چگونه از خواب رفتن هنگام رانندگی جلوگیری کنیم؟

صبحانه آنلاين/ رانندگي در زمان خستگي تا حد زيادي خطر تصادف را افزايش مي‌دهد. براي کاهش اين خطر‎ات نکات زير را رعايت کنيد. يکي از مسائل و مشکلات جدي که هر ساله باعث بروز هزاران تصادف جاده‌اي مي‌شود، خستگي راننده است. اگر چه محاسبه ‏تعداد دقيق خواب آلودگي‌هاي منجر به تصادفات امکان‌پذير نيست، اما تحقيقات نشان مي‌دهد که خستگي راننده يکي از عوامل ‏مؤثر در بيش از ۲۰‌درصد تصادفات جاده‌اي و بيش از يک چهارم تصادفات کشنده و جدي است‎. به دليل عدم توانايي راننده ‏خواب‌آلوده براي ترمز گرفتن يا رفتن به کنار جاده براي جلوگيري از ضربه يا کاهش اثر آن، شاهد ضربات ناشي از سرعت زياد ‏هستيم. اين مسأله احتمال مرگ‌ومير يا جراحات جدي را تا ۵۰‌درصد افزايش مي‌دهد‎. ‎خواب‌آلودگي زمان واکنش را کاهش مي‌دهد (يکي از اجزاي اصلي و اساسي رانندگي ايمن). اين امر همچنين هشياري، آگاهي و ‏تمرکز را مي‌کاهد؛ به گونه‌اي که توانايي انجام کار‌هاي دقيق مثل رانندگي کاهش مي‌يابد و، چون سرعت پردازش اطلاعات به ‏واسطه خواب آلودگي کم مي‌شود، کيفيت تصميم‌گيري نيز تحت‌تأثير قرار مي‌گيرد‎. واضح است که رانندگان وقتي احساس خواب‌آلودگي مي‌کنند هنوز هشيارند؛ بنابراين براي ادامه رانندگي يا توقف براي استراحت، ‏مي‌توانند تصميم بگيرند. اما افرادي که بر ادامه رانندگي پافشاري مي‌کنند، بدان معنا‌ست که خطر خواب‌رفتن حين رانندگي را ‏ناديده مي‌گيرند. به احتمال زياد رانندگان خسته در موارد زير دچار تصادف مي‌شوند‎: در سفر‌هاي طولاني در جاده‌هاي يکنواخت و خسته‌کننده مثل بزرگراه‌ها بين ساعات ۲ تا ۶ بامداد بين ساعات ۲ تا ۴ بعدازظهر (بخصوص پس از غذا خوردن) پس از خواب کمتر از حد معمول در صورت استفاده از دارو‌هايي که باعث گيجي و خواب‌آلودگي مي‌شود. پس از ساعات کار طولاني، بخصوص پس از شيفت شب رانندگاني که بيش از همه در معرض خطر هستند‎: مردان جوان رانندگان کاميون رانندگان شرکت‌ها کارگران شيفتي اين افراد بيش از همه در معرض خطرات ناشي از خواب‌آلودگي به هنگام رانندگي هستند‎: مردان جوان عموما بيش از همه درگير تصادفات جاده‌اي مرتبط با خواب‌آلودگي هستند، شايد به اين دليل که آن‌ها بيشتر در ‏موقعيت‌هايي قرار مي‌گيرند که احتمال خستگي زيادتري وجود دارد (مثل رانندگي در جاده‌هاي خطرناک و پر پيچ و خم‎). کارگران شيفتي و رانندگاني که فعاليت تجاري انجام مي‌دهند نيز ممکن است به دليل عوامل مرتبط با کار، بيشتر در معرض خطر ‏تصادفات مربوط به خواب باشند‎. بسياري از رانندگان حرفه‌اي، سطح بالايي از خواب آلودگي را گزارش کرده‌اند. آنان درگير تصادفات بسيار متعددي مي‌شوند که ‏مرتبط با خستگي است. اگرچه دو سوم از رانندگاني که هنگام رانندگي به خواب مي‌روند؛ رانندگان ماشين‌هاي سواري معمولي ‏هستند (نه وسايل نقليه بزرگ‎). حدود ۸۵‌درصد از رانندگاني که باعث تصادفات مرتبط با خواب مي‌شوند، مرد هستند و حدود يک سوم آن‌ها حداکثر ۳۰سال ‏دارند. اختلالات خواب کسي که از مشکلات ناشي از اختلال خواب رنج برده، همين امر مانع خواب کافي او مي‌شود و احتمالا در ساعات بيداري بيش از ‏حد خسته شده و در نتيجه هنگام رانندگي بيشتر در معرض خطر ناشي از خواب‌آلودگي قرار خواهد گرفت. چگونه از خواب رفتن هنگام رانندگي جلوگيري کنيم؟ رانندگي در زمان خستگي تا حد زيادي خطر تصادف را افزايش مي‌دهد. براي کاهش اين خطر‎: مطمئن شويد که براي رانندگي آمادگي داريد‎. در صورت خستگي سفر را آغاز نکنيد. پيش از شروع يک سفر طولاني، خواب شبانه خوب و کافي داشته باشيد‎. بين نيمه شب و ۶ صبح، زماني که هشياري طبيعي در حداقل ميزان خود قرار دارد، از مسافرت طولاني بپرهيزيد‎. سفر خود را به گونه‌اي تنظيم کنيد که در بين راه استراحت کافي داشته باشيد. حداقل يک استراحت ۱۵ دقيقه‌اي بعد از هر دو ‏ساعت رانندگي توصيه مي‌شود‎. اگر احساس خواب به شما دست داد در مکان امني مانند پارکينگ‌هاي جاده‌اي ماشين را متوقف کنيد (از توقف در شانه بزرگراه ‏خودداري کنيد‎). مؤثرترين راه مقابله با خواب‌آلودگي يک چرت کوتاه (حداقل ۱۵ دقيقه) و نوشيدن دو فنجان قهوه است‎. بيشتر کار‌هايي که رانندگان براي هشيار نگاه داشتن خود انجام مي‌دهند بي‌تأثير است و تنها بايد آن‌ها را به‌عنوان اقداماتي در ‏نظر گرفت که به راننده زمان مي‌دهد تا جايي براي توقف ايمن پيدا کند. چرت حداقل ۱۵ دقيقه‌اي و نوشيدن حداقل (۱۵۰ ميلي ‏گرم) و دو فنجان نوشيدني کافيين‌دار (چاي يا قهوه) تنها اقداماتي هستند که خواب‌آلودگي را کاهش مي‌دهند‎. اگر راننده در مدت زمان کوتاهي رانندگي را متوقف نکند، خواب‌آلودگي دوباره باز مي‌گردد‎. امن‌ترين گزينه براي رانندگان، پرهيز از رانندگي هنگامي است که بيمارند و ‏دارو‌هايي مصرف مي‌کنند که باعث گيجي و خواب‌آلودگي مي‌شود. برنامه‌ريزي براي سفر بخصوص سفر‌هاي طولاني در ‏بزرگراه‌ها يا ديگر جاده‌هاي يکنواخت، براي راننده حياتي و لازم است‎. رانندگان بايد‎: سعي کنند قبل از شروع سفر کاملا استراحت کرده و احساس سلامتي داشته باشند (از دارويي استفاده نکنند که در هنگام مصرف ‏آن، رانندگي و کار با دستگاه ممنوع باشد). برنامه سفر خود را به گونه‌اي تنظيم کنند که دوره‌هاي استراحت منظم داشته باشند (دست کم ۱۵ دقيقه در هر دو ساعت). در صورت لزوم براي توقف شبانه برنامه‌ريزي کنند. (با توجه به سرعت مجاز وسيله نقليه، زمان مسافرت خود را برآورد کرده و ‏توقفگاه و نقاط خواب و استراحت مسير را قبل از سفر در نظر داشته باشند‎.) از رانندگي طولاني پس از يک روز کامل کاري پرهيز کنند‎. در زمان‌هايي که معمولا وقت خواب آنهاست، از رانندگي خودداري کنند‎. در ساعات بين ۲ تا ۶ صبح از رانندگي خودداري کنند‎. بين ساعات ۲ تا ۴ صبح، در رانندگي بي‌نهايت دقت کنند. در صورت احساس خواب آلودگي حين رانندگي، چرت کوتاهي بزنند و در مکان امني توقف کرده و نوشيدني کافيين‌دار بنوشند. دارو بسياري از دارو‌هاي مورد استفاده بدون نسخه از جمله داروي ضد سرفه، سرماخوردگي، آنفلوآنزا و زکام باعث گيجي ناخواسته ‏مي‌شوند که ممکن است رانندگي را با مشکل روبه‌رو کند. هشدار‌هاي مربوط به گيجي هميشه چندان واضح و مشخص نيستند. به ‏عنوان مثال اگر روي برچسب دارويي نوشته شده باشد «ممکن است باعث گيجي شود»، تصور کنيد که حتما اين گونه خواهد شد‎. کارفرمايان رانندگي خطرناک‌ترين فعاليت کاري است که بيشتر مردم آن را انجام مي‌دهند‎. مي‌توان مانع بسياري از اتفاقات ناخوشايند شد. رهنمود‌هاي مربوط به «رانندگي حين کار» تصريح مي‌کند که قانون ايمني و ‏سلامت براي فعاليت‌هاي کاري انجام گرفته در جاده‌ها، همچون تمام فعاليت‌هاي شغلي، به کار گرفته شود. بايد در سيستم ايمني و ‏سلامت، احتمال خطر را به‌طور موثر مديريت کرد‎. بنابراين کارفرمايان بايد احتمال خطر مرتبط با مشاغل جاده‌اي را ارزيابي کرده و براي مديريت اين خطرات تمامي اقدامات ‏‏ «کاربردي معقولانه» را به کار گيرند‎. يکي از مهمترين وظايف کارفرمايان کسب اطمينان از خواب‌آلوده نبودن راننده است‎. ‎شرکت‌هاي مسافرتي تفريحي يکي از اوقاتي که رانندگان ممکن است صبح زود رانندگي کنند، زماني است که از يک سفر پروازي يا دريايي باز مي‌گردند. ‏رانندگاني که درحال بازگشت از پرواز‌هاي بازرگاني هستند يا از کشتي يا قايق باز مي‌گردند، اغلب در حالتي به منزل مي‌روند که ‏در ۲۴ ساعت گذشته خواب بسيار کمي داشته‌اند؛ بنابراين شرکت‌هاي مسافرتي خطوط هوايي و کشتيراني بايد به مشتريان خود در ‏اين زمينه توصيه‌ها و اطلاعات کافي ارايه کنند، مخصوصا مواردي که خواب آلودگي را تشديد مي‌کند. ‏ ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد