4 گام برای احیای برجام

شرق/متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست

بين اروپايي‌ها آنها که روزگاري در مقام رسمي با ايران همکاري‌ و مذاکراتي داشتند، اکنون عمدتا به حاميان مذاکره با ايران و برجام تبديل شده‌اند. روز گذشته انديشکده شوراي روابط خارجي اتحاديه اروپا در بيانيه‌اي که به امضاي برخي چهره‌هاي قديمي رسيده بر لزوم همکاري اروپا با ايران براي بازگشت به برجام تأکيد کرده است.
در بين امضاکنندگان اين بيانيه که اعضاي ارشد انديشکده شوراي روابط خارجي اتحاديه اروپا هستند، نام‌هاي زير به چشم مي‌خورد: خاوير سولانا، کارل بيلت، آليستر برت و... .
خاوير سولانا، مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا در سال‌هاي ۱۹۹۹ تا ۲۰۰۹؛ «کارل بيلت»، نخست‌وزير و وزير خارجه پيشين سوئد و رئيس کنوني هيئت‌مديره شوراي روابط خارجي اروپا؛ «آليستر برت»، معاون پيشين بخش خاورميانه وزارت خارجه انگليس؛ «ولفگانگ ايشينگر»، مدير کنفرانس امنيتي مونيخ و سفير اسبق آلمان در آمريکا؛ «ژان ديويد لويت»، سفير اسبق فرانسه در آمريکا و «آندرزج اولچوفسکي»، وزير خارجه پيشين لهستان، در يک بيانيه مشترک خواستار «احياي تعامل ديپلماتيک با ايران» شدند.
در اين بيانيه ضمن اشاره به اينکه سياست فشار حداکثري دولت دونالد ترامپ رئيس‌جمهور فعلي آمريکا در برابر ايران، شسکت خورده، خواستار همکاري دولت‌هاي اروپايي با دولت جو بايدن، رئيس‌جمهور منتخب آمريکا براي بازگشت به توافق هسته‌اي (برجام) و تقويت آن شد.

---

بازار

---

به گزارش ايسنا، به نقل از پايگاه اينترنتي انديشکده شوراي روابط خارجي اروپا، اين انديشکده در اين بيانيه آورده است: انتخاب جو بايدن گشايشي براي تقويت روابط فرااقيانوسي در زمينه‌ مسائل مهم امنيتي از جمله درباره ايران ايجاد مي‌کند. دولت‌هاي اروپايي و اتحاديه اروپا که در چهار سال گذشته تلاش زيادي براي حفظ توافق هسته‌اي [برجام] کرده‌اند، اکنون به وضوح از دولت آينده بايدن و ايران مي‌خواهند که سريعا به پايبندي کامل نسبت به توافق بازگردند. طرف‌هاي اروپايي بايد به طرزي فعالانه و هماهنگ يک نقشه راه با‌دوام براي حمايت از اين اقدام ارائه کنند.

کارزار فشار حداکثري دولت دونالد ترامپ عليه ايران با تحريم‌هايي بي‌سابقه که تأثيري منفي بر مردم عادي ايران داشت، شکست خورد. ايران در پاسخ به بازگشت تحريم‌ها از سوي آمريکا، فعاليت‌هاي هسته‌اي‌اش را افزايش داد و به فاصله‌گرفتن از تعهدات تحت برجامش ادامه داد. تهران همچنين جايگاه نظامي‌اش را در منطقه تحکيم کرده‌ است. دوران باقي‌مانده از دولت ترامپ احتمالا با اقداماتي جديد که مخصوصا براي پيچيده‌کردن بازگشت بايدن به برجام انجام خواهد شد، به آشفتگي مي‌گذرد. اخبار اخير همچنين حاکي از اين هستند که خطر گسترش تنش‌هاي نظامي ميان آمريکا و ايران وجود دارد. دولت آتي بايدن با گسترش جديد تنش‌ها مواجه مي‌شود.

براي ثبات خاورميانه مهم است که آمريکا و ايران فورا تنش‌ها را کاهش داده و تعامل ديپلماتيک را درباره طيفي از مسائل احيا کنند. اين بايد با احياي دوباره توافق هسته‌اي آغاز شود که توافقي مهم در زمينه عدم اشاعه تسليحات هسته‌اي و حرکتي به سمت گروه گسترده‌تري از مسائل است که به عدم ثبات منطقه دامن مي‌زنند و اين براي منافع اروپايي‌ها بسيار تعيين‌کننده است. دولت بايدن مي‌تواند با حمايت اروپا از اشاره‌هاي مثبت دولت روحاني که هشت ماه به پايان دوره آن باقي مانده و از هدف اعلام‌شده بايدن براي بازگشت به برجام و طي‌کردن مسير ديپلماسي با ايران استقبال کرده است، به گونه‌اي مثبت بهره‌مند شود.

در راه رسيدن به اين هدف، دولت‌هاي اروپايي و اتحاديه اروپا بايد گام‌هايي را که مطرح خواهند شد، در اولويت قرار دهند.

گام اول: انگليس، آلمان و فرانسه [تروئيکاي اروپا] بايد در هفته‌هاي آتي در بيانيه‌اي مشترک از دولت بايدن که تحليف آن انجام شده است، درخواست کنند که تمايلش براي بازگشت به برجام را رسما اعلام کند و از ايران و آمريکا بخواهند درباره اقداماتي در راستاي پايبندي دوباره دوجانبه توافق کرده و سپس توافق را پيش ببرند. دولت‌هاي اروپايي و اتحاديه اروپا نيز بايد به‌طور هم‌زمان کمک کنگره در واشنگتن را در راستاي جلب حمايت براي بازگشت بايدن به برجام شدت ببخشند.

گام دوم: کشورهاي تروئيکاي اروپا بايد تلاش کنند يک جلسه کميسيون مشترک برجام پيش از 20 ژانويه تشکيل شود. جوزپ بورل مسئول ارشد اتحاديه اروپا و مسئول سياست خارجي آن بايد به عنوان رئيس کميسيون اعضاي فعلي توافق را تشويق کند از دولت بايدن بخواهند به برجام بازگردد و از آمريکا بخواهد بر حمايتش از قطع‌نامه 2231 شوراي امنيت سازمان ملل تأکيد کند. کميسيون مشترک برجام همچنين بايد از آمريکا بخواهد در سريع‌ترين زمان ممکن براي تحريم همکاري‌هاي هسته‌اي غيرنظامي معافيت صادر کند تا بازگرداني فعاليت‌هاي هسته‌اي ايران به حالت قبل و بازطراحي رآکتور آب سنگين اراک را تسهيل کند.

گام سوم: در بازه زماني حال حاضر تا 20 ژانويه، تروئيکاي اروپا و اتحاديه اروپا بايد نشستي در سطح مديران رؤساي هيئت سياسي با ايران داشته باشند تا مسيري مشخص را براي ايران به سمت بازگرداني فعاليت‌هاي هسته‌اي‌اش به حالت قبل ترسيم کنند. اروپايي‌ها بايد به ايران تأکيد کنند که اين اقدامات از بخش‌هاي اصلي بازگشت دولت بايدن به برجام خواهد بود. اين روند بايد شامل بحث‌هاي مفصل با ايران در زمينه اقدامات فني براي بازگرداني برنامه‌ هسته‌اي‌اش، طرح واقع‌بينانه لغو تحريم‌ها در دولت بايدن و اقدامات اروپايي‌ها براي حمايت از اقتصاد ايران باشد. تروئيکاي اروپا و اتحاديه اروپا بايد از کانال‌هاي ديپلماتيک فعلي با ايران استفاده کنند تا درباره گسترش تنش با آمريکا به ويژه در عراق که خطر زيادي در زمينه‌ تنش‌ها وجود دارد، هشدار دهند. هرگونه گسترش تنش تا تحليف بايدن مي‌تواند تا حد زيادي منجر به پيچيده‌شدن تلاش‌هاي ديپلماتيک شود.

گام چهارم: کشورهاي اروپايي و اتحاديه اروپا بايد در موازات مسير هسته‌اي، مسيري نقشه راهي ديپلماتيک براي همکاري فر‌ااقيانوسي در زمينه تنش‌زدايي منطقه‌اي براي دولت بايدن و جامعه سياسي گسترده‌تر آمريکا داشته باشند. دولت‌هاي اروپايي بايد پيش از تحليف بايدن تعامل با طرف‌هاي منطقه به‌ويژه اسرائيل، عربستان سعودي و امارات متحده عربي را با هدف پيشگيري از گسترش تنش پرخطر و ايجاد زمينه روندهاي بعدي در راستاي تلاش‌هاي دبيرکل سازمان ملل براي پيشبرد امنيت منطقه شدت ببخشند. اين مستلزم خنثي‌کردن مخالفت برخي شرکاي اروپا در منطقه براي تعامل از سر گرفته‌شده با ايران و اطمينان‌بخشي دوباره به آنها است. اروپايي‌ها بايد در اين راستا شروع به تشديد اقدامات براي برقراري ثبات فراگير در يمن و عراق کنند. 

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar