چگونه ویتگنشتاین بخوانیم؟
خبرگزاري کتاب ايران/ کتاب «چگونه ويتگنشتاين بخوانيم» نوشته ريمانک درواقع مجلدي تازه از مجموعه چگونه بخوانيم است که بر ايدهاي ساده اما تازه استوار است. هر کتاب اين مجموعه به نحوي به خواندن نوشتههاي يک متفکر در محضر استادي کارآشنا ميماند. هر نويسنده حدوداً ۱۰ قطعه کوتاه از کارهاي متفکري را برميگزيند، سپس موبهمو آن را حلاجي ميکند تا انديشههاي محوريشان را بازنمايد و بدين وسيله درهاي ورود به کل يک جهان فکري را به روي خواننده بگشايد. البته کتابها صرفا کشکولهايي حاوي مشهورترين بندهاي آثار يک متفکر يا بزرگترين موفقيتهاي او نيست، بلکه مجموعهاي از سرنخها يا کليدهايي را به خوانندگان ارائه ميدهند تا بتوانند خود ادامه راه را بپيمايند و کشفهاي تازه کنند. لودويک ويتگنشتاين نيز، بنا به توافقي همگاني، يکي از بزرگترين و تاثيرگذارترين فيلسوفان قرن بيستم است. معهذا اين توافق در همينجا متوقف ميماند. مسئله چگونه خواندن او، از همان انتشار نخستين کتابش يعني «رساله منطقي-فلسفي» در سال ۱۹۲۱ به بعد، باعث بگومگوي فراواني شده است. هيچ اتفاق نظري وجود ندارد که تراکتاتوس را چگونه بايد تفسير کرد، اثر بعدياش يعني «پژوهشهاي فلسفي» را چگونه بايد خواند، و تا چه اندازه پژوهشها تراکتاتوس را بياعتبار ميسازد. در اين شرايط انتشار کتابي موسوم به چگونه ويتگنشتاين بخوانيم بياندازه اهميت پيدا ميکند. در بخشي از کتاب ميخوانيم: «هرچند موضوع نوشتههاي ويتگنشتاين مشابه موضوعات مطرحشده از سوي ساير فيلسوفان تحليلي ـ ماهيت منطق، مرزهاي زبان، تحليل معنا ـ است، اما او اين کار را به سبْکي شاعرانه انجام داد؛ همين امر، کار او را از ساير همتايانش متمايز ميسازد و پرسش از چگونهخواندنِ ويتگنشتاين را به پرسشي بهجا بدل مينمايد. بنا به استدلال ري مانک، در بُنِ انديشهي ويتگنشتاين عزمي راسخ براي مقاومت در برابر علمگرايي عصر ما و نوعي تأکيد بر انسجام و خودسامانيِ اَشکال غيرعلميِ فهميدن وجود دارد. ويتگنشتاين تلاش ميکرد روشن سازد که فهم مورد نظر ما در فلسفه شبيه به فهم ممکنِ ما از يک فرد، يک قطعه موسيقي و يا يک شعر است.» خود ـ لودويگ ويتگنشتاين ـ نيز در توصيف خود ميگويد «خلاصهي نگرش من به فلسفه اين است: فلسفه بايد به صورت اثري منظوم نوشته شود.» سرفصلهاي کتاب نيز عبارتند از: منطق علم و تجارت، پاک کردن فلسفه در سه کلمه، به تصوير کشيدن جهان، گزاره چيست؟، فلسفه چيست؟، فروپاشي فرم منطقي، فلسفه نوين: رخت کردن ناببودن بلورمانند منطق، بازيهاي زباني، آيا زبان خصوصي ميتواند وجود داشته باشد؟، فهم روح نگارش ويتگنشتاين و فهميدن ديگران، فهميدن خودمان: شاهد ارزيابيناپذير. البته اين اثر به نوعي گاهشمار زندگي ويتگنشتاين هم هست و حتي گزيده نوشتههاي خود ويتگنشتاين که در کتاب نقل ميشوند و مورد بحث قرار ميگيرند، عمدتا به ترتيب گاهشماري مرتب شدهاند و نويسنده در لابهلاي تفسير خود برخي از جزئيات زندگينامهاي را نيز به دست ميدهد. کتاب «چگونه ويتگنشتاين بخوانيم» نوشته ري مانک و ويراستاري سايمون کريچلي با ترجمه همايون کاکاسلطاني در ۱۲۷ صفحه به فيمت ۱۵۰۰۰ تومان توسط نشر ني منتشر شده است.