پاسخ به انتقادات درباره جایزه جلال آل احمد
مهر/ دبير علمي جايزه ادبي جلال آل احمد ميگويد در انتخاب داوران اين جايزه در سال جاري به دنبال ايجاد فضايي تازه براي بررسي آثار بوده است و انتظار حمايت از اين رويه را دارد. محمدرضا شرفي خبوشان دبير علمي جايزه ادبي جلالآل احمد همزمان با پايان داوريهاي اين دوره از جايزه و در پاسخ به سوالي در اين زمينه که تا چه اندازه آنچه درباره اين جايزه ميانديشيده با آنچه در عمل با آن مواجه شده است همخواني داشته است، عنوان کرد: روال اجرايي جايزه جلال روالي منطقي و حسابشده است. هياتعلمي جايزه از ميان گزينههاي موجود براي داوري رايگيري ميکند و و داوران با توجه به شناختي که از آنها وجود دارد در معرض رايگيري قرار ميگيرند و با اجماع انتخاب ميشوند. در اين انتخابها تمام تلاش به عمل ميآيد تا سمت و سوي انتخابها درست و منطقي باشد و به طرفي خاص گرايش پيدا نکند و حاشيهاي متوجه جايزه نباشد. وي در همين زمينه عنوان کرد: ترکيب داوران ما از ميان افرادي که از سوي هيات علمي و يا افراد مطلع و صاحب نظر خارج از آن به هيات علمي پيشنهاد شده بودند انتخاب شد. همه افراد با راي و اجماع در هيات علمي برگزيده شدند و براي انتخاب آنها در هر بخش ليستي نزديک به ۱۵ نفر وجود داشت که از ميان آنها و با راي گيري اين افراد خارج شدند. در برخي بخشها اين مساله وجود داشت که داور به دليل اينکه خودش کتابي داشت که دوست داشت در داوري مورد محک قرار بگيرد از حضور در تيم داوري انصراف داد و ما هم به طبع به سراغ گزينههاي با راي بيشتر بعدي رفتيم.معناي اين کار به نظر من اين است که همه افراد و چهرههاي شايسته داوري مطرح شدهاند و از ميان آنها را باري انتخاب به عمل آمده است. شرفي خبوشان ادامه داد: من هم در مطبوعات خواندم که به انتخاب برخي داوران ما نقد وارد کردند و گفتند که صاحب اثر نيستند و يا صاحب نگاه کارشناسي نيستند. به نظر من اما تمامي داوران ما احاطه کافي بر موضوع خود داشتند و در اين زمينه افرادي قابل اطمينان به شمار ميرفتند. همگي افرادي صاحب نقد و نظر در ادبيات بودند و آثار را در حوزه داوري خود رصد ميکردند. شايد برخي از آنها صاحب تاليف در حيطه داوري خود نباشند اما احاطه و کارآزمودگي کافي براي اين بخش داشتند. ما هم براي انتخاب افراد معيارهاي دانشي و علمي داريم و تعمد داشتيم که امسال تيم داوري معطوف به افرادي شود که نه صرفا صاحب تاليف که صاحب نظر باشند. وي ادامه داد: سعي کرديم از ميان اهالي مطبوعات و با حتي کساني که صاحب نقدهاي ژورناليستي هستند و رويکرد خاص مخاطبان به آثار را ميشناسند داورانمان را انتخاب کنيم. به باور من اصلي بر اين نيست که داور يک رويداد ادبي حتما نويسنده باشد و صاحب اثر، بلکه مهم اشراف اوست و تعلق و علاقهاي که به کتب و نيز مخاطبانش دارد و نيز استمرارش در مطالعه و رصد بازار کتاب. من اين حرکت و سمت سوي تازه در داوري جايزه را ميپسندم و انتطار دارم که مطبوعات از آن استقبال و از آن حمايت کنند. به گفته دبير علمي جايزه جلال، تيم داوري اين دوره از جايزه سعي کرده جداي از نگاه دقيق به درون آثار، بازخورد بيروني آنها و نوع مواجه جامعه مخاطب با آن را نيز در داوريهاي خود مورد توجه قرار دهد و بر مبناي فضاي منعکس شده از يک اثر در جامعه آن را بررسي و درباره آن گفتگو کند و همين رويه باعث شده که در انتخاب آثار برگزيده و شايسته تقدير نقد و نظر و جلسات طولاني براي اقناع برگزار شود. خبوشان همچنين گفت: يکدست بودن تيم داوري در اين رويداد باعث ميشود که همه جوانب يک اثر ديده نشده و موضوعاتي مانند اقبال و نگاه مخاطبان به يک اثر و نيز موضوعات تاريخي و فکري نهفته در اثر مغفول بماند. بر همين اساس داوري در اين دوره از جايزه سعي کرده با رعايت همه اين موارد به انتخاب زد. دبير علمي جايزه جلال آل احمد تاکيد کرد: امسال حجم آثار داوري شده در همه بخشها تقريبا يکسان بود اما در بخش رمان و داستان کوتاه ومستند نگاري آثار به مراتب شايسته و قابلتاملتر از ساير بخشها بود. وي با تاکيد بر پايان پروسه داوري اين جايزه وبرگزاري مراسم پاياني در آذر ماه سال جاري افزود: در اين دوره در برخي بخشها داوران به اين نتيجه رسيدند که جداي از انتخاب اثر برتر و يا شايسته تقدير از آثاري به دليل تلاش نويسنده در خلق آن تقدير ويژه به عمل بياورند تا انگيزهاي براي ادامه فعاليت نويسنده باشد.