جنگ تجاری با چین چه تاثیری بر خودروسازی امریکا دارد؟
زوميت/ بهدنبال اقدام ترامپ در افزايش تعرفههاي گمرکي بر کالاهاي چيني، چين نيز تعرفههاي جديدي بر کالاهاي آمريکايي وضع کرد که ميتواند شرکتهاي خودروسازي بيامو، تسلا، مرسدس بنز و فورد را تحت تأثير قرار دهد. دونالد ترامپ، رئيس جمهور ايالات متحده روز جمعه با عصبانيت جنگ تجاري خود با چين را تشديد کرد و تعرفههاي تلافيجويانه را عليه اين کشور افزايش داد و به شرکتهاي آمريکايي دستور داد که گزينههاي ديگري را براي انجام تجارت در نظر بگيرند. ترامپ همچنين به دليل وضعيت اقتصاد داخلي آمريکا از جروم پاول، رئيس فدرال رزرو انتقاد کرد. ترامپ در انتقاد خود اعلام کرده بود: من تعجب ميکنم چه کسي دشمن بزرگتر آمريکا است؛ جروم پاول يا شي جينپينگ، رئيس جمهور چين. اقدامات ترامپ گرچه در حد اطلاعرساني توئيتري انجام شد، بسيار درخورتوجه بود و بهشدت روي بازارهاي مختلف تأثير گذاشت و در آستانهي سفر به فرانسه براي ديدار با قدرتهاي اقتصاد جهاني، ترديدها را افزايش داد. اقدام ترامپ پس از آن صورت گرفت که پکن صبح جمعه اعلام کرد ماليات بر محصولات آمريکايي را افزايش داده است. ترامپ پس از گفتوگو با مشاورانش توئيتهايي در انتقاد از چين و فدرال رزرو منتشر کرد. رئيس جمهور آمريکا به طرز عجيبي سقوط ۵۷۳ واحدي وال استريت را به کنارهگيري نامزد حاشيهاي دموکراتها از انتخابات رياست جمهوري نسبت داد. ميانگين بازار داو جونز نيز در نهايت ۶۲۳ واحد کاهش يافت. دونالد ترامپ که در جلسهاي غيررسمي در جکسون هول ايالات وايومينگ سخن ميگفت، به دليل سقوط ارزش بازار بورس از فدرال رزرو انتقاد کرد که هيچ اقدامي براي مقابله با اين موضوع انجام نداده است. پاول نيز که با بانکهاي مرکزي ايالتي سخن ميگفت، به آنها اطمينان داد که فدرال رزرو هر اقدامي براي حفظ توسعهي اقتصادي کشور انجام خواهد داد اما خاطرنشان کرد که بانک مرکزي ابزارهاي محدودي براي مقابله با خسارتهاي ناشي از جنگ تجاري در اختيار دارد. ترامپ اعلام کرد که تعرفههاي برنامهريزيشده براي ۳۰۰ ميليارد دلار کالاي چيني را از ۱۰ به ۱۵ درصد افزايش ميدهد. دفتر نمايندهي تجاري ايالات متحده همچنين اعلام کرد که تعرفههاي موجود بر ۲۵۰ ميليارد دلار باقيمانده از کالاهاي وارداتي چيني، ابتداي اکتبر از ۲۵ به ۳۰ درصد افزايش خواهد يافت؛ البته گفته ميشود که اين افزايش پس از دريافت بازخورد از مردم خواهد بود. چنين اقدامي ميتواند تأثير بسيار زيادي بر مصرفکنندگان داشته باشد. وندي کاتلر، مذاکرهکنندهي تجاري سابق ايالات متحده که هماکنون در يک مؤسسه سياستگذاري فعاليت ميکند، در اين زمينه گفت: با هر درصد افزايش تعرفهها، شرايط براي واردکنندگان سختتر و سختتر ميشود. و لازم نيست يادآور شويم که اين افزايش تعرفهها به بهبود فضاي کسبوکار هيچ کمکي نميکند. ساعاتي پس از آنکه پکن اظهار داشت ميتواند تعرفههاي ۷۵ ميليارد دلاري بر محصولات وارداتي از ايالات متحده را افزايش دهد، ترامپ به آن واکنش نشان داد؛ اقدامي که برخي اقتصاددانان از آثار آن بر اقتصاد شکنندهي جهاني و حرکت به سمت رکود واهمه دارند. بهگفتهي دو نفر از افراد مطلع با آسوشيتدپرس، دونالد ترامپ پس از جلسه با تيم تجاري خود، به دليل وضع تعرفهاي جديد دولت چين بسيار عصباني شد. برخي مقامات دولتي از جمله رابرت لايتيزر، نماينده تجاري ايالات متحده و پيتر ناوارو، دربارهي گزينههاي تلافيجويانه احتمالي گفتوگو کردند. استيو منوچين، وزير خزانهداري نيز پس از بازگشت از تعطيلات، از طريق تلفن به آنها پيوست. روز جمعه، رئيس جمهور آمريکا به شرکتهاي آمريکايي دستور داد که بهدنبال گزينههاي ديگري براي انجام تجارت در چين باشند. با اين حال کاخ سفيد اشاره نکرد که رئيس جمهور چه اقدام قانوني ميتواند براي مجبور کردن مشاغل خصوصي جهت تغيير شيوههاي خود مورد استفاده قرار دهد. تشديد جنگ تجاري ترامپ با چين، فشار سنگيني بر بسياري از خانوادههاي آمريکايي وارد خواهد کرد. حتي قبل از اعلام افزايش تعرفهها در جمعه، مؤسسه جي پي مورگان تخمين زده بود که اگر تهديدهاي ترامپ به همين منوال پيش رود، بهطور متوسط تقريباً ۱۰۰۰ دلار در سال هزينهي اضافي بر خانوادههاي آمريکايي تحميل خواهد کرد. گروهي از کسبوکارهاي بزرگ و کوچک با تشديد خصومتها مخالفت کردند. ديويد فرنچ، معاون ارشد روابط دولتي در اين زمينه گفت:براي کسبوکارها غيرممکن است که در اين نوع محيط، براي آينده برنامهريزي کنند. رويکرد دولت به خوبي جواب نميدهد و ماليات بيشتر بر مشاغل و مصرفکنندگان آمريکايي، راهحل اين موضوع نيست. اين موضوع تا چه زماني و در کجا پايان مييابد؟ اگر ترامپ تمام تعرفههايي که اعلام کرده است را اجرايي کند، تقريباً تمام کالاهاي چيني واردشده به ايالات متحده تحت پوشش قرار ميگيرند. چين نيز به نوبهي خود تعرفههاي جديد ۵ و ۱۰ درصدي را به ارزش ۷۵ ميليارد دلار بر محصولات آمريکايي وضع کرد. مانند ترامپ، تعرفههاي چين نيز در دو دسته اعمال ميشود؛ ابتدا در تاريخ ۱ سپتامبر تعرفهي ۵ درصدي و سپس در ۱۵ دسامبر، تعرفهي ۱۰ درصدي اعمال خواهد شد. وزارت دارايي ايالات متحده اعلام کرد، چين همچنين تعرفههاي گمرکي را که قبلاً به تعويق افتاده بود، در بخشهاي خودرو و قطعات وابسته ساخت آمريکا اجرايي ميکند. ترامپ در تويئتهاي خود چنين گفت: به شرکتهاي بزرگ آمريکايي ما دستور داده ميشود که بالافاصله بهدنبال جايگزيني براي چين باشند؛ از جمله اين موارد ميتوان به آوردن شرکتهاي خود به داخل کشور و ساخت محصولات در ايالات متحده اشاره کرد. ديويد فرنچ، خبرنگار مجله تايم در اين زمينه اظهار کرده است: فشار بر شرکتهاي آمريکايي براي خارج شدن از دومين اقتصاد بزرگ جهان غير واقعي است. حضور در چين به ما امکان ميدهد تا به مشتريان چيني دست يابيم و بازارهاي خارج از کشور را توسعه دهيم. جي فورمن، مديرعامل شرکت توليد اسباببازي بيسيک فان (Basic Fun) در فلوريدا که محصولات خود را از چين وارد ميکند هم اعلام کرده است: تقاضاي ترامپ براي خروج شرکتهاي آمريکايي از چين بسيار ظالمانه و بيسابقه براي يک رئيس جمهور است؛ چرا که وقتي مسئلهي امنيت ملي وجود نداشته باشد، دستور به تجارت داخلي ميدهد. نزاع ۱۳ ماهه بين ايالات متحده و چين در حال تکان دادن بازارهاي مالي، مختل کردن تجارت بينالمللي و تضعيف چشمانداز رشد اقتصادي در سراسر جهان است. واشنگتن، چين را به استفاده از تاکتيکهاي غارتگرانه (از جمله سرقت آشکار اسرار تجاري ايالات متحده) متهم کرد تا خودش را به رهبري جهاني در فناوريهاي پيشرفته مانند هوش مصنوعي و خودروهاي الکتريکي تبديل کند. دوازده دور مذاکرات نتوانستهاند بنبست ايجادشده را بهبود بخشند، اگرچه انتظار ميرود مذاکرات بيشتر طي ماه آينده انجام