سال ۹۷ در بازار خودروهای خارجی چه گذشت؟
صبحانه آنلاين/ بازار خودروهاي خارجي در حالي از ابتداي سال ۹۷ ، با چالشهاي جدي رو به رو شد که به نظر ميرسد در سال ۹۸ وزارت صنعت برنامه جديدي در حوزه وارداتي ها براي ايجاد تعادل در بازار دارد. بازار خودرو ايران يکي از سخترين سالهاي خود را تجربه کرد و در حوزه توليد داخل و واردات با افزايش قيمت شديد مواجه بوديم. بر اساس آمارهاي رسمي و در شرايط عادي ساليانه 1.5 ميليون دستگاه خودرو در کارخانجات داخل کشور توليد و همچنين 70 هزار خودرو به ارزش تقريبي 2 ميليارد دلار نيز از مسير واردات تامين ميشد. از ابتداي سال 97 با شروع روند افزايش نرخ ارز بازار خودروهاي خارجي دچار تلاطمهاي جدي شد و با ممنوعيت واردات در خرداد ماه سال قبل به صورت دفعي با افزايش 200 درصدي قيمت خودروهاي خارجي رو به رو شديم. يکي از چالشهاي مهم بازار خودروهاي خارجي بحث پرونده ثبت سفارشهاي جعلي بود که نخستين بار توسط رسانه ها در اذر ماه سال 96 مطرح شد. در اين پرونده حدود 6400 دستگاه خودرو خارجي با ثبت سفارشهاي فاقد اصالت وارد کشور شد که از اين تعداد بيش از 1900 دستگاه از گمرک ترخيص شد. دستگاه قضايي و نهادهاي نظارتي نيز به اين پرونده ورود جدي داشتند و برخي واردکنندگان متخلف همچنين تعدادي از کارمندان دولت نيز زي ماههاي اخير دستگير شدند. لزوم تعيين تکليف خودروهاي در گمرک مانده در حال حاضر حدود 13000 هزار خودرو در گمرکات مختلف کشور دپو شده که به نظر ميرسد بين 2 تا 4 هزار دستگاه مربوط به خودروهاي داراي ثبت سفارش فاقد اصالت باشد. در حال حاضر کمتر از 500 دستگاه از خودروهاي مذکور ترخيص شده و مشخص نيست در سال 98 چه سرنوشتي براي خودروهاي در گمرک مانده رقم خواهد خورد. نکته قابل توجهي که لازم است مسئولان به آن توجه جدي داشته باشند اين است که ترخيص اين خودروها عملا نميتواند به بازار بحران زده خودروهاي داخلي و خارجي اثر قابل توجهي داشته باشد و براي حل اين موضوع بايستي تدبير جدي صورت گيرد. در همين راستا وزير صنعت با بيان اينکه، با هدف جلوگيري از افزايش و رشد قيمت، بخشي از واردات خودرو به کشور آزادسازي مي شود، گفت: آزادسازي بخشي از واردات خودرو به کشور با تعرفه پايين يکي از سياست هاي وزارتخانه در سال ٩٨ است که هم اکنون در مرحله رايزني با سازمان گمرک و طرح در هيات دولت قرار دارد. پيشنهاد آزادسازي واردات خودرو با ارز منشا خارجي مهدي دادفر کارشناس اقتصادي در خصوص پيشنهاد وزير صنعت معتقد است، متوقف کردن واردات خودرو با افزايش قيمت خودروهاي داخلي همراه شد و اين موضوع واکنش جدي مجلس شوراي اسلامي را در پي داشته است. وي گفت: آزاد سازي واردات با حفظ تعرفه منطفي با استفاده از ارز بدون منشا داخلي يک پيشنهاد جدي است که لازم است وزير صنعت براي خروج از وضعيت بحران بازار خودرو در دستور کار قرار دهد. به گفته اين کارشناس اقتصادي، با وجود افزايش قيمت ارز نميتوان با همان تعرفه هاي قبلي به تثبيت بازار خودرو اميد داشت. به عقيده ما بايستي آزاد سازي قيمت خودرو با بازگشت تعرفه ها به 2 سال قبل همراه باشد، يعني کاهش تعرفه از 75 به 75 درصد. دادفر گفت: پيشنهاد جدي ما معطوف به استفاده از ارز ايرانيان خارج از کشور و سرمايه گذاران خارجي است. تجربه سال 91 نشان داد که تخصيص ارز به واردات خودرو در شرايط بحران ارزي منطقي نبوده و مفسده زاست اما از آن تجربه در سال 97 استفاده نشد و خسارت قابل توجهي به کشور وارد شد. معتقديم بايستي در اين برهه از ظرفيت سرمايه گذاران خارجي استفاده کرد و اگر شرايط مهيا شود خواهيد ديد که چه نتايج قابل توجهي در خصوص بازگشت ارز به کشور با کمک سرمايه گذار خارجي در حوزه خودرو ايجاد خواهد شد. تنها شرط ما اين است که دولت به جاي سنگ اندازي شرايط را براي اجراي اين پروژه تسهيل کند. گفتني است، سال 97 در حالي با ممنوعيت واردات خودرو به پايان رسيد که در قانون بودجه سال 98 رديف درامدي مستقلي براي عوارض واردات خودرو لحاظ شده است. بر اين اساس با توجه به رديف درآمدي 110402 حقوق ورودي خودرو و تعيين 56000000 ميليون ريال درآمد براي دولت در قانون بودجه، پيش بيني شده و ظاهرا محدوديت واردات خودرو بايد برداشته شود.