امکان تولید خودروهای سبکتر با فولاد پیشرفته نانوساختار
ايسنا/ پژوهشگران دانشگاه تربيت مدرس موفق به ارائه نسل جديدي از فولادهاي پيشرفته نانوساختار براي صنعت خودروسازي و لوازم خانگي شدند که خواص مکانيکي مطلوب اين فولاد از جمله سبک بودن در عين استحکام بالا و اينکه عليرغم استفاده از فناوري پيشرفته نانو در ساخت، روش توليد آن کاملاً مشابه روشهاي مرسوم است، آن را مورد توجه قرار داده است. به گزارش ايسنا، بهدليل مصرف سوخت بالا، مسائل زيستمحيطي و همچنين تلاش در راستاي توليد قطعات، محصولات و ماشينآلات توليدي سبک و ايمن، يکي از نيازهاي مهم صنعت، توليد فلزات با استحکام بالاتر است. در اين راستا فولاد بهدليل قيمت پايين، مقاومت به خوردگي، خواص مکانيکي مطلوب و در برخي موارد شکلپذيري و جوشپذيري ساده، بيشتر مورد توجه صنعتگران و پژوهشگران قرار گرفته است. محسن عسکري پيکاني، دانشآموخته دانشگاه تربيت مدرس درباره طرح خود که آن را در قالب رساله دکتري خود ارائه کرده است، اظهار کرد: در اين طرح هدف، توليد فولادهاي با استحکام و شکلپذيري بالا با استفاده از فناوري نانو بود، بهگونهاي که روش توليد آن کاملاً مشابه روش مرسوم توليد صنعتي فولاد باشد. وي با تأکيد بر هدف توليد فولاد نانوساختار با روشهاي مرسوم به قصد توليد قطعات و تجهيزات سبک گفت: فولادهاي توليدي با استفاده از ذرات ثانويه نانوساختار با توزيع بسيار همگن و يکنواخت موجب افزايش همزمان استحکام و ازدياد طول بوده است و اين خواص مکانيکي مطلوب بهگونهاي است که ميتوان گفت نسل چهارم فولادهاي با استحکام و ازدياد طول بالا به دنيا معرفي شده است. محدوده استحکام نمونهها از ۷۰۰ تا ۲۱۰۰ مگاپاسکال و محدوده ازدياد طول از ۲۰ تا ۹۲ درصد بوده است. در اين پروژه پس از ريختهگري نمونه در قالب، عمليات حرارتي در محدوده دمايي نسبتاً بالا به مدت ۲ ساعت و در تعدادي از نمونهها، بازپخت ثانويه در ۷۰۰ درجه سانتيگراد به مدت ۲۰ دقيقه انجام شد. به منظور بهبود خواص مکانيکي نمونهها، از فرآيندهاي تکميلي نورد گرم و همچنين عمليات حرارتي استفاده شده است. عسکري در ادامه گفت: کاربرد نتايج طرح حاضر در صنايع خودروسازي، کشتيسازي، لوازم خانگي و صنايع نظامي براي ساخت بدنه نازک و سبک ولي مستحکم تجهيزات است. مجري طرح با اشاره به توجيه بسيار بالاي اقتصادي فولاد در ايران گفت: در حال حاضر در مرحله جذب سرمايهگذار بهمنظور ثبت اختراع در کشورهاي پيشرفته توليدکننده فولاد هستيم که با موفقيتهايي روبهرو بوده است، همچنين همکاري دانشگاهي با يکي از دانشگاههاي کشور استراليا انجام شده است. مرحله بعدي تلاش در راستاي فروش دانش و يا توليد از طريق مشارکت با شرکت توليدکننده مطرح است که مذاکراتي نيز در اين رابطه انجام شده است. طرح بهصورت توليد نيمه صنعتي با تجهيزات موجود بررسي شده و موردارزيابي قرار گرفته است و جهت توليد صنعتي نياز به حمايت يکي از صنايع فولاد آلياژي ايران دارد. نتايج اين طرح که به همت محسن عسکري پيکاني، دانشآموخته دانشگاه تربيت مدرس، دکتر حميدرضا شاهوردي و دکتر رضا ميراسمعيلي از اعضاي هيأت علمي دانشگاه تربيت مدرس انجام شده است، در مجله Materials Science and Engineering:A با ضريب تأثير ۴.۰۸۱ به چاپ رسيده است.