ايبنا/ نمايشنامه به نوشتههاي قابلنمايش در تئاتر گفته ميشود. هر قسمت از نمايش شامل بخشهاي مختلفيست که عناصر نمايشنامه را تشکيل ميدهند و متننوشته مهمترين اجزاي تشکيلدهنده يک نمايش است. نمايشنامه اغلب به شکل گفتگو بين اشخاص نوشته ميشود؛ مکان و زمان رخ دادن وقايع و يا تعريف درباره صحنه قبل از نوشتن متن نمايش، اهميت بسياري دارد. متن، صرفاً بيان کلمات توسط بازيگر نيست زيرا که آنها با توجه به «تعيين شدن حالت صورت» ميتوانند بدون کلام داستان يا مفهوم را به بيننده انتقال دهند. لازم است بدانيد تاريخچه متنهاي ماندگار نيز مانند خود نمايش، به يونان باستان بازميگردد.
1ـ کتاب فن نمايشنامهنويسي
کتاب «فن نمايشنامهنويسي» اثر لاجوس اگري، نويسنده و مدرس مهارتهاي نويسندگي بوده و در ميان کتابهاي آموزش نگارش آثار دراماتيک، شهرتش از بوطيقاي ارسطو بيشتر نباشد، کمتر هم نيست. لاجوس سه رکن اساسي هر اثر دراماتيک را: موضوع، شخصبازي و کشمکش معرفي ميکند. با توجه به آنکه اين کتاب براي نمايشنامهنويسها نوشته شده، ولي به دليل داشتن مفاهيم بنيادي نگارش آثار دراماتيک، براي فيلمنامهنويس به منزله شيرآغوز است و پايههاي درامنويسي او را تقويت ميکند. شما ميتوانيد با خريد کتاب به صورت اينترنتي از www.gajmarket.com اين کتاب و ساير کتابهاي فيلمنامه نويسي و نمايشنامه نويسي را به سادگي درب منزل دريافت کنيد.
مهدي فروغ در مقدمه اين کتاب ميگويد: براي ما ايرانيان که از اصول و فنون تئاتر و درامنويسي متأسفانه بيخبر ماندهايم اين کتاب فايده بسيار دارد. زيرا مصنف موضوع را از جنبههاي مختلف مورد مطالعه قرار داده و از اينرو نهتنها براي نويسندگان بلکه براي عموم مردم سودمند هست. وقتي ما به نکات فني آثار ادبي و به مشکلات کار نويسندگان آگاه ميشويم از نوشته آنها بهتر و بيشتر لذت خواهيم برد.
2ـ کتاب تئاترنويسي سپيد:
سعيدرضا خوششانس ميگويد: منتقدان و پژوهشگران بيشماري درباره ماهيت و چيستي تئاتر و تئاترنويسي پستمدرنيستي ادعاهايي داشتهاند، اما منابع قابل دفاعي در اين زمينه در دست نيست تا با مراجعه به آنها بتوان تصور موثقي از جريان تئاتر پستمدرنيستي، که در اين کتاب آن را تئاترنويسي سپيد ناميدهام، به دست آورد. اين مسئله با ادعاي بيتوجهي تئاتر پستمدرنيستي به تئاترنويسي، اصالت و جايگاه متن و ادبيات دراماتيک عميقتر ميشود.
«پژوهش پيش رو، روشي را پيشنهاد ميکند. در اين روش به جاي پديدارشناسي هنر و خاصه تئاترنويسي پستمدرنيستي به تبارشناسي آن روي ميآورد و پس آنگاه با برقراري ثنويت آن با مدرنيسم به تفاوت (تفاوط)هاي آن اشاره ميکند. در واقع پستمدرنيسم را بايد به عنوان يک تئاترنويسي سپيد وضعيت تاريخي و خاصه در اينجا در هنر تلقي کرد که انواع دگرگون سبکهاي فردي که گهگاه متضاد و متناقض نيز هستند را در بر ميگيرد.»
