از چشمانداز کوتاهمدت شورش انتخاباتي که بگذريم، در بلندمدت، سايه مرگ گينزبرگ بر حاکميت آمريکا نيز مخرب خواهد بود.
همانطور که گفته شد ديوان عالي ايالات متحده قدرتمندترين نهاد قضايي و حقوقي در اين کشور بوده و مهمترين وظايف آن نظارت بر مصوبات کنگره و مجالس قانونگذاري ايالتها و رسيدگي به شکايات ايالات عليه يکديگر است. اگر اين مصوبات مغاير اصول قانون اساسي شناخته شود، از سوي ديوان عالي از درجه اعتبار ساقط ميشود. به عبارت ديگر، اين ديوان نقش دادگاه قانون اساسي را ايفا ميکند.
از سقط جنين گرفته تا تبعيض، محدوديت حمل اسلحه و خدمات درماني و خيلي از مهمترين مسائل روز سياست آمريکا با راي ۹ عضو ديوان عالي ايالات متحده حلوفصل ميشود. احکام ديوان در نظام حکومتي آمريکا جز شرايط بسيار استثنايي و تقريبا محال، قابل تغيير نيست. از جمله کارهايي که ديوان عالي در يک دهه گذشته انجام داده است ميتوان به مواردي چون قائل شدن حق ازدواج براي همجنسبازان، تأييد حق مالکيت اسلحه، تغيير قوانين ناظر بر بودجه فعاليتهاي سياسي و تأييد اصلاحات خدمات درماني اوباما اشاره کرد. همين اواخر بود که روث گينزبرگ قبل از مرگش با نفوذ بالاي خود در ميان 5 عضو جمهوريخواه ديوان کاري کرد تعدادي از آنها هم در ملغي کردن دستور اجرايي کاخ سفيد مبني بر ديپورت فرزندان مهاجران به او و 3 دموکرات ديگر ديوان ملحق شوند. آن روز ترامپ بشدت عصباني شد و زخمهايش را ليسيد و منتظر انتقام بود. حالا فرصت انتقام براي او فراهم شده است. از طرف ديگر شخصيتهاي ديوان عالي، به عنوان بالاترين نهاد حکميت در آمريکا همواره براي بخشهاي پايينتر هرم قدرت نمادين بودهاند. خود قاضي گينزبرگ نمود نفوذ معنوي يک قاضي ارشد بر تمام ارکان سياسي و اجتماعي آمريکا محسوب ميشد. اين زن گاه يک تنه تفکرات نوليبرالي خود را در رأس حاکميت به پيش ميبرد و عامل چانهزني از بالا براي فشار جريانهاي فمينيست و دگرباش از پايين بود. به همين دليل اکثريت قاطع جمهوريخواهان در ديوان، آن هم در شرايطي که متحدان ترامپ در زمره ارتجاعيترين و تندروترين محافظهکاران هستند، معنايي جز آغاز پروسه ترامپي شدن حاکميت آمريکا از رأس تا پايين ندارد. در حال حاضر ترامپ فهرستي 20 نفره از گزينههاي محافظهکار يا تندرو موردنظر خود را براي نامزدي کرسيهاي خالي ديوان معرفي کرده که انتصاب هر کدام از آنها ميتواند موازنه را در اين نهاد مهم قضايي به نفع جمهوريخواهان تغيير دهد. بدين ترتيب بزودي همان چهره بزک شده پست مدرن آمريکا هم با تصوير گاوچرانها و نژادپرستاني جايگزين ميشود که به بديهيترين حقوق مدني يانکيها قهقهه ميزنند.
* پالسهاي حاکميت محافظهکاران بر آمريکا
31 شهريور: ترامپ (در جمع هوادارانش در فيلادلفيا): شايد من فرماني اجرايي امضا کنم براي اينکه شما نتوانيد او [بايدن] را به عنوان رئيسجمهورتان داشته باشيد.
31 شهريور: ترامپ (در مصاحبه با فاکسنيوز): آخر خط اين است که ما برنده انتخابات شويم؛ وقتي ما تعهد داريم که اقدام درست را به سريعترين شکل ممکن انجام دهيم. اوباما وقتي در سال 2016 نامزدي (براي کرسي ديوان عالي) معرفي نکرد، سنا را نداشت ولي وقتي ما سنا را داريم، هر چه بخواهيم انجام ميدهيم!»
30 شهريور: بيل کلينتون (رئيسجمهور اسبق آمريکا): تصميم ترامپ براي معرفي فوري جايگزين براي قاضي گينزبرگ بشدت رياکارانه است.
26 شهريور: نظرسنجي مدرسه حقوقي مارکت (3 روز پيش از مرگ قاضي گينزبرگ): 67 درصد آمريکاييها از هر دو حزب خواهان آنند براي هر کرسي خالي ديوان عالي به سرعت در مدت زمان باقيمانده در سال 2020 نامزد معرفي شود.
24 شهريور: ترامپ (در سخنراني انتخاباتي در نوادا): ما مذاکره خواهيم کرد، درست است؟ چون ما احتمالا به سبب چگونگي رفتاري که با ما شد، لياقت يک 4 سال ديگر را بعد از آن دور داريم!
19 شهريور: انتشار فهرست 20 نامزد مطلوب ترامپ براي کرسيهاي ديوان عالي (10 روز پيش از مرگ گينزبرگ): رئيسجمهور آمريکا با ذکر اينکه ميتواند در دوره آتي خود براي 4 کرسي ديوان جايگزين معرفي کند، در قالب اين فهرست بويژه 5 جمهوريخواه شاخص را به ترتيب زير معرفي کرد:
- تد کروز (سناتور تگزاس، يکي از رهبران جوان جمهوريخواه که نفوذ زيادي در ميان امنيتيها و مسيحيان افراطي (اوانجليستها) دارد.)
- تام کاتن (سناتور آرکانزاس که به داشتن روحيه جنگطلبانه و ضدايراني معروف است.)
- آمئل تاپر (معرفي شده توسط ميچ مک کانل رهبر اکثريت سنا براي خدمت در دادگستري آمريکا در بخش شرقي کنتاکي)
- ايمي کاني برتت (دفتردار سابق قاضي اسکاليا، از قضات پيشين ديوان عالي)
- جاش هاولي (جوانترين سناتور کنگره از ايالت ميسوري، يک حقوقدان 40 ساله بسيار محافظهکار و حامي هميشگي ترامپ).