لینک کوتاه در کلیبرد کپی شد!http://akhr.ir/6085758
۲.۷K
۲
ميزان/ در اين گزارش با آئين نامه راهنمايي و رانندگي آشنا شده و ميتوانيد آموختههاي خود را بازيابي و مرور کنيد.
تاريخچه مقررات
اولين قانون در زمينه استفاده از وسايل نقليه درتهران، سال ۱۲۸۵ هجري قمري تدوين شد که در آن به قوانين درشکهها و دوچرخهها ااشاره شده بود.
پس از آن، اولين آئين نامه کامل قاونين راهنمايي و رانندگي سال ۱۳۱۸ به تصويب رسيد. اين آئين نامه در ۱۳ فصل و ۱۰۲ ماده تهيه شد و از آن به عنوان مادر قوانين راهنمايي و رانندگي ياد ميشود.
گواهينامه رانندگي چيست و به چه کساني تعلق ميگيرد؟
پس از سال ها، اين آئين نامه با توجه به تغييرات ايجاد شده در تمام ابعاد سياسي، اجتماعي و اقتصادي، مورد بازنگري قرار گرفت و در هشتم تيرماه ۱۳۸۴، آئين نامه جديد در ۲۲۳ ماده و ۲ پيوست در ۱۰ فصل به تصويب رسيد.
در ادامه مواد فصل پنجم آئين نامه راهنمايي و رانندگي را ميخوانيد:
فصل پنجـم - تجهيــزات
بخش اول - تجهيزات وسايل نقليه موتوري
ماده ۵۴- اشخاص حق ندارند وسيله نقليهاي را که لوازم و تجهيزات ياد شده در مقرراتو روشاجرايي تأييد نوع وسايل نقليه موتوري و تريلرهاي آنها، موضوع استاندارد مليايران و اين فصل را نداشته ياداراي لوازم و تجهيزات مخالف آن باشد، در راههاي
عمومي برانند و يا اين گونه وسايل نقليه را براي رانندگيدر اختيار ديگري بگذارند. در صورت وجود مغايرت بين مفاد اين فصل و استاندارد ملي، ملاک عمل استاندارد مليمربوط ميباشد.
ماده ۵۵- کليه وسايل نقليه و يـدک کشها و تراکتــورهاي بارکش حداقل بايد دارايچراغهايي به شرحزير باشند:
الف ـ دو چراغ بزرگ با نور سفيد يا زرد با قابليت تبديل به نور بالاو پايين در دوطرف جلو.
ب ـ دو چراغ جانبي کوچک با نور زرد يا سفيد براي تشخيص عرض جلو وسيله نقليه درمنتهي اليه هريک از دو سمت جلو.
پ ـ دو چراغ جانبي کوچک با نور قرمز براي تشخيص عرض عقب وسيله نقليه در منتهي اليههر يک ازدو سمت عقب.
ت ـ دو چراغ کوچک با نور قرمز براي توقف (چراغ ترمز) در عقب وسيله نقليه که همزمانبا گرفتن ترمزروشن شده و از فاصله ۳۵ متري ديده شود.
ث ـ يک چراغ کوچک با نور سفيد در عقب براي تشخيص شماره پلاک. نور اين چراغ بايد براي تشخيص شماره پلاک از فاصله ۲۵ متري کافي باشد.
ج ـ دو چراغ کوچک به رنگ سفيد يا زرد براي نشان دادن حرکت با دنده عقب (چراغ دندهعقب). اين چراغها بايد طوري نصب گردد که تنها هنگام راندن به عقب روشن شده و خيرگي وناراحتي برايچشم ديگر استفاده کنندگان از راه فراهم ننمايد.
چ ـ دو چراغ راهنماي الکتريکي يا الکترونيکي با نور زرد در دو طرف جلو و دو تايديگر از آن با رنگقرمز يا زرد در دو طرف عقب براي اعلام قصد گردش به چپ يا بهراست و يا تغيير خط حرکت. نور اين چراغها در روز بايد از فاصله ۳۵ متري قابل ديدن باشد.
