باشگاه خبرنگاران/ ارسلان فصيحي مترجم درباره معادلي که فرهنگستان زبان و ادب فارسي براي کلمه استارت آپ ساخته است، گفت: کلمه «نوآفرين» معادل خوبي براي کلمه استارتاپ است. فرض کنيد «پهباد» را براي کلمه «دِرُند» ساختند. آيا اين کلمه همان معنايي را دارد که کلمه «دِرُند» دارد و همان معنا را به ذهن متبادر ميکند؟ آيا هنگام خواندن کلمه «پهباد» همان چيزي به دهن ميرسد که هنگام خواندن کلمه «دِرُند» به ذهن ميرسد؟ اين دو کلمه از نظر آهنگ، تعداد هجاها و کلمه هيچ ارتباطي با يکديگر ندارند. اگر واژهاي درست و به جا معرفي شود، جاي واژه خارجي را ميگيرد.
رسانههاي جمعي کلمه «نوآفرين» را به کار ببرند
او افزود:معناي کلمه «نوآفرين» بسيار خوب است. کلمه معني و وجه تسميه بسيار خوبي دارد. اگر اين کلمه در مسير درستي معرفي شود و به کار رود، رواج دادنش خوب است. کلمه خوبي است و ميتواند در بين مردم جابيفتد. در اين جا کار به عهده رسانههاي جمعي است که کلمه «نوآفرين» را به کارببرند. «استارتاپ» کلمهاي است که در اخبار شنيده ميشود و هنوز بين مردم جانيفتاده است. براي همين احتمال اينکه کلمه جايگزين در بين مردم جابيفتد وجود دارد.
معادلهاي بسيار کمي قابليت جايگزيني ندارد
اين مترجم با اشاره به اينکه کساني که در فرهنگستان زبان و ادب فارسي نشسته اند، اهل فن هستند، اظهار داشت:به ندرت در ميان معادلهايي که فرهنگستان زبان و ادب فارسي ميسازد، معادلهايي را ميبينيم که بالقوه قابليت جايگزيني را بين مردم نداشته باشند. معمولا درباره واژهاي که ميسازند خوب فکرمي کنند و روي آن کار شده است. اميدوارم اين کلمه بين مردم جابيفتد. نوآفرين کلمه خوبي است که به موقع ساخته شد.
کاربرد معادل بين مردم به لغت بستگي دارد
فصيحي ادامه داد:کلمه «سوبسيد» که به جاي آن «يارانه» را ساختند و بين مردم جاافتاد و نسلي اين واژه را هرگز نشنيدند، صدسالي بود که در زبان فارسي به کار ميرفت. حداقل ۵۰، ۶۰ سال از کاربرد آن در زبان فارسي ميگذشت. ولي هنگامي که کلمه «يارانه» را ساختند، اين معادل به خوبي جاافتاد. چون کاربردش وسيع است و رسانههاي ارتباط جمعي هم اين معادل را خوب به کار بردند. کلمه «هواپيما» را موقعي ساختندکه چهل سال از کاربرد کلمه «طياره» در زبان فارسي ميگذشت. الان کمتر کسي کلمه «طياره» را به کار ميبرد. هيچ وقت نميتوان قضاوت کرد، معادل کلمهاي به موقع ساخته شده است يا نه. کاربرد آن به لغت بستگي دارد. موقعي که فرد کلمه را ميخواند، معناي نزديک به معناي کلمه در زبان مقصد به ذهنش برسد يا نه و اينکه چطور وسايل ارتباط جمعي نقششان را ايفا ميکنند. نقششان را درست و به موقع ايفا ميکنند يا نه.
بازار