شود. مسئولان چيني پيشنهاد دادهاند تا جزئيات سياستهاي خود را تغيير دهند؛ اما در برابر هرگونه توافقي که از رسيدن آنها به آرزوهاي خود براي تبديل شدن به يک قدرت تکنولوژيکي جلوگيري کند، مقاومت ميکنند. دو کشور همچنين دربارهي چگونگي اجراي هرگونه توافق به بنبست رسيدهاند. خودروي الکتريکي فورد افزايش تعرفهي اعلامشده توسط چين و واکنش دونالد ترامپ، آخرين نشانههايي است که هر دو کشور در حال تضعيف هستند. اسوار پريزد، اقتصاددان دانشگاه کرنل و رئيس سابق بخش چين در صندوق بينالمللي پول گفت: چين بار ديگر نشان داد که قصد ندارد از جنگ تجاري عقب بماند و احتمال توافق ايالات متحده و چين را دربارهي هر نوع تجارت در ماههاي آينده کاهش ميدهد. طبق اعلام وزارت دارايي چين، افزايش تعرفه در تاريخ ۱ سپتامبر بر ۱۷۰۰ کالاي مختلف از جمله ذرت شيرين منجمد، گوشت گاو خشک و گوشت خوک، سنگ مرمر، مصالح ساختماني و لاستيک دوچرخه اعمال ميشود. همچنين اين وزارتخانه اعلام کرد تعرفههايي که در تاريخ ۱۵ دسامبر به اجرا در ميآيند، شامل ۳،۳۰۰ کالاي مختلف از جمله قهوه، دارچين، مواد شيميايي صنعتي و قيچي خواهد شد. بهگفتهي مارک ويليامز از مؤسسه کپيتال ايکانوميکس، اکثر کالاها براي بار دوم در فهرست افزايش تعرفه قرار ميگيرند که احتمالاً عدم تمايل پکن براي صدمه زدن به اقتصاد خود را با افزايش مجازات براي واردات مورد نياز جهت صنايع خود نشان ميدهد. طبق گفتههاي ويليامز تنها ۱۱ ميليارد دلار از ۷۵ ميليارد دلار کالاهاي موجود در فهرست تحريمهاي چين، براي اولينبار با مجازاتهايي روبهرو ميشوند. ويليامز خاطرنشان کرد:هواپيما و مدارهاي مجتمع (منبعي مهم براي صنعت چين)، هنوز از اقدام تلافيجويانه معاف هستند. اين تمايل چين را براي محدود کردن خسارتهاي اعمال تعرفهي کالاهاي آمريکايي بر اقتصاد خود نشان ميدهد. چينيها اعلام کردند که تعرفههاي ۲۵ و ۵ درصدي از تاريخ ۱۵ دسامبر به خودرو و قطعات خودرويي ساخت آمريکا تحميل ميشود. پکن سال گذشته اين افزايش تعرفه را برنامهريزي کرده بود؛ اما بهطور موقت آنها را کاهش داد تا مذاکرات تجاري بين دو طرف ادامه يابد. بيامو، تسلا، فورد و مرسدس بنز احتمالاً بيشترين ضربه را از تعرفههاي بخش خودرو در چين متحمل شوند. در سال ۲۰۱۸، بيامو حدود ۸۷،۰۰۰ دستگاه شاسيبلند لوکس را از کارخانهي اسپارتانبورگ امريکا به چين صادر کرد. خودروساز آلماني بيشترين ميزان صادرات خودرو از چين به امريکا را در اختيار دارد. با توجه به اعلام مرکز تحقيقات خودرو (اتاق فکر در ميشيگان) در سال ۲۰۱۸ شرکتهاي فورد، بيامو، مرسدس بنز و ساير شرکتها همگي با هم حدود ۱۶۴ هزار دستگاه خودرو از ايالات متحده به چين صادر کردند. بيشتر آنها خودروهاي لوکس و شاسيبلند با حاشيه سود بالاتر هستند که ميتوانند دستمزدهاي بالاتر ايالات متحده را تحت پوشش خود قرار دهند. صادرات از حدود ۲۶۲ هزار خودرو در سال ۲۰۱۷ به ۱۶۴ هزار دستگاه کاهش يافته است. بهگفتهي برکليز، تسلا که در حال ساخت کارخانه در چين است، سال گذشته حدود ۱۲ درصد از درآمد خود را از طريق صادرات ۱۴،۳۰۰ خودروي الکتريکي از کاليفرنيا به چين به دست آورد. همچنين، بيشترين سهم صادرات فورد از برند لوکس لينکلن است، اما بيشتر خودروهايي که فورد در چين ميفروشد، ساخت کارخانههاي سرمايهگذاري مشترک هستند؛ به همين دليل، فورد کمتر از تسلا متضرر خواهد شد.