زمانی برای دوئل پیرمردها
شرق/متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
سنت مناظرههاي انتخاباتي در ايالات متحده به رقابت براي کسب کرسي سناي ايالت ايلينوي در سال 1856 برميگردد، آن زمان هفت مناظره سهساعته بين «آبراهام لينکلن» و «استيون داگلاس» در فضاي باز شهرهاي کوچک مثل فريپورت و گالسبورگ برگزار ميشد. اين مناظره بهگونهاي بود که دو نامزد ملزم بودند هرکدام يک ساعت صحبت کنند و سپس فرصتي نيمساعته در اختيار طرف مقابل قرار ميگرفت. اولين موضوعي هم که در مناظرههاي انتخاباتي در آمريکا مورد بحث قرار گرفت، مبحث بردهداري بود. اما برگزاري مناظره تلويزيوني بين نامزدهاي انتخابات رياستجمهوري آمريکا از سال 1960 پايهگذاري شد و اين مناظرهها با تأثيرگذاري بر افکاري عمومي، نقشي تعيينکننده در نتيجه انتخابات دارند.
با اينکه مناظره نامزدهاي انتخاباتي در ايالات متحده قدمتي بيش از 160 سال دارد اما اين سنت براي نامزدهاي انتخابات رياستجمهوري از 60 سال پيش آغاز شد. با وجود آغاز به کار اولين شبکه تلويزيوني در ايالات متحده از سال 1928، اولين مناظره تلويزيوني از سال 1960 ميان «ريچارد نيکسون» از حزب جمهوريخواه و «جان کندي» سناتور وقت ايالت ماساچوست و نامزد حزب دموکرات برگزار شد. امشب (بامداد چهارشنبه به وقت ايران) هم قرار است «دونالد ترامپ» نامزد حزب جمهوريخواه و «جو بايدن» رقيب دموکراتش در اولين راند از سه راند مناظره تلويزيوني، در اوهايو رودرروي هم قرار بگيرند.
در 60 سالي که از عمر مناظرههاي انتخاباتي در ايالات متحده ميگذرد، آمريکاييها شاهد مناظرههايي بودند که اغلب نقشي تعيينکننده در نتيجه انتخابات رياستجمهوري آمريکا داشتهاند و منشأ تحولاتي اساسي شدهاند.
1960: اولين مناظره انتخاباتي در سال 1960 ميان نيکسون و کندي براي نامزد جمهوريخواه بسيار گران تمام شد. نيکسون که قبل از مناظره از بيمارستان مرخص شده بود، در اولين مناظره پيشنهاد گريم صورت براي پوشاندن آثار بيحالي را نپذيرفت و اين موضوع مورد توجه رسانهها و حدود 70 ميليون بيننده تلويزيوني قرار گرفت. با اينکه نيکسون در نهايت در انتخابات 1960 پيروز شد اما از آن سال به بعد اهميت ظاهر مناظرهکنندهها و تکنيکهاي کنترل مناظره تلويزيوني و تحت تأثير قراردادن مخاطب به يکي از مهمترين موضوعات تبديل شد.
1976: در اولين مناظره تلويزيوني پس از 16 سال وقفه، «جيمي کارتر» دموکرات رودرروي «جرالد فورد» رئيسجمهور وقت و نامزد حزب جمهوريخواه قرار گرفت. فورد در اين مناظره گاف بزرگي داد که ضربهاي به اعتبار او بود و آگاهي رئيسجمهور وقت آمريکا از تحولات جهان را زير سؤال برد. او مدعي شد که «حکومت شوروي هيچ سلطهاي بر اروپاي شرقي ندارد و تا زماني که دولت من در واشنگتن حضور دارد، چنين اتفاقي رخ نخواهد داد». در اين انتخابات کارتر به پيروزي رسيد.