3ـ کتاب نمايشنامهنويسي
کتاب پيشرو اثر آنجاو پارا، درباره فن و هنر نمايشنامهنويسيست و کتابي جامع و مفيد براي کساني است که به تازگي با نمايشنامهنويسي روبهرو شدهاند. نوشتن نمايشنامه و توليد آن کار دلهرهآوري است. از تبلور ايدههاي داستاني، صفحهآرايي نمايشنامه و درک نقش شرکاي تئاتر گرفته تا بازاريابي و تأمين بودجهي پروژهتان، تمام جزئياتي که هر نمايشنامهنويس مشتاق بايد بداند، در اين کتاب خواهيد يافت.
«دنيا سراسر يک صحنه است: با دنياي اسرارآميز تئاتر آشنا شويد، از عواملي که يک نمايشنامه خوب را ميسازند سردربياوريد و ابزاري را که در جايگاه نمايشنامهنويس برايتان مهياست، بشناسيد.
در داستان غرق شويد : روي داستانتان تمرکز کنيد، شخصيتهاي کامل و غني بيافرينيد، از ديالوگ نهايت استفاده را ببريد و طرح اوليهي نمايشنامهتان را خلق کنيد.»
4ـ کتاب عناصر نمايشنامهنويسي
کتاب فوق نوشتهي لوئيس اي کيترن بوده و هنر و مهارت نمايشنامهنويسي را به شما ميآموزد و کمک ميکند تا شباهتها و تفاوتهاي بين آن و شيوههاي ديگر خلاقانه نوشتن را درک نماييد.
«نوشتن نمايشنامه مثل طراحي و ساخت پل است. شما، مانند مهندس پلسازي، درگير نقشهکشي، طراحي، و ساخت هستيد به يک معناي واقعي، نمايشنامهها بيشتر « ساخته ميشوند» تا اينکه «نوشته شوند» و شما روي چارچوب، شکل، و سبک تمرکز ميکنيد. نمايشنامهنويس و پلساز هر دو خيالباف هستند. ارتباطي را تصور ميکنند که وجود ندارد.»
5ـ آناتومي ساختار درام
اين کتاب نمايشنامه نويسي نوشته نصرالله قادري، نويسنده، مدرس دانشگاه و کارگردان سينما است. در کتاب فوق به ويژگي ساختاري درام پرداخته شده و اجزاي درامنويسي همراه با نظرات، در شش فصل مختلف مورد بررسي قرار گرفته است.
«همه دچار اين تصور (توهم) هستند که ميدانند، «نمايشنامه» چيست! اما به واقع چنين نيست. نمايشنامه محصولي ادبي اما خاص است. نمايشنامه اگر «نمايشي» نباشد، بيترديد نمايش نيز «نمايشي» نخواهد بود. «نمايشنامه» به عنوان يک اثر ادبي - هنري بعد از خلق به نيمه است! و حيات واقعي اين اثر در نمايش، تجلي پيدا ميکند.»
6ـ کتاب شناخت عوامل نمايش
کتاب شناخت عوامل نمايش، که توسط ابراهيم مکي نوشته شده، نگاهي کلي بر فرآيند نمايش و بررسي کلي اصول و مباني متون نمايشي دارد و با هدف گسترش هنر بخصوص سينما به تحرير درآمده و بيشتر بر جنبههاي تکنيکي کار نمايش نظارت دارد.
«تکنيک و معنا در يک متن نمايشي لازمه يکديگر هستند، در اين کتاب نمايشنامه نويسي به تکنيکهاي گفته شده در چهارچوب نمايش به شيوه دراماتيک و ارسطويي پاسخگويي شده؛ مباحث اين اثر که به ساختار يک اثر دراماتيک نيز توجه دارد، در نهايت به تشريح و کاربرد هر يک از عناصر آن ميپردزاد و ضمن تبيين علت پديد آمدن پارهاي از معايب تکنيکي، راه اصلاح آنها را پيشنهاد ميکند.»
در انتها بايد بدانيم، نمايشنامهنويس است که ميتواند يک نمايش را به خوبي در معرض ديد بيننده قرار دهد و داستان، حوادث و يا وقايع يک نمايشنامه را براي بيننده جذابتر بيان کند. با بازديد از سايت گاج مارکت ميتوانيد منابع بيشتري در خصوص کتاب نمايشنامه نويسي مطالعه و خريد نماييد.
بازار