پرشين خودرو/ به منظور مصون ماندن و نگه داشتن خودرو در وضع مطلوب، لاستيک ها بايد در فواصل زماني خاص تعويض شود. چرا که با گذشت زمان، آج لاستيک ها بصورت قابل توجهي ساييده شده و مي تواند رانندگي بسيار خطرناکي را منجر شود.
لاستيک خودرو يکي از اجزاي مهم آن به شمار مي رود که در طول زمان دچار فرسايش و در نهايت تخريب مي شود که در اين حالت نياز به تعويض دارد. جا به جايي لاستيک هاي خودرو از روش هاي افزايش طول عمر لاستيک ها و به تعويق انداختن زمان تعويض آنها مي باشد که ايمني شما را نيز تامين خواهد کرد. معمولا شرکت سازنده، زمان جابجايي لاستيک هاي خودرو را تعيين مي کند. اين مدت زمان در حدود 8 تا 10 کيلومتر پيش بيني شده است.
عمر لاستيک
عمر لاستيک ها چقدر است؟ گذشته از سايش آج ها و کارخانه سازنده لاستيک بهتر است بعد از شش سال لاستيک هاي خودرو را تعويض نماييد. بيشتر کارخانه هاي سازنده خودرو توصيه مي کنند لاستيک ها را بعد از 10 سال تعويض نماييد اما اگر مي خواهيد با اين لاستيک ها در جاده رانندگي امن و مطمئني داشته باشيد بهتر است ظرف همان 6 سال لاستيک ها را تعويض نماييد به خصوص اگر لاستيک هاي شما در شرايط سخت و آب و هواي غير معتدل کار مي کنند و اين نکته اي است که هنگام خريد لاستيک هم بايد به آن توجه داشته باشيد و لاستيکي که خريداري مي کنيد به سال ساخت آن که روي لاستيک حک شده است توجه داشته باشيد. لاستيکي که سالها در انبار بوده عمر کمتري خواهد داشت.
حال با توجه به اينکه لاستيک ماشين قيمت و ارزش نسبتا بالايي دارد، دقيقا چه هنگامي بهترين زمان تعويض آن است؟
نشانه هاي زمان تعويض لاستيک خودرو :
عمق آج لاستيکها
آج لاستيکهاي خودرو هرگز نبايد کوتاه تر از 1.6 ميليمتر باشد. اگر منطقه محل زندگي شما داراي جادههايي صاف و اکثرا باراني و برفي است، بهتر است اين ميزان را دو برابر در نظر بگيريد. ميتوانيد از ابزارهاي مخصوصي که براي اندازهگيري عمق آج استفاده ميشوند بهره ببريد. اما يک روش قديميهم براي اندازهگيري عمق لاستيک بدون خرج حتي يک ريال هم وجود دارد. دراين روش بايد از يک سکه (پول خرد) استفاده کنيد و آن را لابه لاي آج لاستيک (شيار) فرو کنيد. براحتي ميتوانيد با اندازه گيري ميزان فرورفتن سکه داخل شيار، تخمين بزنيد آيا به لاستيک جديد نياز داريد يا خير.
نوار شاخص فرسودگي آجها
در لاستيکهاي امروزي قابليت جديدي اضافه شده که در لاستيکهاي قديمي شاهد آن نبوديم. نوار شاخصي روي اين لاستيکها وجود دارد که وقتي لاستيک نو باشد، نامرئي هستند يا بسختي ميتوان آنها را ديد، اما به مرور زمان، با فرسوده شدن لاستيک، قابل مشاهده خواهند شد. اين نوارها به صورت لاستيکهايي صاف که عمود بر جهت آجها هستند، مشاهده ميشوند. اين علائم بخصوص وقتي لاستيک خودرو خيس و تميز باشد يا از گودالي پر از آب بيرون بياييد بخوبي مشخص است. اگر بيش از يک يا دو عدد از اينها را روي لاستيک ديديد، مطمئن باشيد زمان تعويض لاستيک فرا رسيده است.
وجود شکاف يا بريدگي در کنار لاستيک
همه مشکلات لاستيک به آج خودرو مربوط نميشود. بلکه ممکن است مشکلاتي در کناره لاستيک هم وجود داشته باشد. کافي است نگاهي به کنارههاي لاستيک بيندازيد و از نبود مشکلات احتمالي مطمئن شويد. در اين معاينه به دنبال شکاف يا بريدگي در قسمت کناري لاستيک باشيد. شيارهايي که قابل ديدن با چشم غيرمسلح هستند خطرناکند. اين علائم نشاندهنده آن است که ممکن است لاستيک شما بزودي پنچر شده يا بدتر از آن ممکن است لاستيک خودروي شما بترکد. بنابر اين اگر مشکل لاستيک شما در قسمت کناري جدي است، لاستيک خودرو را تعويض کنيد.
ايجاد برآمدگي در سطح لاستيک
گاهي اوقات سطح بيروني لاستيک به مرور زمان ضعيف ميشود. نتيجه آن، بالا آمدن لاستيک به گونهاي متمايز از سطح صاف لاستيک خواهد بود. ضعيف شدن سطح لاستيک در يک نقطه ميتواند به ترکيدگي ناگهاني لاستيک خودرو منجر شود.
لرزشهاي زياد
لرزش خودرو هنگام رانندگي، تاحدودي غير قابل اجتناب است؛ بخصوص اگر روي جادههايي با آسفالت بد رانندگي کنيد. اما بعد از چند وقت که با خودرويتان رانندگي کنيد، ميتوانيد ميزان طبيعي لرزش را تشخيص دهيد. در صورتي که لرزش خودرو زياد است، عوامل زيادي ميتوانند علت آن باشند. يکي از اين عوامل ميتواند بالانس نبودن لاستيکها باشد يا اين که مشکلي درکمک فنر خودروي شما وجود داشته باشد. اما اين لرزش ميتواند در نتيجه وجود مشکلي در داخل لاستيک شما هم باشد. اين مشکل که در لاستيکهاي امروزي بندرت به چشم ميخورد از کيفيت پايين ساخت لاستيک مورد استفاده قرار گرفته ناشي ميشود. اگر از سلامت کمکفنر خودروي خود مطمئن هستيد و تمام لاستيکها را با دقت کافي بالانس کردهايد و باز هم اين مشکل وجود دارد، لاستيک مشکلدار را تعويض کنيد.
ساييده شدن لاستيک
يکي از نکاتي که بايد به آن خوب دقت کنيم ساييده شدن لاستيک است. زمان تعويض لاستيک را به سادگي ميتوان از روي ساييده شدن لاستيک مشخص کرد. در صورتي که آثار ساييدگي بر روي لاستيک خودرو شما است براي تعويض آن اقدام کنيد.
البته تعيين زمان براي اين موضوع کار سادهاي نيست و ساييده شدن لاستيک ماشين به عواملي مانند کيفيت ساخت و همچنين ميزان کارکرد لاستيک هم دارد. به طور ميانگين در صورتي که با لاستيکهاي خود ۵۰ تا ۷۰ هزار کيلومتر رانندگي کرديد بهتر است براي بررسي عاجها و ميزان ساييدگي آن اقدام کنيد.
البته ساييدگي لاستيکها به جز ميزان کارکرد به عوامل ديگري مانند آبوهوا و کيفيت جادهها و نحوه رانندگي هم مربوط ميشود.
دلايل اصلي تخريب لاستيکهاي خودرو
فرسايش لاستيکها بهطورکلي دو دليل عمده دارند: دلايلي که تحتکنترل شما هستند و دلايلي که از کنترل شما خارجاند! خوشبختانه بيشتر اين دلايل تحتکنترل شما هستند:
رانندگي با سرعت بالا و ترمزهاي ناگهاني: دماي لاستيکها افزايش مييابد، باد لاستيکها خارج ميشود و فرسايش افزايش مييابد.
تنظيمنبودن باد لاستيکها: سطح لاستيکها بهشکلي ناهمگون فرسوده ميشود.
اضافهبار: اضافهبار باعث افزايش فشار به لاستيکها وارد ميشود.
تنظيمات اشتباه خودرو: تنظيمات غلطي مانند استفادهٔ همزمان از لاستيکهايي با جنس متفاوت، استفاده از رينگ و لاستيکهايي با اندازهٔ متفاوت و بادکردن لاستيکي که فشار باد آن تنظيم است فرسايش لاستيکها را افزايش ميدهد.
جادههاي نامناسب: جادهها تأثير زيادي بر عمر لاستيکها دارند. شايد فکر کنيد اين عامل از کنترل شما خارج است اما اگر با سرعت کمتر و دقت بيشتر رانندگي کنيد، ميتوانيد تأثير اين عامل را کاهش دهيد.
آبوهوا و شرايط جوي: دماي بالاي هوا، باراش باران و برف و يخزدگي جادهها، آفتاب شديد و روغنيبودن سطح جادهها طول عمر لاستيکها را کاهش ميدهد.
سال توليد تاير را ياد بگيريد
به نظر شما اين اعداد چه مفهومي دارند؟ ترکيبهاي عددي مثل 0308، 1218، 1011 و يا حتي 0110. يادتان باشد همانطور که بايد نسبت به روز تولد همسر و فرزند خود حساس باشيد، درباره سال توليد تايرها هم بايد دقت لازم را به خرج دهيد. اعداد فوق در واقع همان تاريخ تولد تايرها هستند. به اين صورت که دو عدد اول از سمت چپ ماه (ميلادي) و دو عدد سمت راست سال (ميلادي) توليد آنها محسوب ميشود. پس حالا يک بار ديگر اعداد بالا را مرور ميکنيم. ماه مارس سال 2008، ماه دسامبر سال 2019 و ماه ژانويه سال 2011. پيدا کردن سال و ماه ميلادي اين روزها به لطف گوشيهاي موبايل مثل آب خوردن است. حالا چرا اين تاريخها مهم هستند؟ برخي از افراد سودجو اقدام به فروش تايرهاي تاريخ گذشته و يا به اصطلاح «ته انباري» ميکنند. نکته اينجاست که تايرها حتي اگر زير خودرو هم نباشد از عمرشان کم ميشود. سادهتر آنکه مراقب باشيد تاير کهنه خريداري نکنيد چراکه ديگر خبري از آن عمر مفيد 3 ساله نيست.
خواندن تاريخ انقضا از روي لاستيک
همانطور که گفته شده لاستيک خودرو يکي از بخشهاي مصرفي آن است به همين دليل پس از به پايان رسيدن تاريخ انقضا لاستيک بايد آن را تعويض کرد. البته همه لاستيکها داراي تاريخ مصرف نيستند و برخي از شرکتهاي لاستيک سازي مانند ميشلن، هانکوک، گلدستون، کوير، روداستون و … تاريخ ساخت لاستيک ماشين را بر روي آن ثبت ميکنند.
بيشتر لاستيکهاي عنوان شده يا حتي شرکتهاي ديگر که براي لاستيکهاي توليدي خود تاريخ انتقضا در نظر ميگيرند طول عمري معادل ۵ تا ۶ سال دارند. شرکت توليدي بر روي اين لاستيکها چهار عدد را مينويسند که نشاندهنده تاريخ توليد آن است. دو عدد اول نشاندهنده هفته توليد و دو عدد دوم نشاندهنده سال توليد است.
لاستيک را در زمان مناسب تعويض کنيد!
در صورتي که تاير خودرو شما دچار پوسيدگي شده است حتما آن را جدي بگيريد زيرا لاستيک در حال تجزيه شدن است و در زمان کار ممکن است دچار ترکيدگي شود. همچنين برخي از لاستيکهاي کهنه ممکن است در شرايط عادي مشکلي براي شما ايجاد نکنند اما در آبوهواي باراني که زمينها خيس ميشوند خطر آفرين شوند. کهنگي و از بين رفتن عاج لاستيک موجب ميشود که خودرو در جادههاي خيس دچار لغزش شود و ليز بخورد.
نکته ها:
• در خريد لاستيک هاي با سايز مناسب دقت کنيد. رينگ و لاستيک اتوموبيل بايد با نوع و اندازه ي اتوموبيل شما تناسب داشته باشد.
• در صورت مشاهده هرگونه ترک خوردگي در سطح و کناره لاستيک ها، بدون اتلاف وقت تاير ها را عوض کنيد.
• اندازه هر ۴ چرخ و حتي طرح آجهاي هر چرخ بايد يکسان باشد. در غير اين صورت به ديفرانسيل ماشين شما صدمه وارد مي کند.
• مطمئن شويد که باد چرخ ها تنظيم باشد. عدم تنظيم باد چرخها باعث: مصرف بنزين بيشتر، سايش سريعتر لاستيک ها، هندلينگ و کنترل ضعيف اتوموبيل مي شود.
• چرخ زاپاس را فراموش نکنيد. تمام موارد ذکر شده در مورد چرخ زاپاس نيز صدق مي کند.
بازار