ح ـ يدک و نيمه يدکهاي متصل بايد داراي چراغهاي مندرج دربندهاي (ت) و (ث) و (ج) و دو راهنمايعقب موضوع بند (چ) اين ماده باشند. اگر وسيله نقليهاي داراي چند يدک زنجيري باشد چراغهاي ياد شده بايد در عقب آخرينيدک نصبگردد.
خ ـ دو چراغ چشمک زن در جلو و دو چراغ چشمک زن در عقب که به طور هم زمان براياعلام هشدار، احتياط و يا خطر به رانندگان ديگر به کار برده ميشوند.
تبصره ۱- به کار بردن چراغهاي جانبي در وسايل نقليه طويل، موضوع بند (۳۵) ماده (۱) الزامي است.
تبصره ۲- وسايل نقليه سواري که پس از ابلاغ اين آييننامه توليد ميشوند بايدداراي يک چراغ ترمز درپشت شيشه عقب (چراغ ترمز سوم) باشند.
ماده ۵۶- نور چراغهاي کوچک جلو و خطر عقب بايد در شرايط جوي معمولي از فاصله ۱۵۰متريديده شود. نور چراغهاي راهنما و ايست نبايستي خيره کننده باشد.
ماده ۵۷- سامانه روشنايي چراغهاي وسيله نقليه بايد طوري تعبيه و تنظيم گردد که هروقت رانندهچراغهاي جلو و يا چراغهاي کمکي را روشن نمايد چراغهاي عقب نيزهمزمان روشن شود.
ماده ۵۸- ارتفاع چراغهاي جلو نبايد از ۱۳۵ سانتيمتر بيشتر و از ۷۰ سانتيمتر کمترباشد. ارتفاع چراغهاي عقب نيز نبايد از يک متر بيشتر و از ۵۰ سانتيمتر کمتر باشد.
ماده ۵۹- چراغهاي بزرگ جلو بايد داراي وسيله تبديل نور باشند که تابش نور را بهالايا پايين بهترتيب زير عوض کنند:
الف ـ نور بالا (چراغ رانندگي) بايد طوري تنظيم گردد که به وسيله آن وجود اشخاص يااشيا از فاصله۱۵۰ متري تشخيص داده شود.
ب ـ نور پايين (چراغ عبور) بايد به نحوي تنظيم شود که به وسيله آن اشخاص يا اشيااز فاصله ۳۵ متريمشخص شوند.
ماده ۶۰- کليه وسايل نقليه انتظامي، بازرسي، امدادي و خدماتي ويژه بايد در مرتفعترين نقطه خودداراي چراغ خطر گردان همراهبا آژير که توليد صداي مشخص نمايد. باشند. نور اين چراغها بايد هنگام روشن بودن از فاصله ۱۵۰ متري قابل ديدن باشد.
دستورالعمل استفاده از چراغ گردان، شامل انواع، رنگ، ابعاد و ضوابط ديگر بنا بهپيشنهاد راهنمايي ورانندگي به تصويب شورايعالي هماهنگي ترافيک شهرهاي کشورميرسد.
ماده ۶۱- داشتن تجهيزات زير براي وسايل نقليه مجاز است:
الف - دو عدد چراغ ويژه مه با نور زرد در دو طرف قسمت جلو که ارتفاع اين چراغهانبايد از يک متربيشتر و از ۴۰ سانتيمتر کمتر باشد. نور اين چراغها بايد طوري تنظيم گردد که در طول ۱۰ متر، از سطح افقي محل نصب چراغبالاتر نيايد. هنگام به کار بردن چراغهاي مه بايد از نور پايين چراغهاي بزرگ نيز استفاده شود.