1980: کارتر درحاليکه مناظره اول خود با «رونالد ريگان» جمهوريخواه و «جان اندرسون» نماينده حزب سوم را تحريم کرده بود، حاضر شد در مناظره دوم در برابر اين رقيب قرار گيرد. کارتر، ريگان را متهم کرده بود که قصد دارد بودجه مراقبتهاي بهداشتي براي سالمندان را قطع کند اما ريگان به دليل اينگونه موضعگيريهاي کارتر بارها به انتقاد از او پرداخت و با خنده تأکيد ميکرد که «تو حرفهاي من را اشتباه تفسير ميکني. اکنون باز هم همين اشتباه را داري تکرار ميکني». خندههاي ريگان در واکنش به کارتر نظر تماشاگران را جلب کرد و به بحث روز سياسي در آمريکا تبديل شد. ريگان در انتخابات اين سال پيروز شد.
1984: ريگان 73ساله، وقتي با «والتر موندال» دموکرات 56ساله مناظره ميکرد؛ مشکل سن بالاي خود را که موندال بارها به آن اشاره ميکرد، بياهميت دانست و تأکيد ميکرد که «من ميخواهم تو اين نکته را متوجه شوي که من قصد ندارم سن و سال را به يک بحث انتخاباتي تبديل کنم. قصد ندارم براي اهداف سياسي از جواني و بيتجربگي رقبايم سوءاستفاده کنم». ريگان باز هم پيروز انتخابات شد.
1988: «مايکل دوکاکيس» نامزد حزب دموکرات به انتقاد از موضعگيريهاي «جورج دبليو بوش» رقيب جمهوريخواه خود پرداخت و در بخشي از مناظره خطاب به بوش گفت: «آيا شما از مجازات مرگ براي کسي که به همسرش تجاوز کرده و او را کشته حمايت ميکنيد؟»، اين سؤال فرصتي طلايي براي بوش بود که از سوي منتقدان، «مرد يخي» لقب گرفته بود. بوش در پاسخ به دوکاکيس جنبه احساسي خود را به خوبي نشان داد و توانست رقيب را به گوشه رينگ ببرد. بوش در اين انتخابات پيروز شد.
1992: «بيل کلينتون» دموکرات، جورج بوش جمهوريخواه و «راس پروت» مستقل مناظرههاي نهچندان جذاب اين سال را برگزار کردند و در نهايت کلينتون پيروز انتخابات شد.
1996: در يکي از مناظرههاي بيل کلينتون و «باب دال» جمهوريخواه، يک دانشجو از دال پرسيد «آيا با داشتن73 سال فکر نميکنيد براي درک نيازهاي جوانان کمي پير باشيد؟»، دال پاسخ داد: «با اين سن فکر ميکنم هوش و تجربه نشان ميدهد که من گزينه مناسبي براي رياستجمهوري باشم». در اين ميان کلينتون هم گفت: «من فقط ميتوانم به شما بگويم که من فکر نميکنم سناتور دال براي رياستجمهوري زيادي مسن باشد. سن او به قدمت عقايد اوست که من آنها را به چالش کشيدهام». کلينتون دوباره در انتخابات پيروز شد.
2000: «ال گور» معاون بيل کلينتون رقيب «جورج دبليو بوش» پسر رئيسجمهور سابق آمريکا بود. ال گور در اولين مناظره زماني که بوش در حال صحبت بود، با صداي بلند آه ميکشيد. «ما همه اشتباه ميکنيم. بارها پيش آمده که من يک يا دو عبارت را اشتباه تلفظ کردهام». بوش در دومين مناظره خود تأکيد کرد که در مناظره قبلي به عمد چند کلمه را اشتباه تلفظ کرده بود. اين نامزد جمهوريخواه در انتخابات پيروز شد.
2004: آخرين مناظره ميان بوش و «جان کري» دموکرات تفاوتها و تضادهاي آشکار ميان اين دو نامزد را نشان ميداد. هرچقدر بوش با مسائل و سؤالات بسيار ساده روبهرو ميشد، کري سعي داشت تا با افشاي برخي حقايق از دوران رياستجمهوري بوش رأيدهندگان را به سمت خود متمايل کند اما در نهايت بوش دوباره پيروز انتخابات شد.
2008: «سارا پي لين» معاون و همراه «جان مک کين» رقيب جمهوريخواه «باراک اوباما»ي دموکرات در مناظره با جو بايدن معاون و همراه اوباما، بارها سياستهاي اعلامشده از سوي دموکراتها درباره جنگ عراق و اقتصاد را به چالش کشيد. هرچقدر بايدن تلاش ميکرد به آرامي پاسخ پي لين را بدهد، معاون مک کين به تندي واکنش نشان ميداد. بايدن و پي لين هر دو تأکيد داشتند که سياست اقتصادي دولت را براي طبقه متوسط آمريکا قابل تحملتر خواهند کرد اما بايدن تأکيد ميکرد که مک کين بر سياستهايي اصرار ميورزد که در جريان بحران مالي 2008 نادرستبودن آنها ثابت شده است. تيم اوباما- بايدن در اين انتخابات پيروز شد.
2012: اوباما در اولين مناظره خود با «ميت رامني» جمهوريخواه براي چند ثانيه تعادل خود را از دست داد و طرفداران خود را نگران کرد. رامني در مناظره دوم در پاسخ به سؤالي درباره حقوق برابر فارغ از جنسيت گفت که او يک کابينه کامل فقط شامل زنان براي دولت خود در نظر گرفته است. اين پاسخ رامني با واکنشهايي در رسانههاي اجتماعي روبهرو شد و کاربران با انتشار تصاويري از کابينه احتمالي رامني به تمسخر او پرداختند. اوباما در اين انتخابات به پيروزي رسيد.
2016: اولين مناظره بين دونالد ترامپ جمهوريخواه و «هيلاري کلينتون» دموکرات حدود 84 ميليون بيننده تلويزيوني در ايالات متحده داشت که يک رکورد براي مناظرهها و رقمي کمظير در دوران ديجيتال محسوب ميشود. توهين و تبادل اتهام ميان کلينتون و ترامپ مناظره دوم اين دو را تحتالشعاع قرار داده بود.
کلينتون با اشاره به نوار ويدئويي ترامپ که در آن اظهارات پرخاشگرانه جنسي عليه زنان مطرح ميکرد، به ترامپ حمله کرد. ترامپ هم در مقابل با متهمکردن بيل کلينتون، همسر هيلاري کلينتون به سوءاستفاده از زنان، سعي در واکنش داشت. کلينتون در کتاب خود که در سال 2017 منتشر شد، نوشت که ترامپ در مناظره دوم در پشت صحنه به دنبالش رفت و قصد عصبيکردنش را داشت. هيلاري نوشت «اما در عوض من بهجاي خشمگينشدن با خونسردي واکنش نشان دادم و به او گفتم که من در زندگي با مردان زيادي مثل تو روبهرو شدهام و ميدانم چه رفتاري بايد در مقابلشان داشته باشم». ترامپ در مناظره سوم کلينتون را «زني کثيف و ناخوشايند» خطاب قرار داد و به اين سؤال که «آيا نتيجه انتخابات را هر چه باشد خواهد پذيرفت؟» پاسخ روشني نداد. ترامپ در اين انتخابات پيروز شد.
کميسيون مناظره رياستجمهوري
در ايالات متحده مناظرهها در سطح ملي از سوي نهادي به نام «کميسيون مناظره رياستجمهوري» که به اختصار CPD خوانده ميشود، برگزار ميشود. اين کميسيون يک سازمان خصوصي و غيرحزبي است. کميسيون مناظره رياستجمهوري بهعنوان يک سازمان زير نظر قانون فدرال، حامي و اسپانسر برگزاري مناظرههاي رياستجمهوري است. مسئوليت اصلي اين کميسيون، اطمينانيافتن از اين است که نامزدهاي انتخابات از اين امتياز برخوردار باشند که خود را بهطورکامل و شايسته به مردم معرفي کنند. اين کميسيون هيچ نامزدي را تأييد و حمايت نميکند و حق مخالفت با هيچکدام از آنها را هم ندارد. اين سازمان همچنين از انتخابات سال 1988 تاکنون اسپانسر تمامي مناظرهها بوده است.
هدف از تشکيل
اين کميسيون به اين دليل شکل گرفت تا افکار عمومي اين شانس را داشته باشند که در مناظرهها نامزدهاي برتر دو حزب را بهتر بشناسند. تا قبل از سال 1988، مناظرههاي رياستجمهوري نواقص زيادي داشت. اولين مناظره رياستجمهوري در سال 1960 بين نيکسون و کندي برگزار شد، اما در سالهاي 1964، 1968 و 1972 چنين مناظرههايي را شاهد نبوديم. در سالهاي 1976، 1980 و 1984 مناظرههاي ضعيفي برگزار شد که در آنها به بسياري از چالشهاي رايج داخلي و خارجي پرداخته نشد. تجربه مناظره 1984 اين نگراني را در رسانهها شدت بخشيد که ممکن است با چنين مناظرههايي، رأيدهندگان از طرح دغدغههاي واقعي خود محروم شوند. همزمان دو نظرسنجي انجامگرفته از سوي دانشگاههاي هاروارد و جورج تاون نشان داد که مردم آمريکا خواستار يک مناظره جامع هستند و آن را يک فرايند تأثيرگذار براي انتخاب رئيسجمهور ميدانند. در واکنش به اين دو تحقيق، به ترتيب رهبران وقت کميتههاي دو حزب دموکرات و جمهوريخواه، از تأسيس کميسيون مناظرههاي انتخاباتي حمايت کردند. به همين ترتيب کميسيون مناظرههاي رياستجمهوري در 19 فوريه 1987 در منطقه کلمبيا بهعنوان يک سازمان غيرانتفاعي تأسيس شد تا مباحث و مناظرههاي بين نامزدها را نظم دهد.
مديران کميسيون
درحاليکه تا سال 1989 رهبران دو حزب دموکرات و جمهوريخواه اين کميسيون را اداره ميکردند، در اين سال حاکميت اين دو حزب در اين کميسيون پايان يافت. يکي از شروط اصلي جذب اعضاي جديد براي اين کميسيون، داشتن ديدگاه ملي بود و ديدگاه حزبي در آن جايي نداشت. بر همين اساس، در 30 سال اخير هيچکدام از اعضاي برجسته دو حزب به اين سازمان راه نيافتهاند و بيشتر اعضاي اين کميسيون درحالحاضر افرادي هستند که داوطلبانه در آن خدمت ميکنند. در ترکيب هيئت فعلي اين کميسيون، علاوه بر اعضاي پايهگذار، اين نامها نيز ديده ميشوند: «جان دانفورد» سناتور سابق، «چارلز گيبسون» از اعضاي سابق شبکه ABC، «جان گريفين» مدير اجرائي کمپاني الالسي، «جين هرمن» مدير اجرائي مرکز مطالعات بينالمللي ويلسون، «آنتونيو هرناندز» مدير اجرائي بنياد جامعه کاليفرنيا، کشيش «جان جنکينز» مدير دانشگاه نوتردام، «جيم لرر» سردبير سابق بخش خبري شبکه «پيبياس»، «نيوتون مينوو» مشاور ارشد الالپي، «ريچارد پارسونز» مشاور ارشد يکي از شرکاي کمپاني الالسي و سناتور سابق و «کنت وولاک» مدير سابق مؤسسه دموکراتيک ملي براي امور خارجي.
روش تأمين سرمايه
اين کميسيون حق دريافت هيچ پولي از سوي دولت يا احزاب سياسي ندارد و در واقع وجه آن هر چهار سال يک بار از سوي شبکههايي که ميزبان اين مناظرهها هستند، تأمين ميشود؛ بااينحال اين شبکهها در تعيين شکل مناظرهها نقش چنداني ندارند و تعيين شکل مناظرهها بر عهده رأيدهندگاني است که ديدگاه غيرحزبي دارند و هدف اين برنامهها نيز تأمين همين هدف است که مناظرهها يکسويه و يکجانبه نشود و از هيچ نامزدي حمايت نکند.