سرمقاله رسالت/ ناخودآگاه تشویق به جرم می‌کنیم!

رسالت/ « ناخودآگاه تشويق به جرم مي‌کنيم! » عنوان سرمقاله سردبير روزنامه رسالت، مسعود پيرهادي است که مي‌توانيد آن را در ادامه بخوانيد:
 
ايده‌آلِ يک فرد يا جامعه، اين است که در موقعيت جرم و خطا، کفّ نفس کرده و از آن صرف‌نظر کند؛ اما تجربه ثابت کرده است، اگر موقعيت خطا را به‌وفور پيش پاي افراد قراردادي و مرتکبين، از شماره خارج شدند، بيشتر از آنان بايد همان سيستمي را ملامت کني که امکان ارتکاب جرم را نه‌تنها از ميان نبرده بلکه تسهيل کرده و به‌نوعي نفس آدمي را تشويق و ترغيب نموده است. از قديم رايج بود که مي‌گفتند: مرد آن است که در دل گناه برود و گناه نکند وگرنه هنر نکرده است؛ اما هيچ‌گاه نمي‌گفتند چه مرداني را نامرد کرديم؛ چون به دل خطا و گناه رفتند و ازقضا به آن آلوده شدند. اميرالمؤمنين عليه‌السلام مي‌فرمايند: «مِنَ الْعِصْمَةِ تَعَذُّرُ الْمَعَاصِي» مرتبه‌اي از عصمت، همين است که نتواني مرتکب خطا شوي؛ زيرا چون شخص به معصيتي دست نيافت ناچار از آن به‌سلامت خواهد ماند و کم‌کم گناه نکردن ملکه او مي‌شود و در نفسش رسوخ مي‌کند.
ساختار کشور در همه حوزه‌هاي سياسي، اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و ديگر ساحت‌ها بايد بر اين اساس شکل بگيرد که امکان و احتمال خطا را به حداقل برساند تا بتوان به‌مرور، مراحل بعدي را توقع و پيش‌بيني کرد. نمي‌شود انسان مبسوط اليد مختار را وسط قدرت و ثروت و امکانات تصور کنيم و انتظار داشته باشيم فسادي رخ ندهد؛ نمي‌شود شفافيت را ناديده بگيريم و توقع جامعه صالح داشته باشيم. وقتي ساختاري امکان ارتکاب خطا را به‌راحتي در اختيار مسئولان يا مردم قرار مي‌دهد، غيرمستقيم، جرم و خطا را به آنان تعارف مي‌زند!
وقتي سامانه مسکن، تجارت، گمرک، دارو و امثالهم ناقص است يا به‌راحتي مي‌شود آن را دور زد، طبيعي است که فساد ايجاد مي‌شود؛ از طرفي، فساد، مريضي مُسري است و فقط دامن مفسد را نمي‌گيرد؛ کل جامعه از فساد فاسد و مفسد متضرر مي‌شود؛ مثل بوي تعفن، فساد حتي افراد پاک و منزه را اذيت خواهد کرد. تنها راه چاره نيز جلوگيري از وقوع فساد است وگرنه هزينه و اثر برخورد با فسادِ ايجادشده، بسيار متفاوت خواهد بود.
ايده‌آل آن است که در جامعه اسلامي هر کس خود را در محضر الهي ببيند و دست از پا خطا نکند؛ اما براي تمرين عامه مردم و ملکه شدن اجتناب از خطا مي‌بايست آنان خود را در محضر قانون ببينند؛ وقتي بدانند حاکم، همان شاهد است، وقتي در هزينه - فايده کردن جرم و خطا به نتيجه رسند که ارتکاب جرم، به‌صرفه نيست، قيد خطا را مي‌زنند و به‌مرور مؤدب به اين ادب مي‌شوند. نظام اسلامي بايد محيطي براي مردم پديد آورد که متناسب با زيست مؤمنانه باشد؛ دسترسي و امکان خطا سخت و پرهزينه باشد تا مبادا کسي ترغيب به ارتکاب شود نه اينکه بي‌تفاوت نسبت به لغزشگاه‌هاي جامعه بوده و براي رشد و تعالي آنان بي‌برنامه باشد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar

---

بازار

---