ب - دو چراغ رانندگي اضافي با نور سفيد در جلو (چراغ کمکي) که ارتفاع آن نبايد از۱.۵ متر بيشتر و از ۴۰ سانتيمتر کمتر باشد. اين چراغها در صورت لزوم ميتوانند همراه با چراغهاي بزرگ جلو به کار روند.
پ - دو چراغ کوچک با نور زرد يا سفيد روي گلگير و يا دو طرف سپر که خيره کنندهنباشد.
ت - چراغهاي کوچک اضافي در جلو با نورسفيد يا زرد و در عقب با نور قرمز که هنگاماستفاده بايد بهطور مرتب روشن و خاموش شده و از فاصله ۱۵۰ متري ديده شوند.
ماده ۶۲- تمام وسايل نقليه موتوري و انواع يدکها و نيمه يدکها که در جادههايعمومي عبورمينمايند بايد دو نورتاب (رفلکتور) به رنگ قرمز يا شبرنگ قرمز در دوطرف قسمت عقب خود داشتهباشند. هرگاه نور تابهايي در سمت جلو نصب شوند بايد رنگ آنها زرد باشد. ارتفاع نورتابها بيشتر از ۱.۵ متر و کمتر از ۶۰ سانتيمتر نخواهد بود مگر آنکهبلندي خود وسيله نقليهاز کف زمين کمتر از ۶۰ سانتيمتر باشد. نورتابهاي عقب يدکهاي مستقل ممکن است در دو طرف آن يا در دو طرف بار نصب شود. در تمام موارد ياد شده بايد نورتابها به طور کامل قابل ديدن بوده و صفحههاي آنهاداراي اندازه وويژگيهايي باشد که هنگام شب در مقابل نور چراغهاي وسايل نقليهديگر از فاصله ۱۵۰ متري به طور کاملديده شود.
ماده ۶۳- هرگونه وسيله نقليه موتوري غير از موتورسيکلت بايد داراي ترمزهايي باشدکه به راحتيبتوان در حال راندن و در صورت لزوم آن را به کار برد. اين ترمزها بايد قادر باشند وظايف سه گانه ترمز را به شرح زير انجام دهند:
الف - ترمز پايي بايد بتواند سرعت وسيله نقليه را به هر صورتي که بارگيري شده و يامسافر را حملميکند و در سربالايي و يا سرازيري که حرکت مينمايد کاهش داده و آنرا به طور سريع و موثر و با ايمنيمتوقف نمايد. شتاب منفي اين گونه ترمزها نبايد کمتر از استاندارد تعيين شده باشد.
ب - ترمز دستي بايد بتواند وسيله نقليه را به هر صورتي که بارگيري شده و يا مسافرحمل مينمايد، درشيب ۱۶ درصد سربالايي و يا سرازيري در حال توقف نگهدارد. در وسايل نقليهاي که کمک ترمز و يا ترمز موتور پيش بيني شده است، اين گونهترمزها بايد در فاصلهمناسبي حتي در صورت پايي بودن بتواند سرعت وسيله نقليه را بههر صورتي که بارگيري يا مسافرگيري شدهباشد کاهش داده و در نهايت متوقف سازد.
ماده ۶۴- ترمز پايي بايد روي تمام چرخهاي وسيله نقليه موثر بوده و عمل نمايد. با وجود اين اگر وسيله نقليه داراي بيش از دو محور باشد ميتوان اجازه داد که رويچرخهاي يکي ازمحورها عمل ننمايد. کمک ترمز و يا ترمز موتور و همچنين ترمز دستي بايد حداقل روي يکي از چرخهاي هرطرف مقطعطولي وسيله نقليه عمل نمايند.
ماده ۶۵- ترمزهاي يدکها به استثناي يدک سبک بايد داراي شرايط زير باشند:
الف ـ ترمز پايي که قادر باشد سرعت وسيله نقليه را به هر صورتي که بارگيري شده ودر هر شيبي که باشدکاهش داده و آن را به طور سريع و موثر و با ايمني متوقف سازد.
ب - ترمز دستي که قادر باشد وسيله نقليه را به هر صورتي که بارگيري شده باشد درشيب ۱۶ درصدسربالايي و يا سرازيري درحال توقف نگهدارد و سطوح ترمز کننده آن باوسيلهاي که تنها مکانيکي بوده، مورد استفاده قرار گيرد. اين مقررات در مورد يدکهايي که نميتوان بدون استفاده از ابزار و آلاتي، آن را ازوسيله نقليه کشنده جدانمود، به کار برده نميشود، مشروط به اين که آنچه از ترمزدستي انتظار ميرود براي وسيله نقليه مرکب موثرباشد.
پ - تجهيزاتي که وظيفه ترمز پايي و ترمزدستي را انجام ميدهند ميتوانند داراياجزاي مشترکيباشند.
ت - ترمز پايي بايد روي کليه چرخهاي يدک عمل نمايد.
ث - ترمز پايي يدک بايد به وسيله ترمز پايي وسيله نقليه کشنده مورد عمل قرارگيرد. در هر حال اگر حداکثر وزن مجاز يدک از ۳۵۰۰ کيلوگرم تجاوز ننمايد، ميتوان ترمزهارا طوري ترتيبداد که با کم شدن فاصله بين يدک در حال حرکت و وسيله نقليه کشندهعمل نمايند.
ج - ترمز پايي و ترمز دستي بايد روي سطوح ترمز کننده اي، که به طور دايم با کمکاجزايي با نيرويکافي به چرخها متصل بوده، عمل نمايند.
ترمزها بايد به نحوي باشند که در صورت شکستن يا پاره شدن وسايل اتصال با يدک در
- حال حرکت، يدک به طور خودکار توقف نمايد.
ماده ۶۶- کليه وسايل نقليه موتوري توليدي و يا وارداتي بايد مجهز به کمربند ايمن استاندارد برايسرنشينان باشند.
ماده ۶۷- رانندگي با وسايل نقليهاي که داراي ترمزهاي استاندارد ملي و يا بامشخصات و شرايط يادشده در اين آييننامه نباشد، ممنوع است.
ماده ۶۸- هر وسيله نقليه موتوري بايد حداقل به يک وسيله اخطار شنيداري (بوق) باصداي استانداردمجهز باشد.
اين گونه تجهيزات بايد توليد صداي مداوم و يکنواخت نموده و ايجاد صداي خشن و
ناهنجار ننمايد. ولي وسايل نقليهاي که داراي حق تقدم عبور ميباشند (وسايل نقليه امدادي و خدماتي
و پليس و مانندآن) ميتوانند علا وه بر دارا بودن بوق، وسايل اخطار شنيداريديگري که مقيد به اين ويژگيها نباشد براياستفاده هنگام لزوم داشته باشند. همچنين وسايل نقليه مسافربري و باربري عمومي برون شهري نيز ميتوانند وسايل اخطارشنيدارياستاندارد ديگري داشته باشند تا در زمان لازم در بيرون شهرها و مناطق غيرمسکوني استفاده نمايند.
ماده ۶۹- هر وسيله نقليه موتوري بايد مجهز به لوله خروجي گاز و صداي موتور باشد بهنحوي که مانعخروج صداي ناهنجار در بيرون وسيله نقليه و انتشار گاز ناشي از سوختموتور در درون وسيله نقليه گردد.
ماده ۷۰- روي چرخهاي وسايل نقليه يا کنار آنها نبايد اجسام اضافي و زائد مانندميخ و پيچ بلند يا هرشيئي که از سطح بيروني چرخها تجاوز کند وجود داشته باشد، مگرآنکه در تراکتورهاي زراعتي و انواعکمباين لازم باشد.
ماده ۷۱- کليه وسايل نقليه، شبها هنگام حرکت در جادهها بايد سه چراغ يا سه مشعلالکتريکي بانور قرمز يا دو مثلث شبرنگ ايمني که در شرايط جوي معمولي از فاصله ۱۵۰متري قابل ديدن باشند همراهداشته باشند تا هنگام ضرورت، بر حسب مورد، از آنهااستفاده نمايند.
ماده ۷۲- وسايل نقليهاي که مواد خطرناک حمل ميکنند ضمن رعايت مفاد آييننامه حملموادخطرناک، بايد سه چراغ قرمز الکتريکي و دو مثلث شبرنگ را همراه داشته باشند. حمل فانوس براي اين گونه وسايل نقليه ممنوع است. به علاوه بايد داراي دستگاه پمپ آتش نشاني آماده به کار باشند. اين پمپها بايد در محلهايي نصب شوند که هنگام ضرورت بتوان به سرعت آنها را مورداستفاده قرارداد.
ماده ۷۳- به منظور جلوگيري از انتشار گل و لاي، سنگ ريزه و مانند آن نصب تجهيزاتمناسبلاستيکي، فلزي و مانند آن در قسمت بيروني آخرين محور انواع وسايل نقليه بهويژه کاميون، تريلر و اتوبوسالزامي است.
بخش دوم - تجهيزات اختصاصي موتورسيکلت و دوچرخه
ماده ۷۴- تجهيزات اختصاصي موتورسيکلت و دوچرخه بايد بر اساس استاندارد مورد تأييدمؤسسهاستاندارد و تحقيقات صنعتي ايران بوده و از نظر عدم آلودگيهاي زيست محيطي. استانداردهاي مصوبشورايعالي حفاظت محيط زيست را رعايت نموده باشند.
ماده ۷۵- موتورسيکلت بايد داراي دو نوع ترمز باشد که يکي از آنها حداقل روي چرخعقب و يا همهچرخها و ديگري روي چرخ جلو و يا همه چرخها عمل نمايد. اگر موتورسيکلت داراي اتاقک پهلو (سايدکار) باشد ترمز چرخ اتاقک پهلو ضروري
نميباشد. اين ترمزها بايد قادر باشند سرعت موتورسيکلت را به صورتي که داراي سرنشين ميباشد. در هر شيبيکاهش داده و آن را سريعا و به طور موثر و با ايمني متوقف سازد. موتورسيکلتهاي سه چرخ که چرخهاي آنها در ارتباط با محور طولي وسط موتورسيکلت بهطور قرينهقرار گرفته باشد بايد مجهز به يک ترمزدستي همانند وسايل نقليه موتوريديگر باشند.
ماده ۷۶- موتورسيکلتها بايد حداقل داراي يک چراغ با نور سفيد در جلو، يک چراغقرمز عقبهمراه با چراغ قرمز ترمز، دو چراغ راهنما در جلو و دو چراغ راهنما در عقبو يک نورتاب قرمز در عقبباشند.
ماده ۷۷- دوچرخه بايد داراي تجهيزات زير باشد:
الف - يک چراغ سفيد يا زرد در جلو که هنگام شب تا مسافت ۱۵ متري جلوي آن را به قدر
کافي روشنسازد.
ب - يک چراغ با نور قرمز در عقب که در هنگام شب از فاصله ۱۵۰ متري ديده شود.
پ - يک نورتاب به رنگ قرمز در عقب و همچنين يک نورتاب به رنگ زرد در جلو که نوروسايل نقليهپشت سر و جلو را از فاصله ۲۰ متري منعکس نمايد.
ت - يک زنگ يا بوق که صداي آن از فاصله ۳۰ متري شنيده شود. نصب و استفاده از زنگهاي صوتي يا آژير يا بوق خطر براي دوچرخهها ممنوع است.
ث - ترمزي که به هنگام گرفتن آن دوچرخه در فاصله مناسبي متوقف گردد.
ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد