شوخی معاون رئیسجمهوری با خودروسازی یا مانور انتخاباتی؟
آفتاب يزد/متن پيش رو در آفتاب يزد منتشر شده و انتشار آن در اخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
عصر روز گذشته خبر ملاقات سورنا ستاري معاون علمي و فناوري رئيس جمهوري با عليرضا رزم حسيني وزير صمت و عليآقا محمدي عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام روي خروجي خبرگزاريها قرار گرفت که در آن وي مدعي شد: «بهدنبال طراحي خودروهاي پيشرفته و ارزان قيمت با استفاده از ظرفيتهاي داخلي در کشور هستيم.»
وي در اين ديدار با ادعاي اينکه ايجاد نوآوري با استفاده از طراحيهاي داخلي بيشتر خواهد شد و به همين لحاظ در طرح توليد خودروي ارزان قيمت و مدرن بر روي طراحي داخلي با استفاده از ظرفيتهاي داخل کشور تاکيد داريم گفته است: «اگر طراحي دست خودمان باشد، خلق خودرو خواهيم کرد. از کپيکاري در حوزه خودرو و مونتاژ بايد بيرون بياييم و به سمت خلق خودرو با استفاده از طراحي نيروهاي متخصص کشورمان و نخبگان حرکت کنيم.»
معاون علمي و فناوري رئيس جمهوري در ادامه با تاکيد بر اينکه آينده صنعت خودرو در هوشمندسازي است، بيان کرد: کشور ما نيز در آينده بايد به سمت توليد خودروهاي هوشمند و برقي برود تا از اين موضوع عقب نمانيم که اين مهم را نيز در دستور کار داريم.
در خصوص اظهارات وي از دو منظر ميتوان به موضوع نگريست. نخست انگيزه تبليغاتي اين ادعا و دوم توانايي فني و سياستهاي حاکم بر بازار خودروي ايران.
رضا قراخانلو، تحليلگر اخبار اقتصادي در گفتگو با «آفتاب يزد» در خصوص اين دست مواضع آن هم در واپسين ماههاي حکمراني دولت حسن روحاني بر قوه مجريه ميگويد: در اين زمينه فارغ از جنبههاي فني چنين امکاني که بايد کارشناسان صنعت خودرو پاسخگوي پرسش شما باشند، ميتوان آن را اينگونه استدلال کرد که به دليل وجود زمزمههايي مبني بر انگيزه کانديداتوري سورنا ستاري براي انتخابات رياست جمهوري 1400 و سابقهاي مانند اينکه جوانترين عضو کابينه روحاني پيش از معرفي آذري جهرمي به عنوان وزير در کابينه دوازدهم بود و به اين موضع شهرت دارد که نگاه جدي و مخالفت سرسختانه با اقتصاد مبتني بر منابع نفتي و خام فروشي دارد به نوعي زمينهسازي براي تهيه فکتهاي تبليغاتي براي انتخابات رياست جمهوري پيش رو است.
وي با بيان اينکه به طور قطع مواضع و انگيزه معاون رئيس جمهوري در حوزه علمي و فناوري قابل تحسين است ميافزايد: اما در بعد اقتصادي به نظر نميرسد درجا زدن صنعت خودروي ايران و تداوم توليد آن با زيان ديدگي بالا و اخذ هزينه بقاي آنها از جيب ملت اقدام اقتصادي و عاقلانه بوده باشد که وي چند ماه مانده به پايان اختيارات دولت بتواند حتي فرصت طراحي پلتفورمهاي مدنظر را داشته باشد. کما اينکه نبود هيچ مزيت توليدات کنوني داخلي در فضاي بدون رقابت با خودروهاي ممتاز خارجي چنين احتمالي را نيز از نظرها دور نگه خواهد داشت و حتي خوشبينترين افراد هم به آن وقعي نخواهند نهاد.
وي با بيان اينکه سياستهاي خودرويي در ايران هم متاثر از سياستهاي اقتصاد کلان ما از درد بيبرنامگي و سوءمديريت شرکتهاي خصولتي و دولتي رنج ميبرد، ميافزايد: در واقع امروز اقتصاد ما هيچ چشم انداز روشني را براي خود ترسيم نکرده و نميبيند و همانطور که برنامه چشم انداز 1404 با اهداف ادعا شده قبلي در تعارض آشکار مانده است، اين دست ادعاها هم هيچ مبناي کارشناسي و واقعبينانه ندارد. به بيان ديگر اين اخبار جنبه مخابره شده روابط عمومي وزارت صمت براي خروج از گزاره فشارهاي گاه و بيگاه برخي رسانهها يا نمايندگان مجلس بوده است که در مورد دوم نيز پس از بازديد اعضاي کميسيون صنايع مجلس از ايران خودرو، تا امروز هيچ تذکر يا برنامه جدي مشاهده و مخابره نشده است!
بابک صحرايي، کارشناس خودرو نيز در خصوص اظهارات معاون علمي و فناوري رئيس جمهوري مبني بر اينکه به دنبال طراحي خودروهاي پيشرفته و ارزان قيمت با استفاده از ظرفيتهاي داخلي کشور هستيم به خبرنگار «آفتاب يزد» ميگويد: در پاسخ به اين ادعا بايد در درجه اول وزير صمت تکليف موتور خودروي «شاهين» را مشخص کند که پس از تحريم از سوي «برليانس»، موتور يک و نيم ليتري «تيبا» را 8 سوپاپ توربو کردند و ما هنوز توان توليد يک موتور مناسب را نداشته ايم.
وي با بيان اينکه به نظر من اين دست اظهارات فقط جنبه تبليغاتي دارد که هنگام تحت فشار قرار گرفتن رسانهها مبني بر اينکه در اين صنعت کاري نشده است مطرح ميشود اظهار ميکند: شايد برنامه داشته باشند، اما اينکه چطور آن را عملياتي و محقق کنند نيز مهمترين قسمت مسئله است. در واقع اعلام آرزوها و روياها بدون وجود يک نقشه راه و عملياتي توسعه گرا و رويکرد تکنولوژيک و پيشرفته به صنعت خودرو راه نجات از وضعيت کنوني نيست.
کما اينکه امروز يک مرکز تحقيقات موتورسازي در کشور وجود دارد، اما خروجي آن در واقع «هيچ» بوده است!
صحرايي با بيان اينکه اين ادعاها فقط عوام زدگي است تصريح ميکند: براي توليد خودروي هوشمند بايد عزم تکنولوژيکي و صنعتي شدن نزد تمام عوامل اجرايي و سياستگذار خودرو در کشور وجود داشته باشد و اينگونه نيست که صرف يک ادعا موجب هوشمندي خودروهاي توليدي شود که فاقد حداقل ويژگيهاي امتيازآور نيز هستند و در بازار بدون رقابت داخلي هم با زيان ادامه حيات ميدهند. در واقع ايران خودرو و سايپا هم به مانند شرکت ارج و مانند آن هستند با اين تفاوت که اين دو شرکت دولتي، عزيزدردانه دولت هستند و با بودجه دريافتي به هر قيمت ممکن در موضع ادعاي توليد قرار دارند.
وي با يادآوري اينکه 5 سال پيش نيز ايران خودرو برنامهاي را تدارک ديد و مدعي شد قصد دارد رانا، سمند و دنا را برقي و هيبريدي کند، اما تا به امروز چنين ادعايي جامه عمل پوشانده نشده است، ميگويد: تا زماني که هنوز ما دانش طراحي و پلتفورم را نداريم و معايب آن را اصلاح نميکنيم اين دست ادعاها شايد ديگر سوژه تبليغاتي هم نتواند باشد چرا که براي همگان آشکار است که صنعت خودروي ايران از چنين انگيزه و بستر مديريتي بسيار فاصله دارد.