هوا، هوای کرونا است

ايران

بروزرسانی 1399/08/08 - 18:15

ايران/متن پيش رو در ايران منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

زمستان هرسال به طور متوسط حدود 200 بار وارونگي هوا اتفاق مي‌افتد؛ وارونگي يعني تشکيل گنبد يخي بر فراز شهر و توقف جريان عمودي هوا. لابد ديده‌ايد گاهي زمستان دود دودکش کوره‌هاي آجرپزي به‌جاي اينکه رو به‌بالا برود افقي جريان پيدا مي‌کند و درست به‌همين دليل ميزان غلظت آلودگي بيشتر مي‌شود و حالا متخصصان از ارتباط هولناک آلودگي هوا با افزايش فوتي‌هاي کرونا مي‌گويند و تأکيد دارند در روزهايي که با پديده وارونگي و آلودگي هوا مواجه مي‌شويم تنها راه چاره براي جلوگيري از گسترش انتشار اين ويروس تعطيلي شهرهاي بزرگ است. دکتر شاهسوني رئيس گروه سلامت هوا و تغيير اقليم وزارت بهداشت با اشاره به افزايش 15درصدي فوتي‌هاي کرونا با تشديد آلودگي هوا مي‌گويد: «مطالعاتي که در چين و ايتاليا انجام گرفته نشان مي‌دهد آلودگي هوا و بويژه افزايش ذرات معلق باعث افزايش موارد ابتلا و مرگ و ميرهاي ناشي از کرونا و شدت بيماري مي‌شود.»
روز سه‌شنبه همين هفته نيز رئيس شوراي شهر براي دومين بار از دولت درخواست کرد تا براي کنترل اين بيماري در روزهايي که هواي پايتخت آلوده است تهران براي دو هفته تعطيل شود.
اما افزايش آلاينده‌هاي جوي چطورمي‌تواند باعث شيوع بيشتر ويروس کرونا شوند؟ داريوش گل عليزاده معاون مرکز ملي هوا و تغيير اقليم سازمان محيط زيست با اشاره به مطالعاتي که در اين زمينه انجام گرفته است مي‌گويد: «در بحث مربوط به ارتباط آلودگي هوا بويژه ذرات 5/2 PM و وارونگي با سرعت انتشار ويروس کرونا مي‌توان به نتيجه مطالعاتي که در چين، امريکا و دانشگاه شريف انجام گرفته اشاره کرد. نتيجه اين مطالعات نشان مي‌دهد ارتباط مستقيمي بين تشديد شيوع کرونا با آلودگي هوا وجود دارد. نتيجه مطالعات دانشگاه هاروارد مشخص کرد به ازاي هر يک ميکروگرم افزايش غلظت ذرات 5/2 PM ميزان مرگ و مير 8 درصد بيشتر مي‌شود. اما نتيجه مطالعات دانشگاه شريف نشان داد به ازاي هر 10 ميکروگرم افزايش غلظت ذرات معلق 5/2 PM ميزان ابتلا به کرونا 15 درصد افزايش پيدا مي‌کند. آلودگي و وارونگي هوا ايمني بدن بخصوص ريه را پايين مي‌آورد و ويروس کرونا با قدرت بيشتري عمل مي‌کند. به اين ترتيب ميزان ابتلا به کرونا افزايش پيدا مي‌کند اما اين به معناي اينکه ذرات معلق منتقل کننده ويروس باشند نيست.»
وي به نقش سرما در وارونگي هوا اشاره مي‌کند و مي‌گويد: «در شهري مثل تهران محبوس شدن هواي گرم در هواي سرد باعث وارونگي مي‌شود. به اين ترتيب وقتي هواي گرم آلوده به ذرات 5/2PM ، CO وSO2باشد وارونگي هوا باعث محبوس شدن هواي آلوده شده و به اين ترتيب آلودگي در سطح زمين منتشر مي‌شود. يکي ديگر از عوامل وارونگي پايداري هوا است. وقتي باد نوزد آلودگي هوا منتقل نمي‌شود و در نتيجه شاهد تجميع آلاينده‌ها خواهيم بود. بر اساس پيش‌بيني هواشناسي شرايط سرماي زمستان امسال از حد نرمال بالاتر خواهد بود و به اين ترتيب با بحث آلودگي هوا و وارونگي شديدي مواجه خواهيم شد.»

گل عليزاده از چند راهکار پيشنهادي براي کاهش آلودگي هوا در روزهاي کرونايي مي‌گويد: «براي پيشگيري از اين وضعيت چند راهکار در ستاد ملي مقابله با کرونا مطرح شد؛ يکي از آنها ممانعت از منابعي هستند که باعث تشديد آلودگي هوا مي‌شوند مثل جلوگيري از تردد کاميون‌ها با عمر 20 سال. اين کاميون‌هاي ديزلي نقش زيادي در آلودگي هوا و انتشار ذرات معلق 5/2 PM دارند. يکي ديگر از راهکارها بحث جلوگيري از تردد موتورسيکلت‌هاي فرسوده و همچنين تأمين سوخت مناسب براي نيروگاه‌ها و صنايع براي فصل زمستان در شرايط وارونگي هوا است. متأسفانه در فصل زمستان وقتي با کمبود گاز مواجه مي‌شويم نيروگاه‌ها و صنايع به ناچار به سمت سوخت‌هاي سنگين مانند نفت کوره مي‌روند. اين سوخت گوگرد و ذرات آلاينده زيادي دارد. تبعات رواني آلودگي ناشي از اين سوخت‌ هم بسيار زياد است چون مردم آلودگي آن را به شکل دوده سياه رنگ مي‌بينند.»
به‌گفته پزشکان متخصص ريه آسيب پذيرترين عضو بدن در برابر ويروس کرونا است و با افزايش آلودگي هوا مشکلات تنفسي بيشتر مي‌شوند. دکتر سعيد مرزبان راد فوق تخصص ريه با تأکيد بر اينکه ويروس کرونا هوابرد است و از راه هوا منتقل مي‌شود به مطالعه‌اي که روي 1690 بيمار مبتلا به کرونا انجام گرفته اشاره مي‌کند و مي‌گويد: «در اين مطالعه مشخص شد 40 درصد از بيماران به هيچ بيماري زمينه‌اي مبتلا نيستند و 60درصد ديگر يکي از بيماري‌هاي زمينه‌اي دارند. تعدادي از اين بيماران به‌دليل وضعيت وخيمي‌ که داشتند در آي‌سي‌يو بستري شدند و نکته مهم اينکه 98 درصد از بيماراني که بيماري زمينه‌اي نداشتند از آي سي يو مرخص شدند و با وجود ابتلا به نوع شديد کرونا بازهم به زندگي برگشتند اما 197 بيمار مبتلا به کرونا که بيماري زمينه‌اي داشتند و در آي سي يو بستري بودند فوت کردند. با بررسي علت مرگ آنها مشخص شد عامل مرگ آنها از کار افتادن ريه و به اصطلاح سفيد شدن آن است.
بنابراين در روزهايي که هوا آلوده است يا وارونگي هوا اتفاق مي‌افتد به‌دليل جريان نداشتن هوا انتقال ويروس کرونا شدت بيشتري پيدا مي‌کند. ويروس کرونا وارد سلولي که در انتهاي راه تنفسي قرار دارد مي‌شود و به اين ترتيب ريه را درگير مي‌کند. در روزهايي که هوا آلوده است کساني که سابقه بيماري ريوي يا قلبي دارند بيشتر از ديگر گروه‌ها در خطر ابتلاي به کرونا هستند. لازم است بدانيم ويروس کرونا بسيار باهوش است و به ريه کساني که سيستم ايمني پاييني دارند حمله مي‌کند. به همين دليل به کساني که سابقه بيماري تنفسي و قلبي دارند توصيه مي‌کنيم در روزهايي که هوا آلوده است يا با پديده وارونگي هوا مواجه هستيم به هيچ عنوان از خانه خارج نشوند.»
دکتر مرتضي عبدلي متخصص داخلي و فوق تخصص ريه هم معتقد است آلودگي هوا و بخصوص پديده وارونگي ارتباط مستقيمي با درگيري ريه و بيماري‌هاي ريوي دارد و مي‌تواند مثل مواد شيميايي به ريه آسيب بزند: «هر سال در پاييز و زمستان با افزايش آلاينده‌ها و پديده وارونگي تعداد کساني که مشکل تنفسي پيدا مي‌کنند و نياز به درمان دارند افزايش پيدا مي‌کند. متأسفانه با ماسک‌هاي معمولي هم نمي‌توان از ورود ذرات معلق جلوگيري کرد. امروز با افزايش تعداد مبتلايان به کرونا تلاش مي‌کنيم کساني را که از نارسايي شديد تنفسي رنج مي‌برند نجات بدهيم و قاعدتاً کساني که درگيري ريه کمتري دارند بستري نمي‌شوند واز آنها مي‌خواهيم که به منزل روند و درمان را طي کنند. قاعدتاً مسئولان براي کنترل شرايط اپيدمي تلاش‌هايي انجام خواهند داد ولي مردم بخصوص کساني که به بيماري‌هاي ريوي مبتلا هستند و همين طور سيگاري‌هاي مزمن نبايد در معرض هواي آلوده قرار بگيرند زيرا آنها نسبت به ديگران بيشتر مستعد ابتلا به کرونا هستند. متأسفانه با نزديک شدن به روزهاي سرد شاهد شيوع بيشتر اين ويروس و سخت‌تر شدن درمان بيماران مبتلا به کرونا هستيم.»
دکتر يوسف رشيدي عضو هيأت علمي پژوهشکده علوم محيطي دانشگاه شهيد بهشتي معتقد است اگر به جاي انجام کارهاي سخت افزاري در زمينه نرم افزاري و کاهش تقاضاي سفر درون شهري کارهايي انجام مي‌داديم امروز شاهد افزايش تردد خودرو در شهر نبوديم: «با توجه به اينکه ويروس کرونا در وسايل حمل‌ونقل عمومي احتمال سرايت بيشتري دارد چاره‌اي جز استفاده از خودروي شخصي براي مردم باقي نمي‌ماند و به اين ترتيب شاهد افزايش ذرات معلق و آلودگي هوا و به تبع آن افزايش بيماري‌هاي تنفسي خواهيم بود. اما بايد از قبل يکسري کارهاي نرم افزاري در ارتباط با مديريت تقاضاي سفر انجام مي‌داديم تا شاهد کاهش سفرهاي درون شهري باشيم و حتي اين کار بايد قبل از شيوع کرونا انجام مي‌شد. متأسفانه همه تمرکز ما در بحث آلودگي هوا اقدامات سخت افزاري مثل خودرو، سوخت، معاينه فني و حمل‌ونقل عمومي است و هيچگاه در زمينه کاهش تقاضاي سفر کاري نمي‌کنيم.»

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar